کبری فرشچی
بيماري ايدز كابوس قرن ماست؛ بيماري‌اي كه نخستين مورد ابتلا به آن در ايران كودك شش ساله مبتلا به بيماري هموفيلي بود و بر اثر دريافت خون‌هاي آلوده فرانسوي به اين بيماري مبتلا شد. بعد از اين ماجرا استفاده از سرنگ مشترك در ميان معتادان تزريقي الگوي اصلي انتقال ايدز در ايران بود. آنطور كه پروين افسر كازروني، رئيس اداره ايدز وزارت بهداشت مي‌گويد، روند انتقال اين بيماري از طريق روابط جنسي در حال افزايش است به اين معنا كه 3/19 درصد از مبتلايان به اين بيماري از طريق رابطه جنسي در دام ايدز افتاده‌اند. حالا براي مهار اين بيماري يك بار ديگر سر و كله غربي‌ها پيدا شده و براي كشورها برنامه‌اي طراحي كرده‌اند؛ برنامه‌اي ديگر از سند 2030 كه مطابق آن قرار است تا سال 2030 همه‌گيري اين بيماري را در همه كشورهايي كه به اين برنامه پيوسته‌اند، حذف كنند!
چشم‌انداز اين برنامه تشخيص سريع و به موقع 90 درصد افراد مبتلا، درمان 90 درصد مبتلايان و اثربخشي 90 درصدي اين برنامه تا سال 2030 ميلادي است كه از اسفند 1394 اجراي آن شروع شده است. ظاهر موضوع خوب و بي‌نقص به نظر مي‌رسد، اما ببينيم طرح جهاني حذف همه‌گيري ايدز تا سال 2030 شامل چه مواردي است.
برنامه حذف همه‌گيري ابتلا به ايدز ملل متحد جرم‌انگاري جرائم جنسي و جرائم مرتبط با اعتياد به موادمخدر را از جمله مواردي مي‌داند كه مي‌تواند منجر به افزايش ابتلا به بيماري ايدز شود. اين در حالي است كه يكي از اصلي‌ترين راه‌هاي انتقال ويروس ايدز ارتباط جنسي است. در پي پيوستن ايران به برنامه حذف جهاني ايدز سازمان ملل متحد، تلاش‌هايي براي حذف جرم‌انگاري از جرائم جنسي صورت گرفته است تا جايي كه معاون بهداشتي وزير بهداشت از ارائه خدمات كاهش آسيب به زنان روسپي خبر داد. به گفته وي مراكز جديدي در كنار مراكز شبكه بهداشتي براي معاينه زنان روسپي ايجاد شده است كه اين افراد را از نظر بيماري‌هاي قابل انتقال از طريق تماس جنسي مانند هپاتيت، ايدز و ساير بيماري‌هاي مقاربتي محافظت مي‌كند.
چنين طرح‌هايي شايد بتواند به شكلي مسكن‌وار و مقطعي از گسترش ايدز جلوگيري كند، اما راه‌حل قطعي آن نيست. در برابر اين، ما راهكارهاي بومي و ملي خود را داريم. سياست‌هاي كلي خانواده كه چندي پيش از سوي مقام معظم رهبري ابلاغ شد مي‌تواند اصلي‌ترين راهكار قطعي مبارزه با انتقال اين بيماري با توجه به تغيير الگوي انتقال باشد. وزير بهداشت مي‌گويد «ايدز توهم نيست» اما فراموش نكنيم اين كابوس چگونه به كشورمان راه يافت، پس بديهي است براي مبارزه با گسترش اين بيماري در كنار توجه به تجارب موفق ديگر كشورهاي دنيا و حفظ ارتباطات جهاني در حوزه بهداشت و سلامت، بايد به ارزش‌هاي بومي و فرهنگي اصيل جامعه ايراني و سبك زندگي ايراني اسلامي هم توجه داشته باشيم تا در دام نسخه‌هايي كه با شرايط فرهنگي و هنجارهاي ارزشي – اجتماعي جامعه ما همخواني ندارد، هضم نشويم. بديهي است تقويت بنيان‌هاي خانواده و مقابله با آسيب‌هاي اجتماعي اصلي‌ترين راهكاري است كه مي‌تواند بيماري ايدز را در ايران كنترل كند.
