رئيس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به تأكيد رئيسجمهور براي نوسازي بافتهاي فرسوده از ابلاغ برنامه جديد ساختوساز در اين بافتها به نهادهاي ذيربط از جمله وزارت راه و شهرسازي خبر داد. اين درحالي است كه سياست دولت در احياي بافتهاي فرسوده با شكست مواجه شده است. اينكه چرا مخالفان ديروز برجسازي امروز دستور برجسازي ميدهند، جاي تأمل دارد. با اين حال اين خبر اگرچه سبب رشد و احياي بافتهاي فرسوده ميشود، اما آیا برجسازی در مناطق فرسوده جنوب شهر، مشکلات شهر را حل میکند یا میافزاید؟
روز گذشته محمدباقر نوبخت با اشاره به برنامهريزيهاي دولت براي احياي بافتهاي فرسوده شهري اظهار كرد: رئيسجمهور به دلايل مختلف براي نوسازي بافتهاي فرسوده اولويت قائل شدهاند. وي تصريح كرد: به اين ترتيب كه بخشهايي از شهرها نيازمند مرمت است كه بايد بتوانيم اين بافتهاي فرسوده را قطعهقطعه بازسازي كنيم. وي افزود: شايد اين كار خيلي به پول دولتي نيازي نداشته باشد، افرادي آمادگي سرمايهگذاري دارند تا در واحدهاي كوچك برج يا ساختمانهاي بلند مرتبهاي را بسازند. معاون رئيسجمهور با بيان اينكه پس از ساخت، نيمي از واحدها را سازنده و نيمي ديگر از واحدها را به ساكنان ميدهند، گفت: با اين كار شهر نوسازي ميشود و آقاي رئيسجمهور روي اين مسئله تأكيد دارند. اين يك اولويت ابلاغي از سوي رئيسجمهور به نهادهاي ذيربط از جمله وزارت راه و شهرسازي است.
طرح برجسازي جايگزين طرحهاي فرسوده ميشود
در حالي كه قرار بود نوسازي بافتهاي فرسوده طي برنامههاي توسعه كشور سالانه 10 درصد صورت گيرد، اما بهدلايل متعدد از جمله عدم استقبال سازندگان و نداشتن ارزش اقتصادي سبب شد ميزان احيا و نوسازي بافت فرسوده كمتر از ميزان تكليف شده انجام شود و همچنان ساكنان بافتهاي فرسوده زير سقفهاي فرسوده شب را به صبح برسانند.
بيتوجهي دولت به رونق اقتصادي در بافتهاي فرسوده و همچنين تمايل نداشتن ساكنان بافتهاي فرسوده سبب شده است تا در كنار ساير عوامل، نوسازي بافتهاي فرسوده به خط شكست نزديك شود.
بافتهاي ريزدانه، ناپايدار و متراكم در بخشهايي واقع شدهاند كه اكثريت ساكنان در زير خط فقر يا حواشي آن قرار دارند. بر اين اساس ابلاغ اين برنامه از يكسو ميتواند به رونق و نوسازي بافتهاي فرسوده كمك كند. با تجميع بافتهاي فرسوده ريزدانه و ناپايدار صاحبان املاك واقع در محلههاي فرسوده ساكن ساختمانهاي نوساز البته در برج و ساختمانهاي بلند مرتبه ميشوند و فضاهاي خدماتي افزايش يافته و معابر نيز تعريض ميشوند. در حقيت اگر اين برنامه بهصورت جدي و با سياستهاي درست به اجرا درآيد، ميتوان گفت كه برجسازي و بلندمرتبهسازي مسائل و مشكلات محلههاي فرسوده را تا حد زيادي مرتفع خواهد ساخت.
با اجراي اين برنامه ميتوان گفت كه دولت و وزارت راه و شهرسازي به دنبال رونق بخش ساختوساز هستند تا علاوه بر ايجاد اشتغال صنايع جانبي را هم از ركود خارج كنند. همچنين به دليل كاهش درآمد شهرداري، دولت قصد دارد تا درآمدزايي شهرها بهخصوص كلانشهرها را به هر قيمتي جبران يابد.
مخالفان برجسازي برنامه برجسازي ارائه ميدهند !
درحالي كه برجسازي در كشور و به خصوص پايتخت محل مناقشه دولتمردان و مديريت شهري بوده و انتقادات بسياري بر اين موضوع صورت ميگرفت و ضوابط جديد برجسازي در وزارت راه و شهرسازي براي چندين سال مسكوت مانده بود، حالا مخالفان برجسازي در اين زمينه قدم پيش گذاشته و دستور برجسازي دادهاند.
در حقيقت جاي اين سؤال پيش ميآيد كه دولت در دوره مديريت گذشته به اين موضوع يعني برجسازي با عينك بدبيني نگاه ميكرد و اينگونه برنامهها را ابلاغ نميكرد، ولي حالا برجسازي و بلندمرتبهسازي يك كاتاليزور براي سرعت بخشيدن به نوسازي بافتهاي فرسوده بهشمار مي رود و مورد مدح و ثنا قرار ميگيرد.
سود برجسازي به جيب دلالان سرازير ميشود
ساختوساز در مناطق فرسوده با سياستهاي دولت در رونق و احياي بافتهاي فرسوده با استقبال روبهرو نشده است. حالا اين سياست يك بام و دو هواي دولت سبب ميشود تا سازندگان و دلالان سودهاي كلاني را به جيب بزنند.
اگر برنامه جديد دولت در نوسازي بافتهاي فرسوده بهگونهاي مديريت نشود كه صاحبان املاك فرسوده از آن بهرمند شوند، اين دلالان هستند كه با خريد بافتهاي فرسوده ريزدانه و ناپايدار جيب خود را با سودهاي كلان پرخواهند کرد و ادامه اين روند ميتواند احياي نوسازي را از مسير اصلياش منحرف کند و در اين ميان فقط ساكنان املاك فرسوده هستند كه متضرر خواهند شد.