وحید حاجی پور
با وجود اطميناني كه از ادامه حضور توتال در فاز 11 پارس جنوبي وجود داشت، مواضع سينوسي مديرعامل اين شركت باز هم گمانه‌زني‌ها را درباره ماندن يا رفتن توتال از ايران تشديد كرده است.
به گزارش «جوان»، اين شركت فرانسوي كه نزديك‌ترين شركت نفتي جهان به صنعت نفت كشور است، جزو نخستين شركت‌هايي بود كه در دهه70 خود را به ايران نزديك كرد و پروژه‌هاي مختلفي را اجرايي كرد. هرچند انتقاداتي به عملكرد اين شركت در برخي پروژه‌ها از جمله توسعه ميدان سيري و درود وجود دارد، ولي عملكرد قابل‌قبولي را در توسعه فازهاي 2 و 3 پارس‌جنوبي از خود به جاي گذاشت.
اين شركت در دوران توسعه فاز 2 و 3 روي فاز 11 هم تمركز كرد و خواستار توسعه آن شد كه بر همين اساس تفاهمنامه‌اي ميان توتال و شركت ملي نفت امضا شد. اين شركت در سال 86 رسماً از اين پروژه كنار كشيد و آنطور كه گفته شد بابت اين كناره‌گيري از امريكا 5ميليارد وام بدون بهره دريافت كرد. در دولت يازدهم و همزمان با مذاكرات هسته‌اي اين شركت فرانسوي باز هم مذاكرات مخفيانه خود را شركت ملي نفت ايران آغاز كرد و اين بار فاز 11 را روي ميز برد. با تبادل اطلاعاتي كه صورت گرفت، در نهايت اين شركت برنامه خود را ارائه داد و ابتداي سال‌جاري قرارداد توسعه فاز 11 ميان توتال و nioc امضا شد.
گرچه اين قرارداد در نوع خود گران بود، ولي چون نخستين گام سرمايه‌گذاري در نفت بود تا حدودي قابل درك بود، ولي برخي ناظران بر اين باورند توتال اين امتياز را بر اساس مواضعي دريافت كرد كه براي ايراني‌ها نگران‌كننده بود.
آغاز چانه‌زني
سال گذشته بود كه پاتري پويان، مديرعامل توتال درست در بحبوحه مذاكرات خود با شركت ملي نفت بهانه‌تراشي را آغاز كرد و در نهايت گفت: ما از تصميم امريكا تبعيت مي‌كنيم و بايد منتظر بمانيم تا تكليف تحريم‌هاي امريكا عليه ايران مشخص شود. او به طور تلويحي بيان كرد كه توتال از قوانين امريكا تبعيت مي‌كند تا اين گفته وي با موضع‌گيري وزير نفت همراه شود. زنگنه با انتقاد از پويان گفت: توتال نبايد وقت‌كشي كند و طبق چارچوب قراردادي اين شركت از قوانين اتحاديه اروپا تبعيت مي‌كند و نه امريكا؛ من نمي‌دانم كه مدير توتال چرا چنين حرفي زده است.
او گفت: در قرارداد قيد شده است كه ما همه تابع سياست‌هاي اتحاديه اروپا هستيم. اينگونه صحبت‌ها كه براي امضاي قرارداد مجوز امريكا لازم است، قابل‌قبول نيست.
با اين وجود مذاكرات ادامه يافت و در نهايت قرارداد فاز 11 امضا شد. پس از اين امضا بود كه يكي از مديران شركت توتال در عربستان گفت كه توتال «چراغ سبز» رياض را براي انعقاد قرارداد دريافت كرده است. پويان هم گفت در جلب رضايت امريكا براي امضاي اين قرارداد موفق بوده و به قطري‌ها هم اعلام كرده است در ايران حاضر خواهند شد.
چنين مواضعي كمي حساسيت‌برانگيز بود، اما از آنجا كه براي جذب سرمايه‌گذاري بيشتر بايد فضا مهيا نشان داده مي‌شد، انتقاد جدي مطرح نشد. ضمن آنكه شركت ملي نفت از قوي و سفت بودن چارچوب قراردادي خود گفت و امكان خروج توتال از فاز 11 را غير‌ممكن دانست.
ترامپ آمد
دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور امريكا از چند هفته پيش زمزمه‌هايي را براي تحريم جديد ايران يا خروج از برجام مطرح كرده بود كه همين موضوع موجب بروز ترديدهاي جدي درباره روند سرمايه‌گذاري شد. در اين ميان شركت توتال كه اولين قرارداد صنعت نفت را در دست داشت باز هم موضع متفاوتي گرفت كه البته از سوي برخي رسانه‌ها به شكل برعكس منعكس شد.
هفته گذشته بود كه پويان با اما و اگرهاي زياد درباره توسعه فاز ۱۱ گاز پارس‌جنوبي اعلام كرد: اگر تحريم‌هاي امريكا قوانيني داشته باشد كه ما را مجبور به عقب‌نشيني كند ما مجبوريم تبعيت كنيم در مجموع اگر بتوانيم انجام مي‌دهيم و اگر نتوانيم متوقف مي‌كنيم. در حال حاضر شركت توتال گزينه‌ها را سبك و سنگين مي‌كند و همه چيز بستگي به كنگره امريكا دارد كه درباره تحريم‌ها چه تصميمي مي‌گيرد و چه نوع تحريمي را اعمال مي‌كند.
وي همچنين اضافه كرد: در اين پروژه ريسك مالي براي توتال به خاطر وضعيت فعلي كم است؛ چراكه قرار است ما تصميم سرمايه‌گذاري براي اين پروژه را تا آخر امسال نهايي كنيم. ما مناقصاتي را برگزار كرده‌ايم و بنا داريم قراردادهايي را تا آخر امسال منعقد كنيم، بنابراين همه چيز از نظر تقويمي درست پيش مي‌رود.
پويان تصريح كرد: ما بايد در اين پروژه تا پايان امسال و پس از تصميم كنگره به تصميم روشني برسيم.
حالا براي حضور توتال در ايران همه چيز به تصميم كنگره و دو ماه آينده بستگي دارد. برخلاف نظر وزارت نفت مبني بر اينكه قرارداد با توتال از قوانين اتحاديه اروپا تبعيت مي‌كند، ولي پويان رسماً امريكا را مرجع خود قرار داده است. توتال تا دو ماه آينده كار خاصي را در فاز 11 آغاز نمي‌كند تا تكليف مشخص شود، تكليفي براي ماندن يا رفتن.
هر بچه ای می داند برای استکبار فقط منفعت وسلطه مهم است وبرای رسیدن به سلطه صد ها میلیارد دلار ممکن است هزینه کند. مدیران شیفته استکبار نیز بر این امر خوب واقف هستند .اما شیرینی پورسانت ورانت موجب می شود به کشور خیانت کنند وکت خود را زیر پای استکبار بیاندازند 
