ثريا رحمتي‌آرام
وقتي انساني متولد مي‌شود تا زماني كه چشم از اين دنيا فرومي‌بندد نياز به ارتباط با ديگران را در درون خود احساس و با ارتباط و همراهي با ديگران مسائل و مشكلات خود را حل مي‌كند و در نتيجه زندگي بهتر و خاطري آرام‌تر دارد. اين را مي‌دانيم كه آدمي با انسان‌هاي مختلفي اين ارتباط را شكل مي‌دهد. ابتدا انسان در درون خانواده و با اعضاي خانواده خود رابطه برقرار مي‌كند و اين ارتباط به تدريج رشد مي‌كند و فرد كم‌كم با معلمان، هم‌كلاسي‌ها، مديران خود، همسايه‌ها، دوستان، اقوام، همسالان و... تعامل پيدا كرده و ارتباط خود را به طور گسترده شكل مي‌دهد.
يكي از مهم‌ترين رابطه‌ها، رابطه دوستي است. اهميت و ضرورت دوست در زندگي هر فردي كاملاً مشخص است. يكي از لذت‌بخش‌ترين تجربه‌هاي زندگي آدمي، داشتن دوست است. فرد يك زمان قابل ملاحظه‌اي را در طول شبانه‌روز با دوستان خود سپري مي‌كند. پس مسلماً بر روي فرد و رفتار و شخصيتش تأثير مي‌گذارد. انسان در تمام مراحل زندگي خود با افراد مختلف دوستي مي‌كند ولي در سن نوجواني و جواني اين نياز به دوستي با آدم‌هاي متفاوت خيلي بيشتر مي‌شود و والدين بايد با واكنش مناسب به آنها كمك كنند تا بتوانند دوستان مناسبي را انتخاب كنند. داشتن دوست در زندگي بسيار مهم است و تأثير آن به حدي است كه ممكن است سرنوشت فرد را تغيير دهد.
نقش والدين در دوست‌يابي فرزندان
پدر و مادرها در ابتدا بايد فرصت خوبي را فراهم كنند تا فرزندان بتوانند در موقعيت‌هاي اجتماعي حضور پيدا كنند و در اصل آداب معاشرت را به آنها بياموزند. خانواده‌ها از طريق ارتباط با ديگران، اقوام و بستگان مي‌توانند اين آموزش را براي خود راحت كنند. وقتي كه چند خانواده دور هم جمع مي‌شوند كودكان با ورود به موقعيت اجتماعي كه همراه با كودكان ديگر در سن‌هاي مختلف هستند اين رابطه را آغاز مي‌كنند. فرزندان بسيار الگوپذير هستند، وقتي بچه در اين موقعيت‌ها شركت مي‌كند علاوه بر اينكه با همسالان خود ارتباط برقرار مي‌كند، همچنين تعامل والدين و نحوه ارتباط برقرار كردن آنها با سايرين را تماشا مي‌كند و از آنها شيوه رفتار كردن را ياد مي‌گيرد. اگر پدر و مادري شيوه ارتباطي ضعيفي را در پيش گرفته يا آدم‌هاي خجالتي و كم‌رويي باشند فرزندان خود نيز به احتمال زياد همين شيوه برقراري رابطه را ياد مي‌گيرند و بچه‌هاي ساكت و خجالتي هستند. والدين مي‌توانند با كودكان خود صحبت كنند و نحوه برقراري ارتباط را به آنها ياد دهند. اين گفتوگو مي‌تواند در قالب يك بازي باشد مانند اينكه يك داستان براي او تعريف كنند و شخصيت‌هاي داستان و نحوه دوست شدن آنها را بگويند. يا مي‌توانند از فرزند خود بپرسند كه نام يكي از همكلاسي‌هايش را بگويد و در مورد دوستش كمي توضيح دهد. والدين بايد آداب معاشرت كردن را به فرزندان خود آموزش دهند. متأسفانه برخي از پدر و مادرها در حضور بقيه صحبت‌هايي مي‌كنند يا خيلي پافشاري مي‌كنند كه باعث مي‌شود بچه كم‌كم منزوي شود. مانند اينكه به پدربزرگت سلام كن يا اين شعر را براي خاله بخوان و در اصل فرزند خود را در مقابل مردم انگشت‌نما مي‌كنند.
