همه پرسي جدايي كردستان عراق با پشت گرمي اسرائيل و لجبازي بارزاني از بامداد امروز آغاز شد:

مسعود بارزاني: اهل سنت عراق را هم به خودمختاري تحریک کردم!

مسيح محمدي
موضوع مناقشه برانگيز برگزاري همه پرسي استقلال كردستان عراق هر روز ابعاد تازه تري به خود مي گيرد. يك روز تركيه تهديد به حمله نظامي مي كند روز ديگر اسرائيل با تمام وجود از آن حمايت مي كند. هر چند اين اقليم پس از حمله امريكا به كشور عراق در سال 2003 به صورت فدرالي اداره مي شود،اما به هر ترتيب بنابر اعلام برخي رسانه ها اولين مرحله اين همه پرسي كه اخذ آراي كردهاي مقيم ديگر كشورها و يا كساني كه تابعيت كردستان عراق را دارند از آغازين ساعات بامداد امروز(شنبه) شروع شده است.
وزارت كشور عراق خطاب به نيروهاي امنيتي: حوزه‎های همه پرسی را ترک کنيد
اين در حالي است كه یک منبع امنیتی عراق امروز(شنبه) اعلام کرد که وزارت کشور عراق به نیروهای امنیتی مستقر در کرکوک دستور داد که حفاظت از حوزه‌های همه پرسی در این استان را رها کنند.
منبع امنیتی که نخواست نامش فاش شود، به پایگاه خبری «بغداد الیوم» گفته که «صبح امروز نیروهای پلیس کرکوک در مراکز همه پرسی مستقر شدند، اما وزارت کشور عراق دو ساعت بعد با صدور فرمانی دستور داد تا نیروهای پلیس در استان کرکوک، حوزه‎های همه پرسی را ترک کنند و به مقرشان بازگرداند.»
این در حالی است که «رزکار علی» عضو دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان عراق امروز اعلام کرد که همه پرسی در منطقه کردستان عراق در استان کرکوک برگزار نمی شود.
اظهارات و جبهه گيري هاي سران اقليم كردستان و تحليل آنچه كه از فحواي گفتارشان قابل دريافت است اينكه مسئولان اقليم برگزاري اين همه پرسي و رأي آوري احتمالي استقلال كردستان (عراق) را براي فشار بيشتر به حكومت مركزي و استفاده از آن به عنوان يك اهرم فشار و برگ برنده جهت گرفتن امتيازات بيشتر و به طور كلي داشتن دست برتر در مذاكرات آتي لازم داشته و روي آن حساب ويژه اي باز كرده اند.
اين رويكرد كلي در حالي است كه طي روزهاي گذشته مقرون به روز جاري اخبار و مباحث تازه اي در اين رابطه مطرح شده و به گوش مي رسد. از جمله «نیچروان بارزانی» نخست‌وزیر منطقه کردستان عراق در گفت‌و‌گو با خبرنگاران که امروز(شنبه) منتشر شد با اذعان به اینکه همسایگان کردستان منافع استراتژیکی در منطقه دارند؛ اما استفاده از گزینه نظامی در صورت برگزاری همه‌پرسی را محال دانست.
به نوشته پایگاه خبری شبکه رووداو، بارزانی در این نشست خبری گفت: تهدید نظامی علیه همه پرسی؟ من به هیچ وجه چنین چیزی را محتمل نمی‌دانم، شاید آن‌ها کارهای دیگری که صراحتا می‌گویند را انجام دهند، اما گزینه نظامی محال است.
او ادامه داد: ترکیه و ایران آزاد هستند که در داخل مرزهای خود هر کاری بکنند، اما استفاده از گزینه نظامی محال است، چرا که آن‌ها نمی توانند این کار را بکنند و در درجه اول گزینه نظامی به نفع آن‌ها نیست.
اعزام هيئتي به بغداد براي كم كردن تنش
در حالی که «مسعود بارزانی» رئیس منطقه کردستان همچنان بر برگزاری همه‌پرسی جدایی در 25 سپتامبر جاری تاکید دارد، همچنان تلاشها برای رفع بحران ایجاد شده میان اربیل و بغدادو دستیابی به راهکاری که دو طرف را راضی کند، ادامه دارد.
به نوشته العربیه، در همین راستا، امروز یک هیأت از منطقه کردستان عازم بغداد شد تا درباره همه‌پرسی که قرار است دوشنبه آینده برگزار شود با مقامات عراقی رایزنی کند.
