کبری فرشچی
با بالا گرفتن ماجراي كشت تراريختهها و مهرهچيني جديد دولت دوازدهم براي تسهيل اين كار، اسناد تازهاي منتشر شده كه لزوم احتياط درباره تراريختهها را جديتر از قبل مطرح ميكند. بررسيهاي دانشمندان از خطرات جديد موجود در موادغذايي تراريخته GMO خبر ميدهد.
همين چند روز پيش بود كه جلسهاي به ميزباني سعيدجليلي، عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام درباره موضوع سلامت محصولات تراريخته برگزار شد و با 27 «استاد دانشگاه»، «كارشناس» و «مسئولان سابق و فعلي» حوزه «كشاورزي» و «محيط زيست» در مناظرهاي پنج ساعته به بيان نقطه نظرات تخصصي خود درباره «محصولات تراريخته» پرداختند. خروجي اين جلسه همان اظهارات قبلي موافقان و مخالفان تراريختهها بود. اين در حالي است كه ادلهها و اسناد موجود كفه ابهامات حوزه تراريخته را سنگينتر ميكند و پاي برخي منافع را در حوزه تراريختهها به ميان ميآورد بهخصوص اينكه در حال حاضر محصولات تراريختهاي كه در كشور عرضه ميشود فاقد هرگونه برچسبگذاري است و شما براي موادغذايي تراريخته همان پولي را ميپردازيد كه براي محصولات عادي ارگانيك قابل پرداخت است، اما در اغلب كشورهايي كه تراريختهها مجوز عرضه دارند اين عرضه با برچسبگذاري همراه است.
رابطه علمي ميان كبد چرب و تراريخته
حالا تحقيقات جديد دانشمندان از كشف خطرات جديد در محصولات «تراريخته» (GMO) خبر ميدهد. بر اساس گزارش non-gmoreport، دو مقاله پژوهشي در مجلات علمي منتشر شده است كه ترديدهاي جدي در رابطه با ايمني موادغذايي اصلاحژنتيكي شده بيان كرده است. دانشمندان در بررسي موادغذايي تراريخته ردپاي يك ماده شيميايي علفكش به نام «گليفواسات» (glyphosate) را پيدا كردهاند. سم «گليفواسات» علفكشي است كه مصرف آن حتي در دوزهاي بسيار كم ميتواند به بيماريهاي جدي كبدي بينجامد. اين در حالي است كه در بررسيهاي دانشمندان ميزان «گليفواسات» موجود در محصولات تراريخته بسيار بيشتر از دوزهاي مجاز بوده است.
اين تحقيقات به سرپرستي دكتر «مايكل آنتونيو»، رئيس گروه تحقيقات و درمان ژني در كالج كينگ لندن در انگلستان انجام شده است. به گفته «آنتونيو» در ايالات متحده و در بسياري از كشورهاي ديگر، ادعا ميشود محصولاتي كه با نام تجاري GMO يا تراريخته ثبت و به فروش ميرسند، معادل محصولات طبيعي و در نتيجه امن است، اما تجزيه و تحليلي كه تا به امروز انجام شده خلاف اين ادعا را ثابت ميكند. اين تحقيقات براي اولينبار يك رابطه علت و معلولي بين سطح مصرف قابلتوجه مصرف سم Roundup در محيطزيست و يك بيماري جدي كبدي را نشان ميداد. نكته قابل تأمل اينجاست كه 25 درصد از جمعيت ايالات متحده از بيماري كبدي چرب غيرالكلي رنج ميبرند كه عواملي همچون چاقي، ديابت و سطوح بالاي چربي خون دليل آن است، اما عوامل خطرزاي ديگري در ابتلا به اين بيماري هستند كه هنوز شناسايي نشدهاند و قرار گرفتن در معرض سم Roundup ميتواند يكي از اين عوامل خطرزا باشد. امريكا يكي از كشورهايي است كه كشت محصولات تراريخته را در سطوح بالا و بدون برچسبگذاري انجام ميدهد. آنتونيو در اينباره توضيح داده است : «ما به موشهاي آزمايشگاهي سطحي معادل «گليفواسات» موجود در علفكش Roundup كه 75 هزار بار كمتر از آن چيزي است كه در اروپا و 437 هزار بار در امريكا مجاز شناخته ميشود، داديم. نكته اول اينكه مرگ موشهاي آزمايشگاهي به دليل ابتلا به بيماريهاي كبدي نشان داد كه بايد تجديدنظر فوري در ميزان «گليفواسات» موجود در اين علفكش انجام شود. دومين نكته اينكه اين سم عامل خطر جديد براي بيماري كبد چرب غيرالكلي است و بايد توسط مراكز پزشكي مورد توجه قرار گيرد.