بهناز قاسمی
مصرف‌كنندگان همواره از كيفيت پايين نان سنتي گلايه دارند و اين عدم كيفيت حتي با هدفمندي يارانه‌ها و حذف يارانه نان نيز اصلاح نشده و همان روند سابق ادامه دارد؛ مصرف‌كنندگان همچنان با نان‌هاي نيمه سوخته، خمير و بدون كيفيت مواجهند و از سال ۸۹ تاكنون با افزوده شدن 4 هزار و 500 تومان به يارانه نقدي ماهانه‌شان، علاوه بر كيفيت پايين با كم‌فروشي نان نيز روبه‌رو هستند به‌طوري‌كه در صورت اعتراض نسبت به كيفيت و اندازه نان با برخورد تند نانوايان مواجه شده و نانوا در نهايت از فروش نان به فرد معترض خودداري مي‌كند. البته اين اتفاقات در نانوايان آزاد‌پز كه به اميد بهبود كيفيت نان و ايجاد رقابت به وجود آمدند، بيش از سايرين ديده مي‌شود.
داستان بي‌كيفيتي نان و آرد با موازي‌كاري وزارت صنعت و تجارت تمامي ندارد. يكي مسئول توليد، خريد و توزيع و ديگري رئيس كارگروه ساماندهي گندم، آرد و نان است. در يك سال اخير همزمان با افزايش توليد و رسيدن به خودكفايي گندم، هرگاه از عدم كيفيت نان و آرد سخن به ميان مي‌آيد، مسئولان با تكذيب كيفيت پايين آرد و نان منتقدان را به حمايت از واردات متهم مي‌كنند. اخيراً رئيس كانون صنايع غذايي از وجود 7درصد خاك و شن‌هاي آكواريومي در گندم‌هايي كه به كارخانه‌هاي آرد مي‌رسد، خبر داده و گفته است: دولت‌هاي مختلف هرساله بر لزوم خودكفايي گندم در كشورمان تأكيد كرده‌اند، اما به آن اندازه كه به مسائل كمي آن توجه داشته به كيفيت آن توجه نكرده‌اند. در ادامه رئيس اتحاديه نانوايان سنتي نيز تأكيد كرده است كه گندم وارداتي درجه 3 و براي مصرف دام است كه آرد و نان مي‌شود! همزماني اين اظهارات با انتشار خبر افزايش ۱۵درصدي قيمت نان با واكنش مديرعامل شركت بازرگاني دولتي همراه شد.
يزدان سيف، معاون وزير جهاد در دفاع از استاندارد آرد و كيفيت آن منتقدان را به حمايت از واردات گندم متهم كرد و مدعي شد كه نمره كيفي گندم از لحاظ عطر، طعم، ماندگاري و سهولت در خوردن در مقايسه با سال گذشته دو نمره بالاتر رفته است.
وي درباره رعايت دستورالعمل بهداشت محيط وزارت بهداشت و درمان مبني بر رعايت استاندارد يك درصد نمك در نان گفت: براساس گزارش وزارت بهداشت و درمان بيش از 84 درصد نانوايي‌ها ميزان نمك را از 2درصد به يك درصد در سال 95 كاهش دادند و در آمارگيري فعالان آرد و نان نيز در شش ماه امسال 74درصد نانوايي‌ها اين دستورالعمل را رعايت كردند، بنابراين نان ما شور نيست. در عمل ناني كه نانوايان به دست مصرف‌كنندگان مي‌دهند نه‌تنها كيفي نيست، بلكه روز‌به‌روز حجمش كوچك‌تر و قيمتش گران‌تر مي‌شود. معاون وزير صنعت با ناديده گرفتن كيفيت نان به دفاع از عملكرد مجموعه تحت مديريتش پرداخت و بدون اينكه به دلايل افزايش قيمت نان اشاره‌اي كند، تأكيد كرد كه عده‌اي به دنبال واردات گندم هستند؛ به عبارت ديگر نانوايان منتقد به حمايت از واردات متهم شدند و به جاي اينكه در دوران خودكفايي جلوي افزايش قيمت قوت غالب مردم گرفته شود از استانداردهايي سخن به ميان آمد كه هيچ سندي دال بر صحت آن وجود ندارد.
اكنون در شرايطي كه از يك‌سو فعالان بخش خصوصي معتقدند كه گندم تحويلي به نانوايان كيفيت ندارد و برادعاي اختلاط اين محصول با خاك تأكيد مي‌كنند، بايد منتظر ماند و ديد كه وزارت جهادكشاورزي اسناد و مدارك خود را از جمله آناليز گندم كه به صورت رسمي در گزارش‌هايش پيش از طرح اين ادعا و پس از آن استخراج شده در اختيار رسانه‌ها براي انتشار قرار مي‌دهد يا آنكه همچنان به تكذيب‌هاي بدون سند و مدرك خود ادامه مي‌دهد.
علاوه بر اين وزير صنعت به عنوان رئيس كارگروه ساماندهي گندم، آرد و نان كه در ابتداي ورودش به اين كارگروه، بهبود وضعيت نان كشور را با صدور مجوز گراني قيمت نان كليد زده است، آيا بهبود كيفيت آرد و نان را در دستور كار خود قرار مي‌دهد و از تفاوت قيمت سه برابري نان صنعتي و سنتي جلوگيري مي‌كند يا خير.
