نويسنده : مريم احمدي
پس از يزد و اذربايجان شرقي اين بار نوبت به شهرستان اليگودرز استان لرستان رسيده که با بهره گيري از منابع غني معادن کربنات کلسیم براي توليد کاغذ سنگي علاوه بر ايجاد اشتغال، سريال تخريب درختان و همچنين آلودگي هاي زيست محيطي ناشي از نابودي پوشش هاي جنگلي و ورود سالانه خروارها تن مواد سلولزي و ضايعات کاغذ به چرخه طبيعت را به پايان برساند.
////
ازانجا که صنعت تولید کاغذ و مقوا به عنوان یکی از محصولات مورد استفاده صنایع چاپ، تحریر و بستهبندی نقش بسزایی در تجارت جهانی ايفا مي کند توسعه اين صنعت به منظور افزايش رونق اقتصادي در بسياري از کشورها مورد توجه قرار گرفته است. از اين رو اواسط سال 94 طرح توليد کاغذ سنگي به عنوان محصول جایگزین کاغذ و مقوا در يزد برای نخستین بار در خاورمیانه کليد خورد و پس از آن آذربايجان شرقي به اين صنعت ورود پيدا کرد. حالا چندي است انتخاب شهرستان اليگودرز به عنوان پايلوت تولید کاغذ از سنگ در کشورتوسط سازمان صنعت، معدن و تجارت کشور و همچنين اعلام آمادگي سرمايه گذاران خارجي در اين حوزه، اشتغالزايي و رونق اقتصادي اين منطقه را نويد مي دهد.
توليد کاغذ سنگي، صنعتي سبز با مزاياي فراوان
نياز روزافزون کشور به مصرف کاغذ و مقوا از يک سو و همچنين نبود منبع جايگزين براي تهيه مواد اوليه کاغذسازي سبب شده سالانه هزاران اصله درخت جنگلي خوراک صنعت کاغذ کشور شود. ان هم در شرايطي که خشکسالي و کم آبي و همچنين تغييرات اقليمي، سبب فقر پوشش گياهي و جنگلي در مناطق مختلف شده و بر تهديدات زيست محيطي افزوده است. از انجا که اصلیترین ماده برای تولید خمیر کاغذ، تنه درختان سوزنی و پهن برگ جنگلی است و به طور متوسط برای تولید هر تن کاغذ 12 تا 15 اصله درخت چندساله بریده میشود تداوم اين روند براي رفع نياز کشور به کاغذ طي سالهاي اخير به نابودي جنگل ها و شش هاي تنفسي زمين منجر خواهد شد. از اين رو طرح توليد کاغذ از سنگ مي تواند مانع از قطع بیرویه درختان شود. ضمن اينکه به دليل جذب کاغذهاي سنگي در خاک پس از مصرف، تخريب هاي محيط زيست نيز در حد چشمگيري کاهش مي يايد.
همچنين از انجا که سالانه بيش ازيک ميليارد دلار صرف واردات کاغذ و مقواي مورد نياز مي شود استفاده از تکنولوژي توليد کاغذ از سنگ مي تواند مانع خروج ارز از کشور و صرفه جويي مالي در اين زمينه شود .
معادن اليگودرز ، ظرفيت مناسبي براي توليد کاغذ
وجود معادن متعدد کربنات کلسیم در لرستان و شهرهای آن به ويژه ازنا و اليگودرز و همچنین پایین بودن قیمت محصولات پتروشیمی (مواد اولیه تولید کاغذ) در اين استان سبب شده سرمايه گذاران چيني براي ورود به صنعت کاغذ سنگي اين منطقه اعلام امادگي کنند. صنعتي که به دليل پايين بودن آسيب هاي زيست محيطي و مزاياي اقتصادي فراوان صنعت سبز تلقي مي شود. ضمن اينکه بنا به گفته رئیس اداره طرح و برنامهریزی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان با راهاندازی واحد تولید کاغذ از ذخاير معادن کربنات کلسيم حدود هزار شغل در منطقه ایجاد و لرستان به قطب توليد کاغذ از سنگ تبديل خواهد شد .
علی شیخمرادی با بيان اينکه بیش از 50 درصد از مصرف انواع کاغذ توليدي در دنيا در صنایع بستهبندی به کار میرود و این آمار تکاندهنده که نابودی جنگلها را به دنبال دارد، هشداری به بشر برای محافظت از جنگل هاست مي افزايد: این تکنولوژي جديد میتواند بخشی از اين معضلات را حل کند، زیرا علاوه بر اینکه جایگزین مناسب برای مصارف کاغذ در صنعت چاپ و تحریر است، قابلیت بازیافت و جذب به خاک را دارد.
از طرفي از انجا که یکی از مواد اصلی تولید کاغذ از سنگ، کربنات کلسیم است و در معادن لرستان به ويژه شهرستان ازنا و اليگودرز این ماده معدنی با خلوص 98 درصد به وفور یافت میشود ميتوان انتظار داشت اين صنعت در حداقل زمان ممکن به سوداوري قابل توجهي برسد چرا که بنا به گفته کارشناسان امر به دليل خلوص کربنات کلسيم معادن اليگودرز پرتی این سنگ به صفر رسيده و با دانهبندی و تبدیل آن به سایزی به اندازه نانو، بازهم قابل استفاده است و مي توان در تمام صنايع ان را به کار برد . اين قابليت نياز به سرمايه مادي را به حداقل ممکن کاهش خواهد داد .
لازم به ذکر است که از مهمترین ویژگیهای تولید کاغذ سنگی عدم نیاز به مصرف آب است و در حالي که در توليد کاغذهای معمولی، نیاز به 80 درصد مصرف آب وجود دارد ولی در این نوع کاغذ تنها از انرژی برق مصرف میشود!
بنابه گفته استاندار لرستان مراحل مقدماتي احداث واحد توليد کاغذ از سنگ در اين شهرستان با کمک سازمان ايميدارو در حال اجراست. موسي خادمي در اين خصوص گفت: اکنون در مرحله انتخاب زمین و برگزاری مناقصه برای انتخاب شریک سرمایهگذار هستيم .
گويا طبق برآوردهای انجامشده حجم سرمایهگذاری ثابت برای اجرای طرح مذکور در مجموع رقمی معادل1386/5 میلیارد ریال بابت خرید 50 هزار مترمربع زمین به قیمت هر مترمربع 300 هزار ریال، ساختمان تولیدی، اداری و خدماتی با مساحت 24 هزار و 95 مترمربع، محوطه سازی، ماشین آلات داخلی و خارجی و تاسیسات برقی و مکانیکی، وسایل نقلیه، اداری و آزمایشگاهی و هزینههای قبل از بهرهبرداری و دوره بازگشت سرمايه 5 سال عنوان شده است.
با اين تفاسير مي توان انتظار داشت در يک دوره 4 -5 ساله با راه اندازي واحد توليد کاغذ از سنگ در شهرستان اليگودرز علاوه بر اشتغالزايي قابل توجه و رونق اقتصادي ، لرستان عنوان قطب توليد کاغذ سنگي در کشور را از ان خود کند.