شاهد توحيدي
درساليان اخير انتشارات «كلبه شروق ِقم» ناشر آثار استاد سيد هادي خسروشاهي، با دست زدن به ابتكاري جالب، مجموعه خاطرات ايشان از هر شخصيت را، همراه با اسناد مربوطه، در يك مجلد منتشر و روانه بازار نشر نموده است. تاكنون نزديك به 20 جلد از آثار اين مجموعه، منتشر شده و انتشار كليت آن، دريچه‌اي جديد از اسناد وخاطرات را به سوي محققان خواهد گشود. استاد در مقدمه خاطرات خويش درباره آيت‌الله سيد‌محمود طالقاني آورده است:
«در سطور نخستين مقدمه كتاب متون ايراني
ـ مجموعه‌اي از رساله‌هاي فارسي و عربي خطي كه اخيراً به چاپ رسيده است‌ـ جمله‌اي خواندم كه بسيار جالب بود: گردش ايام مجال آن نمي‌دهد كه چندان صبر كني تا همه شرايط و اسباب براي كاري بزرگ فراهم آيد كه اگر صبر كردي تا چنان شود، به حكم شرع و عقل زيانكاري... ! اين بود كه از دايره دقت در حد وسواس ساليان دراز در مورد نشر كامل خاطرات سياسي، اجتماعي و فرهنگي خود به در آمدم و تصميم بر آن شد تا مجموعه‌اي از خاطرات مستند خود را در زمينه‌هاي فوق و درباره شخصيت‌هاي برجسته و فرهيخته دنياي علم و دين، فقاهت و سياست، در رساله‌هايي ولو كم‌حجم به دست چاپ بسپارم، به‌ويژه كه اغلب آنها در سال‌هاي اخير در گفت‌وگوها و مصاحبه‌هاي مختلفي كه با اصحاب جرايد و ارباب قلم كردم، بيان شده و آماده نشر است. البته اين تصميم مي‌تواند دو نتيجه و فايدت! هم داشته باشد:
1ـ بالاخره اين خاطرات مكتوب از حبس خانگي و گردونه فراموش شدن و زير گرد و غبار مكتبه ماندن رها مي‌شود و در اختيار عموم قرار مي‌گيرد.
2ـ علاقه‌مندان يا اهالي تاريخ و معاصران معاصر! فرصت مي‌يابند حداقل نيم‌نگاهي به آنها كنند، به‌ويژه كه شرايط زمان و مكان بنا بر تجربه‌اي كه همگي داريم، اجازه نمي‌دهد كتاب‌هاي قطور و چند‌صد صفحه‌اي در هر زمينه‌اي مطالعه شود، ولي مرور رساله‌هاي كم‌حجم سهل، آسان و قابل اجرا تواند بود! در اين مرحله، مي‌توان انتظار داشت كه اهالي تاريخ و آشنايان با خاطرات، اشتباهات احتمالي ناشي از گفت‌وگوهاي متعدد در زمان‌هاي مختلف را يادآور شوند تا در چاپ مجموعه كامل در مجلداتي قطور، اين خطاها رفع شود و پس از تكميل نهايي و حذف اضافات و اضافه محذوفات! در قفسه‌هاي كتابخانه‌ها براي مطالعه احتمالي آيندگان قرار گيرد. تصور آن است كه هر كدام از اين رساله‌هاي حديث روزگار در كم‌حجم‌ترين صورت‌ها شامل 100 صفحه باشند كه در مواردي خاص، تعداد صفحات رساله‌ها از 200 صفحه هم فزون‌تر خواهد بود. البته بايد يادآور شد كه حسن اصلي اين خاطرات، مستند بودن آنهاست كه به نظر مي‌رسد بخشي از حوادث تاريخ معاصر و جريان نهضت اسلامي ايران را به‌طور دقيق و صحيح با مدرك و سند ارزيابي و مطرح مي‌كند... در حال حاضر حدود 50 كتاب يا رساله تهيه شده است كه 20 جلد از آنها هم اكنون زير چاپ قرار دارد يا در مراحل پاياني آماده‌سازي و اخذ مجوز براي چاپ و نشر است.» استاد سيدهادي خسروشاهي در ادامه اين ديباچه، درباره طرح كلي خويش پس از انتشار جزء به جزء اين روايت و تدوين آن در مجلداتي بزرگ‌تر آورده است:
«بي‌ترديد در صورت تكميل نشر اين رساله‌ها مجموعه كامل آنها را باز تحت عنوان كلي حديث روزگار مي‌توان به صورت چند مجلد در چندين هزار صفحه و با چند صد عكس و سند، در اختيار عموم قرار داد. محتواي اغلب اين رساله‌ها همان طور كه اشاره شد، شامل شرح حوادث تاريخي است كه بيشتر آنها نتيجه و محصول گفتوگو با علاقه‌مندان به مسائل تاريخي از اهالي قلم و جرايد است كه پيشتر در بعضي از مجله‌هاي هفتگي، ماهنامه، فصلنامه يا روزنامه‌هاي يوميه و هفتگي به مناسبت‌هاي مختلف منتشر شده‌اند. نقل مكرر بعضي از حوادث و خاطرات در برخي موارد، به علت مرور ايام و سنوات و فاصله زماني بين انجام گفت‌وگوها و مصاحبه‌ها ظاهراً يك امر طبيعي است كه به ياري خدا در چاپ‌هاي بعدي مي‌توان از آن پرهيز كرد، به‌ويژه اگر ياران تاريخدان و صاحبان خاطرات در رفع اين نقيصه ما را با تذكارهاي خود ياري دهند. آنچه هم اكنون در اختيار قرار مي‌گيرد، رساله شماره چهار از حديث روزگار است كه شامل خاطرات متفرقه‌اي درباره آيت‌الله سيد محمود طالقاني، آماده چاپ و نشر شده است. اميد كه نشر رساله‌هاي ديگر درباره امام خميني، علامه سيد محمدحسين طباطبايي، آيت‌الله سيد علي خامنه‌اي، شهيد دكتر سيد محمد حسيني بهشتي و ديگران هم به‌زودي انجام مي‌پذيرد.»
