رجب طيب اردوغان رئيسجمهور تركيه باهيئت همراه كه براي ديدار با مقامات كشورمان به تهران سفر كرده است، روز گذشته با رهبر معظم انقلاب و رئيسجمهور ديدار و گفتوگو كرد. تحولات منطقه، مبارزه با تروريسم و روابط تجاري و بانكي از مهم ترين محورهاي اين گفتوگو عنوان شده است.
روحاني در نشست خبري مشترك با رجب طيب اردوغان كه پس از ديدار مشترك آنها در تهران انجام شد، گفت: در زمينه روابط دو كشور در بخش سرمايهگذاري، جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد كه تسهيلات لازم را براي كشور تركيه در حوزههاي گردشگري، پتروشيمي، زيرساخت و حمل و نقل فراهم ميكند. وي افزود: طرف ترك نيز اعلام كرد كه اين آمادگي براي سرمايهگذاري از سوي اين كشور وجود دارد. در زمينه روابط نفت و گاز تصميم بر اين شد كه طرف تركيه گاز بيشتري از ايران برداشت كند و بين وزارتخانههاي دو كشور مذاكراتي صورت گيرد و ايران اعلام كرد كه آماده استقبال از سرمايه گذاران تركيه در بخش گاز است. روحاني خاطر نشان كرد: اراده دو دولت بر اين مبنا است كه توسعه بخش اقتصادي و تجاري به گونهاي باشد كه رقم اقتصادي و تجاري به رشد 30 ميليارد دلار در سال برسد.
تغيير مرزهاي جغرافيايي را تحمل نميكنيم
رئيسجمهور كشورمان همچنين تأكيد كرد: با توجه به مسائل حساس منطقه ما، به ويژه در سوريه و اقليم كردستان، مذاكرات مفصلي انجام داديم. هدف نهايي دو كشور ايجاد صلح و ثبات و امنيت در كل منطقه است. همكاريهاي بيشتر تركيه، ايران و روسيه براي ايجاد ثبات و امنيت در سوريه و همكاريهاي سه جانبه ايران، تركيه و عراق در مورد مسئله اقليم كردستان عراق از جمله مباحث مطرح شده بود. روحاني تصريح كرد: دو كشور تشديد اختلافات قومي و مذهبي كه از سوي توطئهگران و بيگانگان براي منطقه ما طراحي شده و همچنين مسئله تجزيه طلبي در منطقه را به هيچ عنوان نميپذيريم و از ديدگاه دو كشور، كشورها سوريه وعراق كشورهاي واحدي هستند و ما تغيير مرزهاي جغرافيايي را به هيچ عنوان نخواهيم پذيرفت.
نميخواهيم به مردم كردستان عراق فشار وارد كنيم
وي ادامه داد: مردم كردستان عراق به عنوان همسايگان خوب و برادران عزيز ما هستند و ما نميخواهيم فشاري را به مردم كردستان عراق وارد كنيم اما تصميمات اشتباهي كه بعضي از سران اين اقليم اتخاذ كردند بايد جبران شود. بنابراين سه كشور تركيه، عراق و ايران ناچار هستند تا با اقدامات ضروري و جدي خود اهداف راهبردي شان را در منطقه دنبال كنند. رئيسجمهور كشورمان همچنين گفت: مبارزه با تروريسم يكي از اهداف مهم دو كشور است و ما با هر گروه تروريستي هر جا كه باشند بايد مبارزه كنيم چه به نام داعش باشد و چه جبهه النصره و پ ك ك يا هر اسم و عنوان ديگري كه داشته باشند. روحاني تأكيد كرد: تروريسم بايد بداند دولتها و قدرتهاي منطقه اجازه فعاليتهاي ناجوانمردانه و ضد انساني را نخواهد داد. رجب طيب اردوغان رئيسجمهور تركيه نيز در اين مراسم ضمن تبريك مجدد پيروزي دكتر روحاني در انتخابات رياست جمهوري و نيز گراميداشت ماه محرمالحرام و تسليت شهادت امام حسين(ع) و يارانش، اظهار داشت: اميدوارم اين روزهاي مبارك مايه تقويت وحدت، اخوت و محبت بين مسلمانان و دنياي اسلام باشد. رئيسجمهور تركيه چارچوب مذاكرات انجام شده را بسيار مفيد و سازنده توصيف كرد و گفت: ارتقاء حجم روابط به ميزان 30 ميليارد دلار و نقشه راه دستيابي به اين هدف موضوع اصلي مذاكرات امروز بود و مطمئن هستم كه با افزايش روزافزون حجم روابط، مناسبات و همكاريهاي تهران و آنكارا به طور روز افزون توسعه خواهد يافت. اردوغان خاطر نشان كرد: امروز تصميم گرفتيم همكاريهاي بانكهاي مركزي دو كشور و ساير بانكها هر چه بيشتر تقويت شود و به منظور نجات روابط اقتصادي خود از فشار ارز تصميم گرفتيم مبادلات تجاري خود را با استفاده از پول ملي خودمان انجام دهيم.
