نويسنده : ميترا شهبازي
معضلي لاينحل که منجر به آلودگي آب و خاک ميشود و با تجمع زبالهها در جنگلها و روان شدن شيرابههاي سمي از آنها، پوشش گياهي و درختان جنگلهاي سرسبز مازندران را از بين ميبرد. با اينکه تاکنون پروژههاي متعددي براي رفع اين مشکل از سوي مسئولان مطرح شده است، با اين حال گويي امحاي پسماندهاي مازندران همچون کلافي سردرگم است و مسئولان از چارهانديشي در خصوص آن عاجز ماندهاند.
+++
دفن بهداشتي زبالههاي مازندران به معضلي بزرگ تبديل شده است که به رغم برنامه ريزي مسئولان براي اجراي چندين پروژه متعدد براي رفع آن، همچنان برطرف شدن اين مشکل همچون کلافي سردرگم است و متوليان نميدانند براي زبالههاي مازندران چه تصميمي بگيرند. زبالههاي که به گفته ناصر مهردادی، مدیرکل سابق حفاظت محیط زیست مازندران روزانه بيش از 3 هزار تن از آن توليد ميشود و با يک حساب سرانگشتي ساده ميتوان از فاجعه توليد سالانه بيش از يک ميليون زباله در اين استان باخبر شد. اتفاقي که با گذشت هرسال و تعلل مسئولان براي چارهانديشي، روز به روز آب و خاک اين استان را آلوده ميکند و پوشش گياهي ارزشمند اين استان را از بين ميبرد. درختاني که به عنوان يکي از مهمترين جاذبههاي گردشگري مازندران شناخته ميشوند و سالانه ميليونها گردشگر را به سمت خود جذب ميکند.
شکست پروژههاي امحاي زباله
با اينکه بارها روشهاي متعددي همچون دفن بهداشتي زباله، احداث کارخانه زباله سوز، توليد کمپوست و غيره براي رفع معضل مازندران در نظر گرفته شده است، اما اين روشها يا با اقليم مرطوب استان سازگاري نداشتند، يا به لحاظ تامين منابع مالي با مشکل مواجه شدند. از اين رو همواره اين مشکل پابرجاست و متوليان از رفع آن عاجز ماندند. گفته ميشود احداث کارخانه زباله سوز بهترين شيوه براي رهايي از معضل پسماند است. از اين رو عدم حمايت همه جانبه دولت از اجراي اين طرح و عدم تامين مالي مطرح ميشود. البته براي رفع اين معضل هم قرار بر اين شد که بخش خصوصي بار مالي احداث کارخانه را به دوش بکشد، اما به دليل عدم هماهنگي دستگاههاي متولي اين مسير هم با بن بست مواجه شد. بعد از اين هم قرار بود ژاپنيها وارد ميدان شوند که با دانش و منابع مالي خود، گرهگشايي کنند که آن هم اسير تصميمات اشتباه مسئولان شد. مدتي هم طرح توليد کمپوست مطرح شده بود که سايتهايي هم براي آن درنظر گرفته شد و هزينههاي بسياري هم براي اجراي آن پرداخت شد. اما به دليل نفوذ مواد سمي به خاک و ايجاد آلودگي در آب و خاک مازندران، توليد کود کمپوست هم منتفي شد. طرحي که به گفته کارشناسان محيط زيست بدون برنامه ريزي کليد خورد و به جاي رفع مشکل، درد مازنيها را دوچندان کرد. بنابراين حالا همچنان زبالهها در محلي دپو ميشوند تا متوليان راهي براي امحاي بيدردسر آنها پيدا کنند.
جنگلها در محاصره زبالهها
البته اين محل دپو هم همواره در لابه لاي درختان سر به فلک کشيده جنگلهاي استان است. درختاني که در رديف زيباييهاي و جاذبههاي گردشپذير استان قرار ميگيرند. در اين خصوص مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران ميگويد:« متاسفانه در اغلب عرصههای جنگلی مازندران از جمله پلهم کتی چالوس ، پلنگ چال نوشهر ، پرده سر تنکابن و دیگر مناطق شهرستانهای غرب این استان زباله کاملا به شیوه سنتی و غیربهداشتی دفن میشود و چنین وضعیتی فاجعه بار و نگران کننده است.»
سیدوجیه الله موسوی با اشاره به اينکه میزان سطح مکانهای دفن سنتی زباله در این مناطق حدود 40 هکتار است، ادامه ميدهد:« دفن زباله اکنون از بزرگترین مشکلات عرصههای منابع طبیعی، جنگلی و مرتعی شمال کشور است.» علی اسماعیلی، نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس شورای اسلامی نيز با تاييد مطالب فوق، بيان ميکند:« استان مازندران در بين تمام مناطق کشور گرفتارترین استان کشور در حوزه ساماندهی پسماند است.» حالا با اين تفاسير، لازم است تا مازندران زير زباله دفن نشده است، مسئولان هرچه سريعتر با برنامهريزي دقيق و تامين منابع مالي مناسب نسبت به رفع معضل پسماندها اقدام کنند. البته لازم به ذکر است که در بين تمام شيوههايي که تاکنون انتخاب شده است، بر اساس نظر کارشناسان محيط زيست، همان احداث کارخانه زبالهسوز از همگي به صرفهتر است، چراکه کمترين حجم آلودگي را از خود برجاي ميگذارد.