احمد محمدتبريزي
عمليات«مرواريد» همچون نامش بر تارك تاريخ دفاع مقدس مي‌درخشد. عمليات غرورآفرين و موفقيت‌آميز «مرواريد» تكميل‌كننده دو عمليات «اشكان» و «شهيد صفري» بود كه رزمندگان نيروي دريايي ارتش در هفتم آذر سال 1359 توانستند دو سكوي نفتي «البكر» و «الاميه» را منهدم كنند. ناخداهاي حاضر در اين عمليات به تشريح چگونگي عملكرد نيروي دريايي ارتش در اين عمليات مي‌پردازند.
به گزارش «جوان» عمليات «مرواريد» در راستاي دو عمليات قبلي انجام شد. عمليات‌هايي كه در آبان ماه 1359 به قصد ضربه زدن به سكوهاي نفتي عراق انجام گرفته بودند و براي نهايي كردن كار نياز به عمليات‌هاي بعدي بود. امير دريادار «عبدالله معنوي» درباره اين عمليات‌ها مي‌گويد: «نيروي دريايي در اولين اقدام سعي كرد دهانه فاو را مسدود كند، اما عراق دو اسكله يا پايانه نفتي بزرگ به نام الاميه و البكر تقريباً 12 الي 13 كيلومتر دورتر از دهانه فاو و داخل خليج فارس داشت. اين دو اسكله در صدور نفت عراق سهم عمده‌اي داشتند بنابراين تصميم گرفتيم تا اسكله‌ها را از بين ببريم. تقريباً دهم آبان ماه اولين اقدام ما عليه اسكله‌هاي الاميه و البكر تحت عنوان عمليات اشكان انجام گرفت. سه ناوچه در اين عمليات حضور داشتند كه بنده فرمانده يكي از آنها بودم و شهيد همتي هم فرمانده ناوچه پيكان بود. ما با توپ‌هايمان اسكله‌ها را كوبيديم، اما تأسيساتشان بسيار عظيم بود و نمي‌شد با همين توپ‌ها كارشان را يكسره كرد. لذا چند روز بعد عمليات شهيد صفري انجام گرفت و باز با فرماندهي ناوچه پيكان، تكاورها به اسكله‌ها منتقل شدند و با بمب‌گذاري‌هايي كه انجام گرفت، خسارت جدي‌تري به اسكله‌ها وارد شد، طوري كه حدود دو سوم تأسيساتشان از بين رفتند. بعد از اين اتفاق بود كه دشمن متوجه اهميت اسكله‌ها شد و سعي كرد دوباره آنها را تحت تسلط خودش بگيرد و همين طور با استفاده از موقعيت اسكله‌ها، ورودي بندر امام را ناامن كند.»
پس از آن بود كه عمليات سرنوشت‌ساز «مرواريد» انجام گرفت. امير دريادار «علي‌اكبر اخگر» چگونگي انجام اين عمليات را چنين شرح مي‌دهد: «بعد از اين دو عمليات به مرحله سوم عمليات‌ها كه شاهكار عمليات‌هاست به نام «مرواريد» مي‌رسيم. ناوچه پيكان با تعدادي از تكاوران سكوي البكر را مجدداً اشغال مي‌كند و 11، 12 شناور عراقي را از بين مي‌برد. همچنين بين 11 تا 13 هواپيما هم در مصاف با نيروي هوايي منهدم مي‌شود كه نهايتاً هفتم آذر تبلوري از شجاعت و ايثار و فداكاري رزمندگان در جبهه‌ها اتفاق مي‌افتد. بعد از اين عمليات‌ها نيروي دريايي عراق برچيده شد و تا پايان جنگ توان بازسازي پيدا نكرد.»
امير دريادار «محمدحسين ملك‌زادگان» كه در دوران دفاع مقدس مسئوليت فرماندهي نيروي دريايي ارتش را برعهده داشت، درباره چگونگي انجام عمليات «مرواريد» مي‌گويد: «ترمينال‌هاي البكر و الاميه محل صادرات كل نفت عراق از آنجا بود. كشتي‌ها سوخت‌هايشان را مي‌گرفتند و براي صادر كردن مي‌رفتند. در مقايسه با جزيره خارك خودمان كه چنين كاركردي داشت اين دو سكوي نفتي خيلي گردن‌كلفت‌تر بودند. بعد از انهدام دو سكوي نفتي، عراق تازه متوجه شد كه بايد آنجا حضور داشته باشد. در عمليات بعدي‌مان ناوچه‌هايمان 48 ساعت آنجا را بمباران كردند. اين ناوشكن‌ها و ناوهاي سبك و سنگين را چندين ساعت فقط گلوله‌باران كردند. قبل از 7 آذر 59 باز عمليات ديگري در دهانه فاو انجام داديم و بچه‌هايمان براي شناسايي تا نزديكي ام‌القصر رفتند. اينها كارهايي است كه پيش از عمليات مرواريد انجام شد. شب قبل از عمليات در قرارگاه 421 عمليات مرواريد طراحي شد. تقريباً 11 روز طول كشيد طرح را از شكم طرح مادر كه همان طرح ذوالفقار بود، درآورديم.»
پيروزي در عمليات «مرواريد» ضربه سنگيني به نيروي دريايي و اقتصاد عراق زد. امير دريادار «عبدالله معنوي» تأثير پيروزي در اين عمليات را چنين بازگو مي‌كند: «ما موفق شديم نيروي دريايي عراق را جلوي خاكش و درست چسبيده به سكوهاي نفتي‌اش كه ورودي بندرشان است شكست دهيم. عراق در اين عمليات از نظر دريايي ضربه سختي خورد. ترمينال‌هاي نفتي البكر و الاميه كه مركز اقتصادي عراق بوده و هستند را نابود كرديم و با اين كار اقتصاد عراق هم فلج شد. ناوچه قهرمان پيكان موتور حركت‌دهنده نيروهاي دريايي بود كه فرمانده‌اش شهيد همتي با پرسنلش شجاعانه با دشمن مي‌جنگيد. شهيد همتي از شروع جنگ تا 7 آذر كه شهيد مي‌شود نقش تأثيرگذاري در جنگ ايفا كرد. در تمام اين عمليات‌ها ما در خط مقدم بوديم و خط مقدم ما ايشان بود.»