بر اساس این گزارش، این هیأت از شورای عالی همه پرسی منطقه کردستان، عصر امروز با «حیدر العبادی» نخست‌وزیر عراق که خواستار لغو همه‌پرسی است، دیدار خواهد کرد.
رئیس‌جمهور ترکیه نيز در پایان سفر خود به مجمع عمومی سازمان ملل درباره دیدارش با دونالد ترامپ و موضوعات منطقه به ویژه همه پرسی جدایی کردستان عراق صحبت کرده است.
مقامات ترکیه بارها مخالفتشان را با برگزاری همه پرسی جدایی کردستان عراق اعلام کردند و اخیرا شورای امنیت ملی ترکیه از احتمال تحریم‌ مقامات اربیل خبر داده است.
اردوغان: همه پرسي غير قانوني است
اردوغان گفت: «حکومت شمال عراق(منطقه کردستان عراق) باید به آنچه که انجام می‌دهد، فکر کند. قانون اساسی عراق در این باره روشن است. همه‌پرسی(جدایی کردستان عراق)،‌ غیرقانونی است اما آنها همچنان اصرار می‌کنند. تا آنجایی که من دارم می‌بینم، آمریکا هم با ما اتفاق نظر دارد.»
رئیس‌جمهور ترکیه با تاکید بر اینکه دیدارها با مقامات ایرانی(درباره همه پرسی کردستان عراق)،‌ دیدارهای مهمی بوده‌اند، افزود:‌ «ایران هم مثل ما فکر می‌کند. ما نیاز داریم که تحریم‌های مشترکی با ایران(علیه منطقه کردستان عراق) اجرا کنیم.»
رئیس‌جمهور ترکیه در همین بخش از صحبت‌هایش از حمایت صریح اسرائیل از همه پرسی جدایی کردستان عراق انتقاد کرد.
 اردوغان توصیه کرد که تل‌آویو در سیاست‌ها و مسائلی که به روابط دوجانبه آنها با آنکارا آسیب خواهد زد،‌ درگیر و مشغول نشود.
پیشتر، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران هم در مخالفت با همه پرسی، اعلام کرد که ایران تنها عراق یکپارچه را به رسمتی می‌شناسد و در صورت برگزاری همه پرسی، مرزهای ایران با منطقه کردستان عراق مسدود خواهد شد.
تبعات و منافع و مضار قابل رصد اين انتخابات در حالي ظهور و بروز پيدا مي كند كه «مسعود بارزاني»، رئيس اقليم كردستان عراق چند وقت پيش در مصاحبه با روزنامه الشرق الأوسط حرفهايي زد كه نشان مي دهد وي و ديگر مسئولان اقليم به خوبي از موارد احتمالي و خطرهاي پيش روي چنين اقدامي مطلع و آگاه بوده است.
«مسعود بارزانی» رئیس منطقه کردستان عراق که بر جدا شدن این منطقه از عراق اصرار دارد، در مصاحبه‌ای جدید اعلام کرد که برای به تعویق انداختن زمان همه‌پرسی، خواستار تضمین است.
او با بیان اینکه اگر همه‌پرسی برگزار شود و مردم به آن «نه» بگویند، استعفا می‌کند، تأکید کرد که «همه‌پرسی حق بدیهی مردم در تعیین سرنوشت» است و ترجیح می‌دهد که شراکت با بغداد به همسایگی خوب، تبدیل شود.
بارزانی در گفت‌وگو با روزنامه الشرق الاوسط تأکید کرده که سال گذشته در بغداد به حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق و سران جریان‌های سیاسی گفته است که «شراکت با بغداد شکست خورده و تلاش می‌کنیم، همسایگان خوب و همکار باشیم.»
رئیس منطقه کردستان با بیان اینکه «آنها ما را به عنوان شریک نپذیرفتند، پس گزینه ما همه‌پرسی و استقلال» است گفت که تنها فرصت برای تعویق زمان همه‌پرسی، ضمانت مکتوب بغداد، آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل است مبنی بر اینکه هر زمان همه‌پرسی برگزار شد، نتیجه آن را بپذیرند.
