نويسنده: محمد رضا هاديلو
از مشکلات وضعيت فرش دست باف ايراني زياد گفته اند و زيادتر شنيده ايم. تا جايي که مجلس شورای اسلامی بیمه فرشبافان را که قدمی موثر در حمایت از تولیدکنندگان این عرصه است به تصویب رساند ولی هنوز این مصوبه شکل اجرایی به خود نگرفته است و اگر در کمترين زمان اين مهم عملي نشود بايد فاتحه فرش ايراني را خواند.
تبادل اطلاعات فرشي در نمايشگاه اردبيل
فرش از جمله صنايعي به شمار مي آيد که به حمايت هاي ويژه اي نيازمند است. اين هنر-صنعت از لحظه توليد تا زمانيکه به دست مصرف کننده داخلي يا خارجي برسد بايد از مبادي بسياري گذر کند.
قرار است به زودی و با فرمولاسیون جدید مجموعه رنگرزی فرش به شکل طبیعی و همچنین مجموعه رنگرزی گیاهی در اردبيل راهاندازی شود و یک مجموعه رنگرزی شیمیایی نیز در اين استان افتتاح خواهد شد.
در همين رابطه رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل از راهاندازی شهرک صنفی فرش نيز در اردبیل خبر داد و گفت: "امیدواریم با راهاندازی نمایشگاه دائمی فرش در اردبیل 15 طرح و نقوش بینظیر فرش استان اردبیل را که به ثبت جهانی رسیده است را در قالب دستبافتهها در معرض دید عموم قرار دهد."
سید حامد عاملی ادامه داد: " در سطح ملی 20 هزار فرصت شغلی در حوزه فرش برای سال جاری پیشبینی شده که امیدواریم با بیشتراز سهمیه 500 نفری خود بتوانیم تا سقف 2 هزار نفر فرصت شغلی ایجاد کنیم."
وی از فعال شدن کارگاههای جدید فرش در اردبیل در سالهای اخیر و ارائه الگوهای مناسب برای بافندگان فرش و تامین مواد اولیه مرغوب برای فعالان این عرصه خبر داد و گفت: "در نمایشگاه فرش که در 40 غرفه و با حضور استانهایی همچون آذربایجان شرقی، غربی، مشهد، کردستان، قم و اردبیل راهاندازی شد، فرصت خوبی به وجود آمد تا تبادل تجربیات در این حوزه داشته باشيم."
1.5 میلیارد براي اشتغال روستایی در حوزه فرش
اگر تا ديروز چيني ها و آمريکايي ها خودشان را به عنوان رقيب فرش ايراني معرفي مي کردند حالا پاکستان و هندوستان تهدید جدی برای اين صنعت هستند.
اين در حاليست که در استان اردبیل 50 هزار بافنده فرش وجود دارد و تنها 12 هزار نفر از این تعداد شناسنامهدار شده و تحت پوشش بیمه درآمدهاند.
در همين رابطه سخنگوی فراکسیون فرش مجلس با بيان اينکه کشورهای رقیب ایران نظیر هندوستان و پاکستان تهدید و خطر جدی در جهت تولید فرش این مرز و بوم هستند به ميزان صادرات در اين زمينه اشاره کرده و مي گويد: "سال گذشته بیش از 350 میلیون دلار صادرات فرش و 200 میلیون دلار صادرات صنایع دستی رقم خورده است، البته به این ارقام قانع نیستیم و امیدواریم سهم فرش و صنایع دستی در صادرات کشور افزایش یابد."
محمد فیضی با بیان اینکه کشورهای رقیب ایران در حوزه فرش به سرعت جلو رفته و بازار را تصاحب میکنند، ادامه مي دهد: " ما برای سر و سامان دادن به این حوزه با همکاری مرکز ملی فرش ایران اقداماتی را نظیر پوشش بیمهای فرشبافان آغاز کردیم که امیدواریم با تایید مصوبه مجلس از سوی شورای نگهبان و رفع نگرانی از بابت اصل 175 قانون اساسی در تایید این مصوبه بتوانیم زمینه اجرایی شدن قانون پوشش بیمهای فراگیر بافندگان فرش را در کشور اجرا کنیم."
