اين روزها توسعه کشت گلخانهاي به يکي از مهمترين اهداف سازمان جهاد کشاورزي تبديل شده است. در اين راستا، مجری طرح توسعه گلخانه های وزارت جهاد کشاورزی با وعده احداث 2240 هکتار گلخانه جديد در سال جاري و افزايش توليد 20 درصدی ميگويد:« توسعه گلخانه ها در سطح ۴۸ هزار و ۳۵۵ هکتار برنامه ریزی شده است که قرار است طی برنامه ای ۱۰ ساله انجام شود.»
سید مصطفی سید پور با اشاره به اجراي اين طرح ميافزايد:« در اين راستا پيش بيني ميشود که ۴ میلیارد متر مکعب آب صرفه جویی شود.» طبق اين برنامه جهاد کشاورزي قرار است که گلخانههايي در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل احداث کند و اين مقام مسئول در اين باره ميگويد:« توسعه گلخانهها در برنامه ششم توسعه هدف گذاري شده و قرار است بیشترین سطح افزایش گلخانهها در استان فارس با 2835 هکتار، سیستان و بلوچستان 2580 هکتار و هرمزگان 1567 هکتار باشد.» در حال حاضر توليد محصولات گلخانهاي در کشور به صورت محدود انجام ميشود و به چند قلم سبزی، صیفی، گلهای زینتی و محصولات باغی همچون انگور، هلو و شلیل و ختم ميشود. علاوه بر اين بر اساس پيش بيني مسئولان قرار است در سال جاري بيش از 22 میلیون تن محصولات باغی سر درختی و گلخانه ای در کشور تولید شود. محصولاتي که هنوز براي فروش آنها برنامه جامعي وجود ندارد.
هدر رفت 9 ميلياردي منابع آبي
درحالي متوليان بر ضرورت توسعه کشت گلخانهها تاکيد ميکنند که هنوز توليدات اندک کشاورزي سنتي کشاورزان بر روي زمين مانده است. محصولات متعددي که بازار فروشي براي آنها نيست و درگاههاي صادراتي بر روي آنها بسته است. علاوه بر اين نبود صنايع تبديلي و بستهبندي هم فرصت عرضه محصولات کشاورزي را از باغداران و کشاورزان ميگيرد. به طوري که از چندين ميليارد تن محصول کشاورزي که در کشور توليد ميشود بر اساس آمار منتشره از سوي سازمان فائو بيش از 30 درصد آن سالانه به هدر ميرود و به گفته عباس زارع، مشاور وزیر و مجری طرح سامانههای نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی سالانه ۹ میلیارد مترمکعب آب به دنبال همين ماجرا در کشور به هدر ميرود. هدر رفتي که در مقايسه با صرف هزينه براي گسترش گلخانهها و مقدار صرفه جويي 4 ميليارد مکعبي آب بسيار ناچيز است.
گلخانهداران حمايت نميشوند
بنابراين با توجه به آنچه که گفته شد تا زماني که معضل نبود بازار فروش، جاي خالي صنايع تبديلي، بسته بندي و فرآوري برطرف نشود، نميتوان اميدي به رونق صنعت کشاورزي با توسعه کشت گلخانهاي داشت. در اين خصوص نماينده مردم قائمشهر در مجلس شوراي اسلامي در گفتگو با «جوان»، ميگويد:« به رغم اينکه مازندران مشکل آنچناني در خصوص تامين منابع آبي ندارد، اما باز هم توسعه گلخانهها ميتواند کمک بزرگي در راستاي افزايش توليدات کشاورزي کند.»
عبدالله رضيان ادامه ميدهد:« با اين حال قبل از توسعه گلخانهها بايد اين نکات را مد نظر قرار داد که تصميم مسئولان در راستاي کشت گلخانهاي بايد با شناسايي ظرفيتهاي هر استاني صورت بگيرد. علاوه بر اين در صورتي که توسعه گلخانهها بدون مطالعات دقيق، توجيه اقتصادي و ظرفيت صادراتي انجام شود، قطعا شکست اين طرح دور از انتظار نيست.»
در حال حاضر علاوه بر تمام آنچه که گفته شد، هنوز هم برخي از گلخانهداران در استانهايي چون بوشهر، خراسان جنوبي، آذربايجان غربي و غيره با معضل نبود بازار فروش دست و پنجه نرم ميکنند و به جاي دروي سود، ضرر برداشت ميکنند. علاوه بر اين نبود منابع مالی برای بازپرداخت اقساط بانکی، عدم حمایت برای خرید مواد اولیه و نبود بیمه جامع در بخش گلخانهها نيز از ديگر مشکلات گلخانهداران است.