زمان نامناسب همه‌پرسی از نظر ایران و ترکیه
او در پاسخ به اینکه چند وقت پيش هیأتی ایرانی به کردستان آمد و از شما چه خواست، پاسخ داد که «دیدار ما کاملا دوستانه بود. آقای حسن دانایی‌فر سفیر سابق ایران در بغداد پیام تهران را آورد و خواستار همکاری و هماهنگی شد. هیأت ایرانی تحفظ خود را در قبال همه‌پرسی اعلام و تأکید کرد که زمان آن نامناسب است و بهتر است که مشکلات از طریق بازگشت به قانون اساسی و از طریق تجارب گذشته میان اربیل و بغداد حل شود و گفت که اشتباهات از طرف همه طرف‌ها واقع شده است. اما ما به آنان گفتیم که ما از این مرحله عبور کرده و دیدگاه‌مان را هم گفتید.
بارزانی در پاسخ به این سوال که آیا هیأت ایرانی به شما هشدار هم داد، و آیا بعد از آن تهدید نشدید، گفت «اصلا. بسیار دوستانه و مؤدبانه با ما سخن گفتند... در رسانه گاهی این مسئول یا آن، تهدیدهایی کرده‌اند».
این مقام کردستان عراق همچنین با اشاره به سفر وزیر خارجه ترکیه به کردستان نیز گفت که او نیز زمان همه‌پرسی را نامناسب اعلام کرده و خواستار تعویق آن شد. مولود چاووش اوغلو گفت که آنکارا بیم آن دارد که مشکلات داخلی ایجاد شود و با توجه به اینکه هنوز نبرد با داعش به پایان نرسیده، سبب جنگ داخلی میان اقشار عراقی شود و بر وضعیت امنیتی و ثبات منطقه تأثیر سوء بگذارد.
به گفته بارزانی، وزیر خارجه ترکیه گفته که آنکارا می‌داند که به کردهای عراق ظلم شده و قانون اساسی بخوبی اجرا نشده و حق کردستان است که حقوق خود را مطالبه کند اما انتظار دارد که در چارچوب کشور عراق باشد.
بارزانی در پاسخ به این سوال که آیا بعد از دیدار رئیس ستاد مشترک ارتش ایران با رئیس جمهور ترکیه نگران نشدید، گفت «اصلا. نگران نشدم».. و در پاسخ به سوال که آیا ایران و ترکیه و سوریه، کردستان را محاصره نخواهند کرد گفت: وضعیت تغییر کرده است. جهان تغییر کرده.. الان دهه 60 و اتحاد سنتو یا سعدآباد نیست.. مطمئن باش که ما ضرر می‌کنیم [اگر محاصره شویم] اما آنان بیش از ما ضرر می‌کنند اگر اقدام به چنین کاری کنند.
حق کردستان داده نشده
او از اینکه دولت بغداد حق نیروهای نظامی کردستان عراق (پیشمرگه) را از سلاح و تجهیزات نداده گله کرد و نوری المالکی نخست‌وزیر پیشین عراق را به دلیل سیاست‌هایش علیه کردستان، بشدت مورد انتقاد قرار داد و بیان اینکه «او سلاح‌هایی که باید به ما میداد در منطقه التاجی بین بغداد و سامراء انبار کرد اما همه آن به دست داعش افتاد» به نخست‌وزیر فعلی اشاره کرده و گفت: حیدر العبادی به حل مشکلات تمایل دارد. العبادی با دیگران تفاوت دارد اما موانع زیادی سر راه اوست. رابطه خوبی هم با او دارم اما به این باور رسیده‌ام که او نمی‌تواند آنچه به ما وعده کرده، اجرا کند؛ به دلایلی که خارج از اراده اوست.
بارزانی در ادامه این مصاحبه گفت که «همزیستی مسالمت‌آمیز عربی-کردی در داخل عراق شکست خورده و [جز استقلال کردستان] راه حل باقی نمانده است». او در پاسخ به این سوال که اگر عراق مرز خود را ببندد، گفت، «آنها در خانه‌شان، ما هم در خانه‌مان. حساب همه چیز را کرده‌ایم. هر کس در تصمیم‌هایش آزاد است اما بار دیگر اعلام می‌کنم که اگر آنها تصمیم‌ بگیرند که ما را اذیت کنند یا ما را نابود کنند، خودشان تاوان سنگینی برایش می‌دهند.
