محمدرضا سوري
درحالي كه سالهاست كه معضلاتي همچون خشکسالی، ریزگردها و بحران زیست محیطی ،دست از سر مردم سيستان
وبلوچستان برنمي دارد وعملا اين مشكلات زندگي ساكنان اين استان كهن را تحت فشار
قرار داده است، به طوري كه سبب خالي شدن بسياري از مناطق روستايي شده است، اينبار
نوبت به سگ هاي هار رسيد تا با حمله به رهگذران سلامتي آنها را دچار مخاطره
كنند،موضوعي كه موجب شد تا معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی زابل اعلام
كند:« از ابتدای امسال تاکنون هزار و 201 نفر حیوان گزیدگی توسط سگ های ولگرد در
منطقه رخ داده که افزایش این آمار زنگ خطری برای منطقه است.»
*****
افرایش شمار سگ‌های ولگرد در 5 شهرستان
سیستان این روزها به یک معضل جدی برای مردم منطقه تبدیل شده، مشكلي که با وجود آنکه در 2 ماه اخیر به طور مستمر از
سوی رسانه‌های محلی و کشوری به مسئولان گوشزد شده، تاکنون واکنشی جدی براي مقابله
با آن مشاهده نشده است.
بررسيكارشناسان بهداشتي نشان مي دهد بسیاری
از سگ‌های ولگرد منطقه به بیماری "هاری" مبتلا هستند و با توجه به اینکه
این بیماری از طریق گازگرفتگی سگ به انسان منتقل می‌شود و در مواردی مرگ فرد را
نیز در پی دارد، نگرانی جدی مردم را در پی داشته و البته این نگرانی بی‌مورد هم
نیست چرا که اين مهم تاكنون جان هفت نفر را به علت نبود امكانات درماني گرفته وبيم
آن مي رود كه درآينده برتعداد كشته شدگان
براثر هاري افزوده شود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زابل
دراين خصوص مي گويد:«درحالي كه روزبه روز برتعداد افرادي كه توسط سگهاي ولگرد و
هار گزيده شده اند افزوده مي شود اما تاكنون اقدام جدي دراين خصوص انجام نشده
است.»
جواد اکبری‌زاده مي افزايد :«تاكنون 7نفر
كه 5تاي آنها ايراني و2نفر افغان بودند براثر ابتلا به هاري جان خودرا از دست داده
اند.»
وي ادامه مي دهد:« در طول 12 ماه سال گذشته افزون بر هزار و 400
نفر حیوان گزیدگی بوسیله سگ به وقوع پیوسته که
افزایش این آمار زنگ خطری برای منطقه است كه ميطلبد تا دراين خصوص چاره انديشي شود.»
10هزارسگ
ولگردو12هزار گزيدگي
آمارها موجود نشان مي دهد درحال حاضر 10 هزار سگ
ولگرد در استان سيستان بلوچستان وجود دارد كه به راختي وبه طور آزادانه در معابر
درحال رفت وآمد هستند كه اين موضوع موجب شده تا 12هزارنفر تاكنون دچار سگ گزيدگي
شوند.
مردم سیستان در شمال استان پهناور سیستان و
بلوچستان این روزها علاوه بر تحمل رنج خشکسالی های پی در پی 18 ساله در منطقه که
مشکلات فراوان زیست محیطی و اقتصادی برای آنان به همراه داشته با معضل سگ های
ولگرد مبتلا به بیماری هاری که به گفته مردم محلی و برخی کارشناسان از طریق مرز زمینی
از کشور افغانستان وارد می شوند، دچار شده اند.
یکی از بانوان شهروند ساکن شهرستان زهک دراين
خصوص مي گويد:« مدتی است که در این شهرستان شاهد افزایش تعداد سگ های ولگرد هستیم».
زهرا دهمرده مي افزايد :« وجود سگ های
ولگرد در معابر عمومی این روزها رفت و آمد را برای مردم سیستان به ویژه در روستاها
با مشکل رو به رو کرده است به طوری که روستاییان هر زمانی که می خواهند از منزل
خارج شوند احساس ترس و نگرانی از حمله سگ ها را دارند.
وی ادامه داد: این مشکل معضلات فراوانی را
برای مردم رنج دیده شمال استان ایجاد کرده و ضروری است مسئولان دست اندرکار برای
حل این معضل چاره اندیشی کنند.»
یکی دیگر از شهروندان سیستانی نيز مي گويد:«
این روزها به دلیل شیوع بیماری هاری درمنطقه سیستان ترس و اضطراب مردم منطقه را
فرا گرفته است.
رضا بزی امي افزايد:« بسیار درد آور است که
کودک یا فرد میانسالی امروز در سیستان به دلیل بیماری هاری جان خود را از دست بدهد.»
وی ادامه مي دهد:« برای مردم این دیار که سالهاست با
خشکسالی های پی در پی دست و پنجه نرم می کنند و همیشه با صبوری تمام مشکلات را
تحمل کرده اند بسیار ناگوار است شاهد فوت عزیزان خود به دلیل بیماری هاری باشند.»
