عشرت شایق*
يكي از تأثيرگذارترين عناصر سازنده زندگي اجتماعي و بشري، زنان هستند كه هم از لحاظ بار جمعيتي حدود نصف جمعيت را به خود اختصاص دادهاند و هم از لحاظ تأثيرگذاري و نقشآفريني متنوع، همواره از رسالت عميق و گستردهاي برخوردارند.
زنان در حوزههاي نقشآفريني اجتماعي، خانوادگي، اقتصادي، سياسي، فردي، عبادي، تربيتي، آموزشي، قضايي و حقوقي، علمي و پژوهشي با كاركردهاي خاص نقش برجستهاي دارند. در طول تاريخ نيز رخدادهاي زيادي اتفاق افتاده است. گاه پيام رسالت توحيدي و ابلاغ وحي الهي بوده است كه زنان ياوراني سختكوش و قوي در اين مسير بودهاند و گاهي جنايتها و انحرافهايي كه زنان هم در آن نقش داشتهاند. اما در اين مقطع زماني قلم به دست گرفتهايم كه از وصف ايام تاريخي سرنوشتساز توحيدي با محوريت امام و مقتداي زمان در عصر عاشورا به محتوا و راهبردي كاربردي بپردازيم و در اين مجال به نقش زنان عاشورايي به عنوان الگويي ملموس، محسوس و دستيافتني در مسير تكامل انساني مطالبي ارائه میشود.
زنان به طور كلي در كربلا نشان دادند كه تكليف اجتماعي مختص مردان نيست بلكه آنها نيز برابر وظايف شرعي و نقش انساني و اجتماعي خود به جريانهاي اجتماعي توجه ميكنند و در اقامه دين و اجراي احكام الهي در صحنه حضور داشتهاند . در جريان كربلا و نقشآفريني اجتماعي زنان به رياست و مديريت عالي عقيله بنيهاشم حضرت زينبكبري (س) به سفارتي كبري جهت پيامرساني عاشورا و ماندگاري آن تبديل شد.
اين حضور يك زيرساخت تربيتي و منسجم ديني، خانوادگي و اجتماعي داشت كه فرقان و شناخت مسلم بودن و ولايتپذيري امام زمان حضرت اباعبدالله (ع) را بر آنها جاري نموده بود.
كاربردي كردن خصايص زنان عاشورايي و پيامرسانان كربلايي در جامعه امروزي
همه اذعان دارند زنان سرشار از عاطفه، ايمان، باورهاي الهي و خودشناسي مبتني بر خداشناسي و علاقهمند به ساختن زندگي با سبك پر مهر و محبت زندگي قادر هستند. زنان قادرند مديران توانمند و شايستهاي براي جامعه، تربيت فرزندان، همراهان قوي و مشاوراني دلسوز براي همسر، مقاوم و با استقامت در فراز و نشيبهاي زندگي باشند تا بدون اضطراب و تنش و با تزريق عشق و محبت و بهرهگيري لازم و مشخص از دنياي مادي، شرف و فضيلت توليد كنند و مظهر بانويي مسئول، مبارز، فرهيخته و توانمند در برابر زمان و سرنوشت جامعه باشند . رنان قادرند با شاخصهاي ويژه تربيتي زندگي سرشار از نشاط و تعالي الهي رقم زنند كه به شكل مشخص در شمارههاي بعدي به آن ميپردازيم. اما يادآوري ميكند هر حادثهاي تاريخي كه در دايره ماندگاري رقم ميخورد، دو عامل مهم دارد. يكي علت محدثه كه عامل ايجادكننده است و ديگري عامل سبقيه كه باعث تداوم، جاودانگي و ماندگاري حادثه و رويداد ميشود. در عاشورا علت و عامل پديدآورنده جانبازي و شهادت مظلومانه امام حسين (ع) و اصحاب باوفايش بود و حضرت زينب كبري (س) و امام سجاد (ع) با ايفاي نقشهاي تربيتي و تبييني و ابلاغي اهداف عاشورا را با خطابه، حضور فعال اجتماعي، سوگواريهاي هدفمند و سازنده و پيامرساني كامل اخبار و روايت از كربلا ماندگار نمودند و شاعر گفت:
سر ني در نينوا ميماند اگر زينب نبود
كربلا در كربلا ميماند اگر زينب نبود
مديريت هوشمندانه زينبي در زندگي فردي بانوان، مسئوليتهاي خانوادگي، رسالتهاي اجتماعي نجاتبخش بانوان و خانوادهها در زندگي فلاكتبار و ذليلانه مادي با جلوههايي به ظاهر پرجذبه اما پراضطراب و پرتنش امروزي است و عامل به هم ريختن جهالت و بردگي مدرن است.
* فعال حوزه زنان و خانواده و نماینده سابق مجلس