سرتاسر فروشگاه پر شده است از بنرهاي رنگارنگ تخفيف. تخفيف‌هايي كه از 5 درصد شروع مي‌شود و گاه تا 60 درصد هم مي‌رسد. در هفته‌هاي گذشته نيز كاتالوگ‌ها و تراكت‌هاي تبليغاتي اين فروشگاه منزل به منزل در سطح محلات اطراف پخش شده است. بر اساس آنچه در تراكت‌ها و برگه‌هاي تبليغاتي اين فروشگاه آمده است. برخي از اين كالاهاي اين فروشگاه مشمول تخفيف‌هاي دائمي 30 تا 50 درصدي هستند و همه كالاهاي موجود كنوني نيز مشمول تخفيف 5 تا 60 درصدي هستند.
باوركردنش برايم سخت است. با خودم فكر مي‌كنم چگونه ممكن است كه يك فروشگاه تا 60 درصد مي‌تواند تخفيف دهد؟ هرچقدر با خودم فكر مي‌كنم نمي‌توانم جواب اين سؤال را پيدا كنم كه مگر سود يك قلم از مواد غذايي چقدر است كه اين فروشگاه تا 60 درصد تخفيف براي آن در نظر گرفته است.
وارد فروشگاه كه مي‌شوم جمعيت زيادي را مي‌بينم كه براي خريد به اين فروشگاه آمده‌اند؛ هركدام يك سبد يا يك چرخ‌دستي برداشته‌اند و در كنار قفسه‌ها مشغول انتخاب اقلام خود هستند؛ اقلامي كه بدون استثنا هر كدام آنها برچسب تخفيف دارد؛ تخفيف‌هاي متعدد و عجيب و غريب.
البته برخي از تخفيف‌ها واقعي به نظر مي‌رسد و كاملاً معقول اما تخفيف‌هاي 50 درصدي و 60 درصدي را هيچ وقت نمي‌توان باور كنم.
يك قالب پنير را از يكي از قفسه‌ها بر مي‌داريم. قيمت درج شده روي پنير 4850 تومان است. برچسب تخفيف روي پنير قيمت آن را 3800 تومان نشان مي‌دهد. روي قوطي روغن مايع سه ليتري هم قيمت 23250 تومان درج شده است كه با تخفيف در نظر گرفته شده، قيمت آن 18700 تومان تمام مي‌شود. چاي هم همين طور، قيمت مندرج روي يك بسته چاي 500 گرمي نيز 14700 تومان است اما اين فروشگاه مدعي است كه با تخفيف در نظر گرفته شده اين بسته چاي 12150 تومان به فروش مي‌رسد.
اين تخفيف‌ها شامل مرغ، گوشت و ماهي هم مي‌شود. لوازم بهداشتي، ميوه و سبزيجات، شوينده‌جات و ساير اقلام موجود در فروشگاه نيز مشمول اين تخفيف مي‌شود. اما برايم جالب است كه بدانم چرا فروشگاه به اين بزرگي و با اين همه پرسنل و هزينه‌هاي مختلفي كه دارد تا اين حد براي اقلامي كه عرضه مي‌كند تخفيف در نظر گرفته است.
پاسخ سؤالاتم را وقتي مي‌يابم كه قيمت‌هاي مندرج روي برخي از اقلام اين فروشگاه را با قيمت مندرج روي همان كالاها در فروشگاه‌هاي كوچك را بررسي مي‌كنم.
به عنوان مثال قيمت همان پنير با همان وزن و برند كه در فروشگاه زنجيره‌اي 4850 تومان درج شده است در اين فروشگاه 3900 تومان است.
باور كردنش برايم سخت است اما واقعيت دارد. تعدادي ديگر از اقلام را نيز تطبيق مي‌دهم و تازه آنجاست كه متوجه مي‌شوم پشت‌پرده تخفيف‌هاي عجيب و غريب برخي از اين فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي چيست؟
در واقع فروشگاه‌ها با كارخانجات توليدي توافق مي‌كنند تا قيمت مندرج روي كالا را به دور از چشم انجمن حمايت از مصرف‌كننده و به دور از بازرسان نظام صنفي و... بالاتر از قيمت واقعي درج كنند تا آنها به اصطلاح اقلام خود را با تخفيف ارائه كنند.