درباره کرکوک آماده مذاکره هستیم
رئیس منطقه کردستان عراق در پاسخ به این سوال که اگر الحشد الشعبی بخواهد کرکوک را پس بگیرد، گفت: ما آماده مذاکره با بغدادیم. حتی بعد از همه‌پرسی حاضریم سر مرزها گفت‌وگو کنیم. اما کرکوک شهری کردستانی است. هویتش کردستانی است. آماده‌ایم که آن را الگویی برای همزیستی مسالمت‌آمیز ملی، دینی و مذهبی قرار بدهیم. هر کس که در اندیشه بازگرداندن آن از طریق زور باشد، مردم کردستان آماده‌اند تا سر حد مرگ تا آخرین نفر از آن دفاع کنند... کرکوک صرفا شهر کردی نیست بلکه هم برای کردها، عرب‌ها و ترکمان‌ها و مسیحی‌هاست. باید با هم تفاهم کنند.
بارزانی می‌گوید در کردستان هم خواستار حکومت مرکزی نیست و حکومت شبیه فدرالی را ترجیح می‌دهد به طوری که هر استان حکومت  و پارلمان محلی خود را داشته باشد و مرکز هم اربیل است.
رئیس منطقه کردستان تأیید کرد که «اسرائیل تنها کسی است که از همه‌پرسی استقلال کردستان حمایت می‌کند» و گفت: بله این درست است. من از کشورهای عربی هم تشکر می‌کنم و اتفاقا موضع کشورهای عربی بهتر از کشورهای اروپایی و آمریکا بوده.
بارزانی در پاسخ به سوالی مهم در خصوص وضعیت عرب‌های اهل سنت عراق گفت: اهل سنت از ابتدا اشتباهاتی مرتکب شد. آنها الان در وضعیت دشواری هستند. ما آماده‌ایم به آنها کمک کنی. اما ابتدا باید خودشان، به خودشان کمک کنند. عرب‌های اهل سنت [عراق] که در کردستان هستند، وضعشان مثل اوضاع مردم کُرد است. تعهد می‌دهیم که تمایزی قایل نباشیم. حاضریم به عرب‌های خارج کردستان کمک کنیم، فقط به ما بگویند، چه کمکی می‌خواهند.
تحریک اهل سنت عراق به تشکیل اقلیم
الشرق الاوسط پرسید که آیا «عرب اهل سنت بعد از سال 2003 [حمله آمریکا به عراق و سقوط رژیم بعث] به دیدن شما آمدند و شما آنان را به تشکیل منطقه [خودمختاری] توصیه کردید؟». بارزانی در پاسخ گفت:‌ نه یک بار، سه بار به دیدن من آمدند. بعد از سقوط رژیم [صدام] نوعی آشفتگی در وضعیت اهل سنت [عراق] دیده شد... به آنان گفتم که عراق تغیر کرده همچنانکه منطقه تغییر کرده و جهان دگرگون شده است. شما هم باید ذهنیت‌ خود را تغییر دهید. [گفتم که] هیچ طرفی بدون طرف‌های دیگر در عراق نمیتواند در حکومتداری تک‌روی کند... گفتم شما اگر فکر می‌کنیم که کردها و شیعیان علیه شما ائتلاف می‌کنند، من به شما قول شرف می‌دهم که اجازه چنین کاری را نمی‌دهم. اما اگر تصور کنید که از رئیس جمهور تا مأمور پلیس، تصمیم در اختیار شماست، حتی اگر همه کردها و شیعیان قبول کنند، من نمی‌پذیریم.
بارزانی در ادامه توضیح داد که اهل سنت عراق شراکت با کردها را رد کرده و برخی از افرادی که به دیدن بارزانی رفته‌اند تا حدی این امر را قبول کرده اما برخی دیگر در فضایی دیگری بوده‌ و نتوانسته‌اند خود را با فضای جدید تنظیم کنند... حقیقت این است که اهل سنت عراق فرصت را از دست دادند و زیان بزرگی کردند.
رئیس منطقه کردستان اذعان کرد که اهل سنت عراق را به تشکیل منطقه [خودمختار] تحریک کرده و گفت: بله [به آنان چنین سفارشی کردم]. اما گفتند ما طرفدار اتحاد عراق هستیم. و حقیقت این است که اهل سنت تاوانش را دادند. ببینید مناطق سنی‌نشین چه تخریب شده است. داعش خانه‌ها و شهرهایشان را نابود کرد. این نتیجه سیاست غلط است.
او در ادامه گفت که «الان هم دیر نشده. اهل سنت هم الان اقلیم خودش را میخواهد. اما شیعیان قبول نمی‌کنند. من با بسیاری از عرب‌های اهل سنت که منطقه‌شان در داخل منطقه کردستان عراق است دیدار کرده‌ام. همه‌شان می‌خواهند که در اقلیم باقی بمانند.