اردوغان: همهپرسي را به رسميت نميشناسيم
اردوغان همچنين با اشاره به مسائل منطقهاي، اظهار داشت: ما همهپرسي غيرقانوني را كه از سوي اقليم كردستان عراق انجام شد به رسميت نميشناسيم و در سطح جهان به جز اسرائيل هيچ كشوري از اقليم كردستان حمايت نكرده است.
رئيسجمهور تركيه تصريح كرد: از نظر ما تصميمي كه با نشستن بر سر ميز مذاكره با موساد اتخاذ شده باشد، به هيچ وجه مشروع و مورد قبول نيست و مطمئن هستم كه اين تصميم تنها به منزوي شدن اقليم كردستان خواهد انجاميد و در اين خصوص ايران و تركيه موضع قاطع و واحدي دارند. اردوغان گفت: قطعاً همهپرسي اقليم كردستان را نامشروع ميدانيم و تدابير خاصي را براي برخورد با اين موضوع در نظر گرفته كه برخي از آنها را انجام دادهايم و در قبال «اقليم كردستان عراق»، ايران، تركيه و دولت مركزي عراق موضع واحدي دارند. رئيسجمهور تركيه خاطر نشان كرد: در خصوص سوريه نيز مكانيزم سه جانبهاي را در نظر گرفتيم و در اين راستا ايران، روسيه و تركيه روند مذاكرات آستانه را آغاز كرده و در آن چارچوب گامهايي را برداشتهايم. اردوغان با تأكيد بر تلاش و مبارزه مشترك در سوريه در قبال داعش و جبهه النصره اظهار داشت: مطمئن هستم در نتيجه اين مبارزه به داد مردم مظلوم سوريه خواهيم رسيد و دفاع مشترك ما از كليه مظلومين جهان وظيفه و ديني بر گردن ما ميباشد.
امضاي چهار سند همكاري بين ايران و تركيه
همچنين در جريان اين سفر، مقامات جمهوري اسلامي ايران و تركيه در حضور روساي جمهوري دو كشور چهار يادداشت تفاهم همكاري امضا كردند.
نخستين سند همكاري يادداشت تفاهم همكاريهاي گمركي بين وزارت امور اقتصاد و دارايي جمهوري اسلامي ايران و وزارت گمرك و تجارت جمهوري تركيه است كه به امضاي مسعود كرباسيان وزير امور اقتصادي و دارايي و بولنت توفنگچي وزير گمرك و تجارت جمهوري تركيه رسيد. همچنين ولي الله سيف رئيس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و مورات تچين كايا رئيس كل بانك مركزي تركيه يادداشت تفاهم همكاري بين بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و بانك مركزي جمهوري تركيه را امضا كردند. بر اين اساس يادداشت تفاهم همكاري بين سازمان اسناد و كتابخانه جمهوري اسلامي ايران و اداره كل آرشيو دولتي نخست وزيري تركيه ديگر سندي است كه اشرف بروجردي رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران و پروفسور اوغور اونال رئيس اداره كل آرشيو دولتي نخستوزيري جمهوري تركيه آن را امضا كردند. همچنين علي عسگري رئيس سازمان صدا و سيما و ابراهيم ارن رئيس راديو و تلويزيون دولتي جمهوري تركيه يادداشت تفاهم همكاري بين صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و سازمان راديو و تلويزيون دولتي جمهوري تركيه را به امضا رساندند.