اين در حالي است كه مسيح انصاري، مديرعامل انجمن حمايت از مصرف‌كننده نيز خرداد ماه امسال درگفت‌و‌گو با يكي از روزنامه‌ها اين موضوع را تأييد كرده و با تأكيد بر اينكه بايد قدردان تخفيف‌هايي باشيم كه فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي به مردم مي‌دهند، گفته است: اين درحالي است كه قيمت‌ها واقعي باشد، اما بررسي‌هاي انجمن نشان مي‌دهد كه قيمت نوشته شده روي كالاها واقعي نيست و همان جنس با قيمت پايين‌تري در سطح شهر توزيع مي‌شود.
دكتر مسيح انصاري در گفت‌وگو با رسانه‌ها در تشريح اين مسئله گفته است: تصور كنيد روي كالايي 10 هزار تومان قيمت فروش نوشته شده، اما يكباره همان كالا را در فروشگاه زنجيره‌اي با 50 درصد تخفيف مي‌فروشند. اكنون سؤال ما اينجاست كه مگر اين كالا چقدر سود داشته است؟
وي با تأكيد بر اينكه در بهترين حالت سود توليدكننده به 10 درصد هم نمي‌رسد، گفت: اگر سود فروشنده را بنا بر قانون نظام صنفي 15 تا 20 درصد بگيريم و 50 درصد تخفيف را نيز به اين عدد بيفزاييم، نتيجه آن مي‌شود كه قيمت تمام‌شده اين كالا كمتر از 3 هزار تومان است كه وقتي عرضه شده، توليدكننده و توزيع‌كننده سودشان را برده‌اند و 50 درصد هم تخفيف داده شده است. مديرعامل انجمن حمايت از مصرف‌كننده با تأكيد بر اينكه بررسي‌هاي انجمن نشان مي‌دهد كه قيمت نوشته شده روي كالاها واقعي نيست گفت: بنا نداريم به توليدكننده يا توزيع‌كننده اتهام بزنيم اما واقعيت‌ها نشان مي‌دهد كه اتفاق خوبي در اين زمينه رخ نمي‌دهد.
وي با تأكيد بر اينكه هدف توليدكننده و توزيع كننده كسب سود است، گفت: حتي اگر بپذيريم كه توليدكننده و توزيع‌كننده به سود بسيار ناچيز 5 درصدي قائل هستند، باز هم با تخفيف 50 درصدي به اين نتيجه مي‌رسيم كه اين كالاها درحالت عادي 60 درصد بالاتر از قيمت توليد به دست مردم مي‌رسد كه اين اجحافي به مصرف‌كنندگان است.
انصاري با اشاره به اينكه هزاران مغازه خرده فروشي در سطح كشور وجود دارد كه اين كالاها را با قيمت نوشته شده به مردم عرضه مي‌كنند، گفت: وجه ديگر كار اين است كه بپذيريم تخفيف‌هاي اعمال‌شده در فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي درست است. در اين صورت روزانه ميليون‌ها مغازه آشكارا گران‌فروشي مي‌كنند كه بايد پاسخ بدهيم چرا با اين مغازه‌ها برخورد نمي‌شود؟
وي باتأكيد بر اينكه در هر صورت مصرف‌كننده زيان ديده است، گفت: برخي كالاها مانند دستمال كاغذي قيمت غير واقعي دارند. به نوعي كه قيمت توليدكننده پايين است و بنابر خواست فروشنده قيمت بالا روي كالا مي‌نويسند.
صحبت‌هاي اين مقام آگاه را در كنار ويژگي‌هاي هايپرماركت‌ها و فروشگاه‌هاي بزرگ بگذاريم به اين نتيجه مي‌رسيم كه سناريويي مخرب براي خالي كردن جيب شهروندان و ايجاد نياز كاذب در آنها شكل گرفته است. اين وضعيت بدون شك در تقابل با اهداف اقتصاد مقاومتي و رعايت الگوي صحيح مصرف در جامعه است، پس بايد براي آن فكري اساسي كرد.