اگر والدين به فرزندان خود اجازه دهند كه در موقعيت‌هاي اجتماعي احساس راحتي كنند بهتر مي‌توانند با ديگران رابطه برقرار كنند. داشتن دوست ضرورت دارد و پيدا كردن دوست يك مهارت به شمار مي‌رود اما ما نمي‌توانيم با هر كسي كه سر راهمان قرار گرفت دوست شويم و اسرار خود را به او بگوييم، چون دوستان در زندگي آدمي نقش بسيار مهمي را ايفا مي‌كنند. ما بايد بدانيم كه با چه كساني دوست مي‌شويم و وقتمان را براي آنها مي‌گذاريم و بايد سعي كنيم دوستانمان را محك بزنيم. بنابراين مهارت در دوست‌يابي در تمامي مراحل زندگي مي‌تواند راهگشا باشد.
دوست خوب كيست؟
دوست خوب يكي از سرمايه‌هاي بزرگ زندگي هر كسي است و در واقع دوست خوب يك نعمت است و مي‌تواند فرد را خوشبخت كند و از لحاظ روحي و رواني بر او اثر گذاشته و اضطراب و تشويش او را كم كند. يك دوست خوب نظر ما را درباره خودمان تغيير مي‌دهد و اعتماد به نفس ما را افزايش مي‌دهد. معمولاً كساني كه دوستان خوبي كنار خود دارند نسبت به كساني كه از داشتن اين نعمت محرومند، احساس خيلي بهتري دارند و خوشحال هستند. البته اين را بايد هميشه در نظر گرفت زماني مي‌توانيم دوستان خوبي در كنار خود داشته باشيم كه خودمان براي ديگران دوست خوبي باشيم. پس ابتدا بايد روي ويژگي‌ها و شخصيت خودمان كار كنيم. در ادامه مي‌توانيم به چند ويژگي دوستان خوب اشاره كنيم.
دوست خوب شنونده خوبي است: ممكن است آدمي در طول زندگي خويش با كساني صحبت كرده اما در پايان حس خوبي را نگرفته باشد. آن هم به اين دليل كه مخاطب و دوست او كاملاً به او توجه نكرده يا وسط صحبت او پريده و حرف او را قطع كند و درباره موضوعاتي كه خودش مي‌خواهد شروع به صحبت كردن مي‌كند ولي زماني كه يك دوست خوب كنار خود داريم هميشه احساس راحتي و آرامش مي‌كنيم چون او واقعاً به حرف‌هاي ما گوش مي‌دهد و تمام توجه خود را معطوف به ما مي‌كند.
دوست خوب صادق است: يك دوست خوب و مناسب هميشه واقعيت را مي‌گويد. حتي اگر حرفش تلخ باشد و شايد ممكن است شما را ناراحت كند ولي در تمامي لحظه‌ها صداقت را مد نظر قرار مي‌دهد. دوستي كه دروغ مي‌گويد، براي اينكه خودش احساس بهتري داشته باشد هيچ وقت براي فرد مناسب نيست.
دوست خوب اشتباهاتمان را به ما مي‌گويد: خداوند انسان‌ها را طوري آفريده كه ممكن است خطا كنند و از آن خطاي خود درس بگيرند و به سمت كمال پيشرفت كنند ولي در بعضي مواقع آدم‌هايي در كنارمان هستند كه متوجه خطاي ما هستند ولي از روي حسادت يا هر علت ديگر ما را متوجه آن نمي‌كنند. يكي از ويژگي‌هاي دوست خوب اين است كه اگر متوجه شود ما اندكي اشتباه كرديم آن را به ما گوشزد مي‌كند تا بتوانيم جلوي آن را سريع‌تر بگيريم.
دوست خوب وفادار است: وفاداري خصوصيتي است كه هر آدمي بايد آن را در خود تقويت كند. وفادار بودن يعني اينكه حتي اگر از دوست خود عصباني و ناراحت هستيد هيچ وقت در مقابل ديگران پشت سر او صحبت نكرده يا اگر ديگران شايعه‌اي در مورد دوست خود درست كردند شما بتوانيد با آن مقابله كنيد. دوستان خوب هميشه و در تمام لحظه‌ها وفادارند.
دوست خوب اضطراب را كم مي‌كند: همه ما به خاطر مشكلاتي كه داريم در زندگي خود دچار تشويش و نگراني مي‌شويم. يك دوست خوب اين موقعيت‌ها را تشخيص مي‌دهد، زماني كه ما تحت فشار رواني هستيم دركمان مي‌كند و مي‌تواند با همدلي كردن ما را آرام كند و اضطراب و تنش ما را كاهش دهد. داشتن دوست خوب واقعاً احساس آرامش به آدمي مي‌بخشد. پس در انتخاب دوست براي خودتان دقت كنيد.