نفوذ ایران بیشتر از آمریکاست
بارزانی در ادامه در پاسخ به سوالاتی درباره ایران گفت: نفوذ ایران در عراق زیاد است. نمیتوانم بگویم که ایران حکومت عراق را اداره می‌کند اما می‌توانم بگویم که نفوذ ایران خیلی زیاد است... نفوذ آمریکا -به عقیده من- خیلی کمتر از نفوذ ایران است.
او درباره نفوذ ایران در کردستان عراق نیز گفت: نمی‌توانم بگویم که نفوذ ندارد. اما در حقیقت من به ایرانی‌ها با صراحت گفته‌ام که خواستار روابط خوب و حسن همجواری هستیم. ولی گاهی ممکن است مخالف یا موافق شما باشیم.
بارزانی: اسد باقی خواهد ماند
بارزانی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت سوریه گفت: آشوب است. اما نشانه‌های جدیدی دیده می‌شود [که وضعیت را کمی روشن می‌کند]. بشار اسد باقی خواهد ماند و نظام سوریه سقوط نکرد. ظاهرا توافقی روسی آمریکایی هست که بخشی از آن آشکار شده و بخشی از آن هنوز کسی ازش خبر ندارد. نفوذ ایران در سوریه هست و ترکیه هم در مرز است.  در عراق هم هرچند اختلاف نظر داریم اما در خصوص این مسئله متفق‌القول علیه تروریسم هستیم. ائتلاف بین‌المللی هم منسجم است و حمایت می‌کند اما در سوریه معارضه با معارضه اختلاف دارد. درست است که در سوریه نظام سر پاست اما نیروهای دیگری مثل روسیه و ایران عرصه را تغییر می‌دهند. روسیه و آمریکا هم اختلاف دارند. ما توافق ایرانی-ترکی-روسی داریم، توافق روسی آمریکایی هم داریم. واقعیت این است که آشوب است.
بارزانی در پاسخ به این سوال که «اگر نظام بشار اسد دوباره بر کل سوریه حاکم شود، آیا شما مشکلی دارید؟» گفت: این تصمیم خود سوری‌هاست. به ما هیچ ارتباطی ندارد. اگر ملت سوریه تصمیم گرفت که اسد حکومت کند، ما میگوییم اهلا و سهلا.
رئیس منطقه کردستان در خصوص تماس با دمشق گفت: نمی‌توانم بگویم که تماس داریم. تماس رسمی و مستقیم نیست. دو یا سه سال پیش با شخصیت بلندپایه سوری دیدار کردیم.
دیداری با صالح مسلم ندارم
بارزانی در خصوص ارتباط با صالح مسلم نیز گفت: خیلی وقت است که تماسی نیست. بعد از آنکه سیاست‌های غلط‌شان را ادامه دادند و به گروههای دیگر کُرد ظلم کردند و ناسپاسی کردند، رابطه تمام شد.
تأثیر همه‌پرسی بر کُردهای منطقه
بارزانی در خصوص اینکه آیا اعلام استقلال کردستان، احساسات دیگر کردها را تحریک می‌کند، گفت: بله تأثیر می‌گذارد. اما عملا معتقدم که تأثیر مثبت می‌گذارد در آینده. ما آنان را تشویق می‌کنیم که راه صلح و مذاکره و شیوه‌های دموکراتیک را برای حل مشکلاتشان در کشورهایشان در پیش بگیرند. هر کشوری خصوصیات خودش را دارد اما ما خواستار آنیم که کُردها به حقوقشان از طریق راه مسالمت‌آمیز برسند و برای این کار تلاش می‌کنیم.
نا سپاسي و قدر ناشناسي امروز بارزاني در حالي رخ مي دهد كه با حمله داعش به شهرهاي كردستان عراق علي رغم درخواست هاي مكرر وي از امريكايي ها براي كمك ، پاسخي جز سكوت نديد! در حالي كه به محض درخواست كمك از مسئولان كشورمان، بلادرنگ سردار سليماني خودش را به اربيل رساند و بدون هيچ پيش شرط و اما و اگري فرماندهي نيروها در دفاع از مردم بي پناه و مظلوم عراق و مشخصاً بخش كردستان عراق در مقابل نيروهاي تكفيري داعش را بر عهده گرفت.