در حال حاضر عدم مديريت پسماندها و فاضلاب هاي شهري و صنعتي در نواحي جنوب کشور و ورود آنها به دريا از مهمترين عوامل آلايندگي منابع آبي جنوب مطرح است

تير خلاص پساب‌هاي نيشکر و پتروشيمي به حيات تالاب شادگان

چندي پيش بحث الودگي خليج فارس با پساب هاب صنعتي استان هرمزگان مطرح شد و حالا دوباره پرونده آلايندگي پساب هاي نيشکر و پتروشيمي و سرازير شدن آنها به بستر ابهاي جنوبي کشور و اثرات سوء اقتصادي و اجتماعي آن خبرساز شده است. ورود ميزان قابل توجهي از پساب صنعت نيشکر خوزستان به خليج فارس و تالاب هاي استان در حالي ناديده گرفته مي شود که اين عامل در کنار الايندگي خليج فارس، از سوي کارشناسان محيط زيست يکي از مهمترين عوامل نابودي تالاب بين المللي هورالعظيم و شادگان عنوان شده است.

نويسنده: مريم احمدي

سرازير شدن پساب هاي حاصل از فاضلاب هاي خانگي و صنعتي به خليج فارس در حدود 700ليتر در ثانيه طي ماه هاي اخير باري ديگر زنگ هشدار بحراني شدن وضعيت الودگي اب هاي جنوبي کشوررا به صدا دراورد. موضوعي که انتظار مي رفت با توجه به بروز پديده بي آبي در کشور و لزوم بازگرداندن فاضلاب ها به چرخه حيات با استفاده از سيستم تصفيه، به طور جدي تري مورد توجه قرار بگيرد. متاسفانه در نتيجه ضعف مديريت پسماند ها اب درياهاي جنوب و به ويژه خليج فارس به رغم ظرفيت خود پالايي اب درياهاي اين مناطق آلودگي ميکروبي درياها روبه افزايش است و سلامت محيط زيست را به طور جدي نشانه گرفته است.

در حالي که ضیاءالدین الماسی مدیرکل دفتر آلودگی های دریایی سازمان محیط زیست مدعي است در سالهاي اخيردر خصوص ورود فاضلاب هاي شهري و صنعتي به بستر ضوابط و دستورالعمل هايي تدوين و اجراي برنامه مدون پايش هم در دستور کار اين سازمان قرار گرفته است اما گزارشات اخير نشان مي دهد به دليل تعلل سازمان محیط زیست براي توسعه شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب وعدم همکاري وزارت نيرو به عنوان مجري طرح، متاسفانه ميزان الودگي ميکروبي درياها به ويژه در خطه جنوب کشور روبه افزايش است. در اين ميان بحث الايندگي پساب هاي پتروشيمي و صنعت نيشکر خوزستان به عنوان يکي از مهمترين آلاينده هاي آبهاي جنوبي کشور نيز همچنان مغفول مانده است .

تالاب شادگان قرباني فعاليت بي ضابطه نيشکر!

صنعت نيشکر خوزستان سالهاست به عنوان يکي از عوامل آلاينده آب، خاک و هواي استان خوزستان محسوب مي شود و حالا مدتي است کارشناسان و فعالان محيط زيست در آسیب های ناشی از ورود مستقیم پساب های نیشکر و پتروشیمی خوزستان به دریا هشدار مي دهند! موضوع مهمي که به رغم تخريب گري غير قابل جبرانش در مقايسه با ديگر عوامل کمتر به ان توجه مي شود.

شهرستان شادگان به دليل قرارگرفتن درپایین دست استان خوزستان به مقصد فاضلاب ها و پسماندها شهرهاي مختلف استان تبديل شده است.علاوه بر پساب های زراعی اهواز که از طرق نهر مالح وارد تالاب و زين هاي زراعي شادگان مي شود، پساب صنعتی فولاد خوزستان، پساب های زراعی بهبهان،‌ رامهرمز و ‌رامشیر هم بدون اینکه تصفیه شوند به رودخانه جراحی و تالاب شادگان می ریزد. در اين ميان اما پساب هاي نيشکر و پتروشيمي حکم تير خلاص براي اخرين ذرات حيات تالاب بين المللي شادگان را ايفا مي کند.

