فرزين ماندگار
جشنواره فيلم ونيز امسال هم قرار است جمعي از چهرههايي را كه خط و ربط فكري معيني با سياستهاي اين آوردگاه اومانيستي پيدا ميكنند، دور هم جمع كند و آنها را در بزمي تازه در صدر بنشاند. شيرين نشاط، فيلمسازي كه آثار ضد ايراني او همواره مورد حمايت جشنواره ونيز قرار گرفته امسال نيز ميهمان اين فستيوال ايتاليايي است.
جشنواره فيلم ونيز را بايد يكي از راهبرديترين جشنوارههاي فيلم جهان محسوب كرد؛ جشنوارهاي كه برخلاف شبه جشنوارههاي ايراني چون فجر با هدف و استراتژي مشخص اما غيرعلني و غيررسمي برگزار ميشود و از مضامين مشخصي هم حمايت ميكند، مضاميني كه كاملاً در جهت مؤلفههاي اومانيستي و نفي انگارههاي آسماني بنا نهاده شده است. شيرين نشاط كه به جاي سينما، خاستگاهش از عكاسي و ويدئوآرت ميآيد، با وجود ساخت آثاري ضعيف هميشه مورد توجه سران جشنواره فيلم ونيز بوده است و از اهداي جايزه تا قرار دادنش در ليست داورانِ پيرترين فستيوال سينمايي، ميتوان ردپاي علاقه مديران ونيز را نسبت به فيلمساز ضد ايراني مشاهده كرد؛ هنگامي كه او با همراهي جمعي از اهالي «ونيز» با دستبندي سبز رنگ، رژه سياسي خود را برگزار كرد و زماني كه با همان دستبند جايزه شير نقرهاي ونيز را براي كارگرداني فيلم ضعيف اما سياسي «زنان بدون مردان» در سال ۲۰۰۹ و در شصت و ششمين دوره اين جشنواره گرفت!
شيرين نشاط امسال با فيلمي درباره خواننده مطرح مصري و با عنوان «در جستوجوي امكلثوم» در بخش روزهاي مؤلفين يا روزهاي ونيز در هفتاد و چهارمين جشنواره فيلم ونيز حضور مييابد، بخشي تازهتأسيس كه چهاردهمين دورهاش را برگزار خواهد كرد و گرتهبرداري ونيزيها از بخش دو هفته كارگردانان كن به شمار ميرود. سوژهاي كه او براي فيلم تازهاش انتخاب كرده نيز در نوع خود جالب توجه است؛ يك زن خواننده در كشوري اسلامي. نشاط كه امروزه به عنوان يك فعال ضد ايراني عرصه هنر شناخته ميشود، در سالهاي اخير بيشتر به برگزاري نمايشگاههايي از عكسهاي خود متمركز شده است. عكسهايي كه «نشاط» در آنها سعي داشته تصويري متمايز و نقادانه نسبت به نحوه زيست زنان ايراني و در نقد حجاب در جامعه ايراني ارائه دهد! براي نمونه در مجموعه عكسهاي «زنان خدا» كه با طرح و حضور خودش در مقابل دوربين شكل گرفت، شيرين نشاط به ارائه تصويري هتاكانه نسبت به زن مسلمان ايراني دست زد! با اين شرايط نبايد از حضور چنين فيلمسازي در جشنوارهاي كه جزو مهمترين رويدادهاي سياسي است، تعجب كرد.