نماینده مردم اردبیل در مجلس شورای اسلامی با اشاره به برپایی نمایشگاهی از تولیدات فرش استانهایی نظیر زنجان و تبریز در مجلس و بازدید از کارگاههای تولید فرش در ورامین، مشهد و قم تاکيد مي کند: "به زودی اعضای فراکسیون فرش مجلس به اردبیل سفر میکند."
البته فیضی از پیگیریها برای برقراری مجدد معافیتهای مالیات بر ارزش افزوده در حوزه فرش نيز خبر داده و مي گويد: " امیدواریم هر چه سریعتر اتحادیه صنفی فرش تشکیل و انتخابات آن برگزار شود تا امکان پیگیری بسیاری از مسائل از طریق این مجموعه صنفی فراهم آید."
سخنگوی فراکسیون فرش مجلس از پیگیری مجلس برای اختصاص رقم 1.5 میلیارد توماني براي اشتغال روستایی در حوزه فرش خبر داده و مي افزايد: "با رایزنیهای انجام شده قرار است بخشی از این تسهیلات و اعتبار ویژه از محل صندوق توسعه ملی به حوزه فرش و بافندگان اختصاص یابد."
آمريکا بزرگترين هدف صادرات فرش ايران
"تاسفانگیز است که به جای توجه به فرش دستبافت به عنوان یک پسانداز برای خانوادهها و کالای سرمایهای به سمت خرید فرشهای ماشینی حرکت کردیم که هیچ شایستگی برای مردمان این مرز و بوم ندارد."
اينها بخشي از حرف هاي رئیس مرکز ملی فرش ایران است که با برشمردن مزایای بهرهمندی از فرش طبیعی با الیاف و پشم طبیعی سازگار با محیط زیست و سلامت انسانها مي گويد: " فرش دستبافت که نمایانگر فرهنگ، هنر و اصالت مردمان این مرز و بوم بود امروزه هویت خود را از دست داده و کمترین رغبت و استقبالی به این حوزه را شاهد هستیم."
حمید کارگر با بیان اینکه همه ما در حوزه فرش دستبافت و غفلت از جذاب کردن آن مقصر هستیم، از شناسایی 47 نقطه جغرافیایی برای ثبت ملی فرش دستبافت در کشور خبر مي دهد و مي گويد: " 29 منطقه جغرافیایی فرش دستبافت ایران از جمله اردبیل ثبت جهانی شدند ولی ما پز آن را نمیدهیم."
با اينکه قبل از سال 92 و به دنبال تحريم ها صادرات فرش ايران به آمريکا به صفر رسيده بود اما بر اساس آمارها در سالهای اخیر 90 میلیون دلار صادرات فرش به آمریکا صورت گرفته است.
رئیس مرکز ملی فرش ایران نيز از کشور آمریکا به عنوان بزرگترین وارد کننده فرش یاد مي کند و مي گويد: "در فاصله سالهای 2010 تا 2016 ریالی صادرات فرش از ایران را شاهد نبودیم و جای ما را کشورهایی همچون هندوستان و پاکستان گرفته بودند در حالی که در سایه برجام صادرات فرش ایرانی به آمریکا جان دوبارهای گرفته است."
کارگر پوشش بیمهای قالیبافان را خواسته اولیه فعالیان این عرصه عنوان مي کند و يادآورمي شود: "همچنان تامین اجتماعی به بهانه تامین نشدن اعتبار از پوشش بیمهای فرشبافان طفره میرود که انتظار داریم دولت و مجلس با تامین منابع مالی این بهانهجوییها را از تامین اجتماعی بگیرند."
اين مسئول با بیان اینکه در قالب ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی امسال قرار است 900 هزار شغل در کشور ایجاد شود که سهم حوزه فرش 20 هزار فرصت شغلی است، خبر خوشي هم به اردبيلي ها مي دهد و مي گويد: " 560 فرصت شغلی برای استان اردبیل تعریف شده که این امرالزامات و پیشگردهایی همچون آموزش، تبلیغات و تامین نیاز مالی دارد که امیدواریم به سرعت زمینه آن فراهم آید."