علی سراوانی از شهروندان شهرستان هیرمند
نیزدراين خصوص ميگويد:« خشکسالی ها در داخل افغانستان و منطقه سیستان ایران سبب
شده بسیاری از روستاییان آنسوی مرز سگ های خود را رها کنند و با توجه به وجود مرز
زمینی سگ های ولگرد نیز که به بیماری هاری مبتلا هستند از طریق مرز وارد روستاهای
ایران شده و مردم را نگران کنند.»
وی مي افزايد:« با وجود تلاش های انجام شده
از سوی برخی دستگاههای دست اندرکار به ویژه سازمان دامپزشکی برای واکسیناسیون و
سمپاشی دامهای اهلی متاسفانه سگ های ولگرد همچنان در شهرها و روستاها رها هستند و
موجب نگرانی و ترس مردم شده اند و در واقع کودکان و افراد سالخورده بیشتر در معرض
خطر قرار دارند که امیدواریم چاره اندیشی لازم انجام شود.»
معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی
زابل با تاييد اين موضوع مي گويد:« از ابتدای امسال تاکنون هزار و 201 نفر حیوان
گزیدگی توسط سگ های ولگرد در منطقه رخ داده در حالی در طول 12 ماه سال گذشته افزون
بر هزار و 400 نفر حیوان گزیدگی بوسیله سگ به وقوع پیوسته که افزایش این آمار زنگ
خطری برای منطقه است.»
جواد اکبری زاده مي گويد:«: از ابتدای امسال تاکنون هفت نفر بر اثر ابتلا به بیماری هاری در
شهرهای شمالی استان سیستان و بلوچستان فوت کرده اند.»
وی مي افزايد:«: از این تعداد پنج نفر
ایرانی و 2 تبعه افغان بودند که به دلیل دیر مراجعه کردن به مراکز درمانی و ابتلا
به بیماری هاری جان باختند.»
معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی
زابل با اشاره به اينكه تمامی خدمات دانشگاه پزشكي به افرادی که دچار حیوان گزیدگی توسط سگ می شوند
به صورت رایگان ارائه می شودادامه مي دهد:«اين درحالي است كه درمان هر فردی که
توسط سگ دچار حیوان گزیدگی می شود افزون بر پنج میلیون ریال برای مجموعه بهداشت و
درمان منطقه هزینه در بر دارد.»
اكبري زاده با اشاره به اينكه 100 درصد
موارد بیماری هاری در این منطقه توسط سگ های ولگرد اتفاق افتاده است مي گويد:«از
آنجايي كه همزمانی بازگشایی مدارس با فصل زاد و ولد سگ های ولگرد در سیستان و
بلوچستان است واين موضوع احتمال افزایش حیوان گزیدگی در این منطقه را بیشتر مي كند
لذا بايد سگ های ولگرد باید قبل از بازگشایی مدارس اتلاف شوند.»
نبود اعتبار براي مبارزه با سگان ولگرد
درحالي
كه براي كنترل ويا ازبين بردن سگ هاي كه دچار هاري هستند بايد بودجهاي
جداگانه در نظر گرفته شود اما بي توجهي به اين مهم سبب شده تا درحال حاضر اتفاقي
دراين زمينه نيفتد.
فرماندار شهرستان ویژه زابل دراين خصوص مي
گويد:« هیچ اعتبار ویژه ای تا کنون برای کنترل بیماری هاری و مبارزه با سگ های
ولگرد در منطقه سیستان اختصاص پیدا نکرده و نیازمند تعیین ردیف بودجه ملی در این
رابطه است.»
هوشنگ ناظری مي افزايد:« همان گونه که برای
کنترل و کاهش بیماری تب کریمه کنگو، فلج اطفال و مالاریا طرح هایی به صورت ملی
دیده شده ضروری است برای کنترل بیماری هاری در منطقه سیستان نیز ردیف بودجه خاصی
در نظر گرفته شود زیرا این منطقه به جد نیازمند این اعتبار است.»
معاون استاندار سیستان و بلوچستان ادامه مي
دهد:«ازآنجا كه شهرداری ها و دهیاری های
این منطقه از لحاظ مالی توان براي مبارزه
با سگ هاي هار را ندارند لذا اين مهم نيازمند تعیین ردیف بودجه ملی است.»
اين درحالي است كه رئیس شورای اسلامی شهر
زابل مي گويد:« از ابتدای امسال تا کنون یک میلیارد و 700 میلیون ریال اعتبار برای
اتلاف بیش از چهار هزار و 200 سگ ولگرد در منطقه سیستان اختصاص یافته است.»
مهدی سرگلزایی با اشاره به اينكه افزایش مرگ و میر ناشی از
هاری در 20 سال گذشته بی سابقه بوده استمي افزايد:«مهم ترين دل نزدیکی روستاها به
شهر زابل سبب هجوم سگ های ولگرد به داخل شهر شده است.»
اين اظهارات درحالي است كه به گفته حسن
عرفانی رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور،
شرایط اقلیمی، خشکسالی، کنترل نکردن صحیح پسماند زباله های شهری و نبود نظارت درست
برای ورود دام زنده ازطریق مرز و مدیریت کشتارگاهاز جمله عوامل مهم افزایش سگ های
ولگرد است كه همسایگی سیستان وبلوچستان با
افغانستان و ورود حیوانات از این کشور حذف هاری را در این منطقه غیر ممکن می کند.
