محمد اسماعیلی
بر اساس قرائن و شواهد متقن جريان تجديدنظرطلب كه همچنان موفق به سهمخواهي از كابينه دولت دوازدهم- حداقل به سطح مطلوب آن- نشده تلاش ميكند با پيش كشاندن بحث عدمرأي اعتماد به وزراي پيشنهادي آخرين فشارهاي خود براي گنجاندن نام عناصر خود در كابينه دوازدهم را اعمال كند؛ اعمال فشاري كه نشاني از حركت در جهت تأمين منافع ملي نداشته و در جهت تقابل با مطالبات مردمي است چراكه اگر پاي منافع جامعه در ميان باشد، بايد «كارآمدي، تخصص و تعهد وزرا»معيار رأيدهي قرار بگيرد.
موضعگيري و جهتگيري رسانهها و شخصيتهاي برجسته جريان مدعي اصلاحطلبي نشان ميدهد تاكنون تركيب كابينه دوازدهم با آمال و خواستههاي رهبران اين طيف فاصله فاحشي داشته كه همين مسئله باعث گسترده شدن انتقادات از روحاني شده است. تندتر شدن شيب رويارويي تجديدنظرطلبان با دولت دوازدهم از فاز انتقاد به تخطئه بار ديگر نشان ميدهد «كابينه كارآمد» كه بتواند مشكلات اقتصادي و معيشتي مردم را مرتفع كرده و زمينه وابستگي كشور به بيرون از مرزها را كاهش دهد، دغدغه اين طيف نيست و به جاي آن «وابسته بودن اعضاي كابينه دوازدهم»به لحاظ سياسي- حزبي به اين جريان محل توجه است.
محور گفتهها، جهتگيري و مواضع شخصيتها و رسانههاي يك حزب سياسي تا مادامي از مطالبات مردمي نظير بيكاري، تورم، گراني و ركود فاصله گرفت و به مباحثي نظير توسعه سياسي، رعايت عدالت جنسيتي در معرفي وزراي پيشنهادي به مجلس- حضور الزامي زن به عنوان وزير در كابينه دولت- و حضور عناصر وابسته خود در كابينه خلاصه شد كه ميتوان نتيجه گرفت اولويت اين جريان سياسي در منافع حزبي و نه منافع ملي خلاصه شده است.
از سوي ديگر زماني كه عبارتهايي مانند «كابينه 24 ميليوني» از سوي اين طيف مطرح ميشود به آن معناست كه كابينه دوازدهم نبايد كابينه يك جمعيت 80ميليوني باشد و تنها بايد مطالبات يك بخش از جامعه را پيگيري كند كه طرح چنين مباحثي في نفسه با كلاننگري در يك جامعه فاصله داشته و مقدمات ذيقطبي را در كشور فراهم ميكند. در حالي كابينه 24 ميليوني به عنوان مطالبه اين جريان مطرح ميشود كه بررسي مواضع و كنشهاي وابستگان اين جريان طي روزهاي بعد از برگزاري انتخابات رياست جمهوري دوازدهم نشان ميدهد اكثريت 24ميليون نفري كه به حسن روحاني رأي دادهاند، دغدغههاي اقتصادي و معيشتي داشتهاند و خواهان مرتفع شدن مشكلاتي هستند كه در چهار سال نخست دولت نتوانست پاسخ در خور توجهي به آن دهد، اين در حالي است كه مطالبات طرح شده توسط جريان مورد اشاره هيچ نسبت و همگوني با مطالبات مردمي ندارد.
همانطور كه اشاره شد، طيف مدعي اصلاحطلب ترجيح داده انتقادات خود از حسن روحاني و تركيب كابينه دوازدهم را به صورت علنيتر بيان و به سطح رسانهها بكشاند، آن هم با ادبياتي كه بوي تخريب و تخطئه را ميدهد تا نقدي از سر دلسوزي و براي تأمين منافع ملي،به عنوان نمونه روزنامه قانون در هفته اخير با تيتر «فراموشي تا 1400» مينويسد: «گويي روحاني مانند برخي دچار توهم شده كه ۲۴ ميليون رأي به دليل محبوبيت شخص اوست. به نظر، اين خيال سبب شده كه روحاني به خودمحوري برسد و حتي يادي نيز از بزرگان خود نكند» يا روزنامه آرمان در يكي از سلسلهگزارشهاي خود كه عليه دولت منتشر كرده در تيتري توهينآميز با عنوان «تدبير بدون اميد» مينويسد: «اكنون نگرانيهايي درباره دولت تدبير و اميد وجود دارد؛ نگراني از كمتوجهي به خواست ميانهروها و اصلاحطلبان كه اصليترين حاميان روحاني بودند.»
وابستگان به جريان تجديدنظرطلب حمله به حسن روحاني را فراتر از بهكارگيري كلمات و عبارتهاي توهينآميز گذاشته و حتي ميزان تنفر خود از شخص رئيس دولت را به حدي رساندهاند كه او را با چهره مغضوب و منفورشان احمدينژاد مقايسه كرده و از پشيماني نسبت به آرايي كه براي وي در زمان تبليغات انتخابات 92 و 96جمعآوري كرده به ميان آوردهاند.
حضور وزير زن معادل تمام شعارهاي انتخاباتي؟!
