وحید حاجی‌پور
اغلب كساني كه يكي از دستاوردهاي وزارت نفت را افزايش دو برابري توليد و صادرات نفت مي‌دانند، هيچگاه به اين مهم توجه نمي‌كنند كه چنين دستاوردي صرفاً به دليل توانمندي وزير محترم نفت كسب نشده است، بلكه دو موضوع دیگر هم در آن نقش داشتند؛ يكي برجام و ديگري كاركنان صنعت نفت. اين زحمات كاركنان صنعت نفت بود كه توانستند سطح توليد را در كمتر از شش ماه بيش از يك ميليون بشكه افزايش دهند. همان‌هايي كه وزير محترم نفت نيمي از آنها را زائد مي‌نامد.
پس از برجام به دليل باز شدن بند تحريم افزايش توليد در دستور كار قرار گرفت؛ اما نحوه برگشت توليد چطور بود؟ در دولت دهم و با تشديد تحريم‌ها، شركت ملي نفت با كاهش توليد مواجه و تعدادي از چاه‌ها بسته شد.
در همان ايام براي جلوگيري از افت فشار چاه‌ها تصميم گرفته شد تا توليد از چاه‌ها به صورت چرخي باشد تا از افت حداكثر فشار جلوگيري شود. بر همين اساس وقتي دولت يازدهم براي بازگشت توليد به ميزان قبل از تحريم گام برداشت كار سختي نداشت، زيرا مباحث فني در مناطق نفت‌خيز جنوب توسط تيم فني انجام مي‌شود و اينگونه نيست كه هر دستوري اجرايي شود.
نكته جالب اينجاست كه شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب اختلافي كهنه و عميق با زنگنه داشتند، ولي هيچگاه دامنه توليد نفت را به اين اختلاف نكشاندند و توانستند توليد را احيا كنند. یک دلیل برای اینکه ظرف شش ماه ايران موفق به افزايش يك ميليون بشكه‌اي توليد خود شد همان تمهيداتي است كه در دولت دهم اتخاذ شد تا دولت بعد در بن‌بست قرار نگيرد.
از سويي براي اين مهم هم 600 ميليون دلار با موافقت مقام معظم رهبري از صندوق توسعه ملي به شركت ملي نفت تزريق شد تا كار احياي توليد با سرعت بيشتري پي گرفته شود، ولي اين مهم فقط در خشكي انجام شد اما در مجموع 300 هزار بشكه از ميزان توليد شركت فلات قاره به مدار توليد بازنگشت. چرا كسي درباره اين موضوع از وزير نفت سؤال نمي‌كند. اگر وزير نفت تا اين حد توانمند است كه مي‌تواند با مديريت خود توليد را احيا كند چرا در فلات قاره موفق نبود؟
باز‌پس‌گيري سهم بازار
زماني كه توليد دو برابر شد طبيعي است كه صادرات بايد دو برابر شود. اينكه ميزان صادرات در كمتر از شش ماه دو برابر شد به دليل مديريت تيم امور بين‌الملل بود كه در دولت گذشته نيز حضور داشتند، ولي پس از آنكه اين موفقيت كسب شد، وزير نفت با دخالت‌هاي فراوان در كار اين مجموعه سرانجام كار را به استعفاي تيم بين‌الملل كشاند. مدير وقت امور بين‌الملل به دليل اين دخالت‌ها و برخي سفارش‌ها سه بار استعفا كرد كه استعفاي سوم پذيرفته شد.
احياي سهميه اوپك
مدافعان سرسخت عملكرد وزارت نفت بدون هيچ شناختي بر مسائل بين‌الملل و اوپك سعي مي‌كنند اين حماسه را القا كنند كه احياي سهم ايران در اوپك يعني شكست عربستان. اين پيروزي هم حاصل تدبير وزير نفت بود در حالي كه اصل داستان چيز ديگري است.
مسئله اصلي در ماجراي اوپك به درخواست ايران از اوپك مربوط است كه ايران اعلام نكرد براي حضور در فريز نفتي زير بار سهميه 3/6 ميليون بشكه‌اي نمي‌رود و 4 ميليون‌اش را مي‌خواهد. عربستان و علي‌النعيمي، وزير نفت اين كشور در ابتدا مقاومت كردند، ولي چند صباح بعد موافقت كردند كه با يك مصاحبه زنگنه، كار خراب شد و محمد بن سلمان اعلام كرد عربستان با مستثني شدن ايران از فريز مخالف است.
در اين اختلافات بود كه روسيه به کمک ایران آمد و عربستان را متقاعد کرد تا ايران از فريز مستثني شود. جلسه‌اي كه پوتين با محمد بن سلمان برگزار مي‌كند چند خروجي داشت؛ اول آنكه علي‌النعيمي، وزير وقت نفت عربستان از كار كنار گذاشته شد، دوم آنكه عربستان تصميم گرفت با درخواست ايران موافقت كند، سوم آنكه ايران و عربستان به توافقی نصف و نيمه دست پيدا كنند. به همين دليل بود كه ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه در تماسي تلفني با حسن روحاني برخي موارد را در اين خصوص با وي مطرح مي‌كند تا وزير نفت وقتي در اخبار نيمروزي درباره مستثني شدن ايران از فريز نفتي صحبت مي‌كند هيچ موضع پيروزي نگيرد و از اهميت اوپك بگويد. در پس پرده اين دستاورد موارد بسياري نهفته است كه به طور كلي از سوي رسانه‌هاي وزارت نفت سانسور مي‌شود چون علاقه‌اي به نشان دادن واقعيات وجود ندارد.
با کوتاه آمدن در قراردادها بر سر حق ملت نفت را صادر می کنند پول هم نمی گیرند افتخا هم می کند این زنگنه ... قاجاری! 