نماینده شادگان در مجلس شورای اسلامی با تاييد اين موضوع و با هشدارنسبت به آسیب های ناشی از ورود مستقیم پساب های نیشکر و پتروشیمی به دریا وتالاب شادگان مي گويد: بی تردید این خطری است که مسئولان باید با سرعت برای آن تصمیم بگیرند و راه حلی پیدا کنند.چراکه این وضعیت حاد بوده که باید به صورت ویژه بدان رسیدگی شود.

مجیدناصری نژاد مي افزايد: این در حالی است که متاسفانه به رغم اهميت موضوع، براي مقابله با ورود پساب به تالاب شادگان و منابع ابي خوزستان بودجه لازم اختصاص داده نشده و در مقاطعی هم اگر اقداماتی انجام شده با روندی کندی صورت گرفته و در نهایت نیز متوقف شده است.

وي با انتقاد از عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه تالاب شادگان مي گويد: در حال حاضر آب تالاب شادگان را تنها پساب شور نیشکر تشکیل می دهد و فاجعه بسیار دردناکی در تالاب رقم خورده است.

ناگفته نماند سالها است كه از بحث جرایم دادگستری شرکت توسعه نیشکر و آلودگی های شرکت توسعه نیشکر می گذرد، موضوعي که البته هیچوقت شرکت مذکور مسئوليت ان را به عهده نگرفته است، اما به دلايل نامشخص هنوز برخورد لازم از طرف مراجع ذیصلاح انجام نمی گیرد.

پساب هاي نيشکر دست کم گرفته مي شود!

اگرچه طرح احداث هفت واحد کشت و صنعت و ایجاد ۸۰ هزار هکتار مزرعه نیشکر در جنوب خوزستان در دهه ۶۰ طرح ریزی شد اما طي يک دهه اخير بارها اعلام شده در این طرح نه تنها آثار سوءاجتماعی تخریب روستاها بلکه اثرات زیست محیطی آن در نظر گرفته نشده و هر روز وسعت بيشتر ي از محيط زيست خوزستان با پساب هاي الاينده اين صنعت نابود مي شود. پساب شور مزارع نيشکر اين روزهاامان رودخانه کارون، تالاب بین المللی شادگان، هورالعظیم و اراضی خرمشهر را بریده است.

طي دو دهه اخير صنعت نیشکر همیشه در خوزستان خبرساز بوده است. یک روز با دودهای مزارع و سبز نامیدن اين صنعت، روزی دیگر با كاهش کیفیت آب و روز دیگر با معضل زیست محیطي و حالا هم با شور کردن اب تالاب ها نابودي اين اکوسيستم را رقم زده است. متسفانه باوجود همه انتقادات منتقدان به تبعات و پیامدهای زیستمحیطی و اجتماعی نیشکر در خوزستان، اما تبعات زیستمحیطی و اجتماعی این طرح با گذشت زمان گسترش و عمق بیشتری پيدا کرده و به رغم ميزان تخريب اين پساب ها و اثرات بسيار بر محيط زيست استان بنا به دلايل نامعلومي کمتر مورد توجه مسئولان کشور و دولت قرار مي گيرد.

موضوعي که بارها مورد توجه نمايندگان خوزستان قرار گرفته و چندي پيش جواد کاظم نسب الباجی نماینده مردم اهواز در مجلس شوراي اسلامي نيز با اظهاراتي مبني بر اينکه تمام

آلایندگی‌های خوزستان از سوی مسئولان حفاظت محیط زیست استان ذکر می‌شود ولی از آلودگی ناشی از صنایع نیشکر یادی نمی‌شود! بر بي توجهي عمدي مسئولان مربوطه به اين مورد مهر تاييد زد .