اما آنچه در اين ميان مهم مينمايد اين مسئله است كه جماعت تجديدنظرطلب حضور وزير زن در كابينه دوازدهم را به معناي تمامي شعارهاي انتخاباتي و وعدههاي تبليغاتي داراي اهميت و اعتبار دانستهاند و تاكنون چندين تن از زنان مطرح اين طيف با ادبياتي بحثبرانگيز به حسن روحاني تاخته و او را مورد حملات شديد قرار دادهاند، در حالي كه شايد معدود افرادي از رأيدهندگان به حسن روحاني دغدغه نخستشان حضور يك وزير زن در كابينه باشد و مهمتر از آن خواهان رفع بيكاري، ركود، گراني و تورم در جامعه هستند.
الهه كولايي يكي از زنان مطرح اين طيف در نشست همانديشي زنان مسلمان از انتخاب نشدن زن در كابينه احتمالي روحاني انتقاد و با لحني توهينآميز بيان ميكند: «كشور همسايه افغانستان از اين جهت توسعه يافتهتر است زيرا چهار وزير زن دارد.»
آرمان نيز در يكي از شمارههاي خود عكس نخست را به چگونگي حضور سه زن كابينه يازدهم در دولت دوازدهم اختصاص داده و نوشته: «دولت دوازدهم را بايد دولت تحقق وعدهها دانست. اكنون مهمترين موضوعي كه در مورد چينش كابينه مطرح ميشود، حضور زنان در آن است چراكه شنيده شده در اين دولت باز هم وزير زن حضور نخواهد داشت و وضعيت معاونان خانم هم هنوز مشخص نيست.»
آفتاب يزد نيز به صورت ويژه تصوير شهيندخت مولاوردي را به عنوان عكس يك خود انتخاب كرده و با گلايه نسبت به كنار گذاشتن وي از پست قبلياش مينويسد: «... شهيندخت مولاوردي هم بنا به گفته خودش، در دولت حضور خواهد داشت اما نه در نقش متولي نيمي از جمعيت ايران كه در قامت يكي ديگر از معاونان حسن روحاني؛ اتفاقي كه در بازي فوتبال از آن به عنوان تاكتيك اشتباه سرمربي ياد ميشود چراكه در مستطيل سبز هيچگاه نبايد تركيب تيم برتر تغيير كند.»
روزنامه قانون هم در مطلب ديگري با تيتر«كابينه هزار داماد!» و روتيتر «راهنما به چپ و حركت به راست دولتيها» این موضوع را مورد توجه قرار داده و در آن از جابهجايي زنان به جاي افزايش سهميه انتقاد تند كرده و احتمال برداشته شدن حمايتهاي اين جريان از حسن روحاني در چهار سال آينده را تخمين ميزند اما مصاحبه روز گذشته فاطمه هاشمي با روزنامه فرهيختگان سطح حملات به حسن روحاني را نسبت به هفته گذشته بسيار افزايش داد چراكه دختر مرحوم هاشمي براي نخستين بار نسبت به سخنان و رفتارهاي حسن روحاني پس از برگزاري انتخابات دوازدهم انتقاد كرده و از دولت آينده اظهار نااميدي ميكند.
روحاني از هاشمي و خاتمي عبور كرده است؟
اصلاحطلبان همچنین تلاش كردند گلايههاي تند و تيز خود از تركيب كابينه را با سخنان حسن روحاني در مراسم تنفيذ و تحليف نيز پيوند زده و نام نبردن وي از محمد خاتمي و مرحوم هاشميرفسنجاني را بهانه جديدي براي حمله به وي قرار دهند، كمااينكه روز يكشنبه فواد صادقي مشاور رسانهاي مرحوم هاشمي نيز در توئيتي نوشت: «روحاني با انتخاب كابينه احتمالي جديد از خاتمي و مرحوم هاشمي عبور كرده و مسيرش را تغيير داده است»كه با واكنش مثبت چهرهها و رسانههاي منسوب به اصلاحطلبي همراه شد. رشيد داوودي فعال جريان اصلاحطلب نيز در موضعگيري مشابه نوشت: «متأسفانه نه در مراسم تنفيذ و نه در مراسم تحليف هيچ نامي از ايشان (مرحوم هاشمي) به ميان نيامد و همين موجبات گلايه و ناراحتي پشتوانه مردمي شما شد.»
گفته شد كه جريان تجديدنظرطلب بار ديگر منافع حزبي- سياسي خود را بر منافع ملي ترجيح داده كه براي اثبات اين مسئله ميتوان به گفتههاي تعداد قابل توجهي از نمايندگان ليست اميد در مجلس و موضعگيري آنها جهت رأي به ليست پيشنهادي دولت اشاره كرد؛ الياس حضرتي با انتشار پيامي در توئيتر گفت: «دو، سه وزير رأي اعتماد نميگيرند. وزير آموزش و پرورش كمترين شانس را دارد.»
غلامرضا حيدري عضو ديگر فراكسيون اميد در مجلس هم در توئيتر خود مينويسد: «ما هيچ عقد اخوتي نداريم كه هركه را رئيسجمهور معرفي كند بايد رأي دهيم.»
بهرام پارسايي سخنگوي فراكسيون هم در موضعي مشابه بيان ميكند: «فراكسيون در حمايت از آقاي روحاني فراتر از انتظار ظاهر شد و در واقع اين حمايت به مثابه چك سفيد امضاي جريان اصلاحطلبي به آقاي روحاني بود. اكنون هم در صورت معرفي كابينه كارآمد و قوي از سوي ايشان مانند انتخابات تمام قد حامي ايشان خواهيم بود اما براي كابينه آينده با هر تركيبي چك سفيد امضا ندادهايم.» علي صوفي يكي از فعالان اصلاحطلب نيز دستور تلافي را اينگونه صادر ميكند: «مطالبات اصلاحطلبان برآورده نشد، فراكسيون اميد تلافي كند.»