روزبه‌روز بر مشكلات تردد در شهرهاي بزرگ و به ويژه كلانشهر تهران افزوده مي‌شود و با توجه به اشباع معابر سطحي شهر، چاره‌اي جز ايجاد فضاهاي زيرسطحي نيست. ترافيك و شلوغي پايتخت چاره‌اي جز ايجاد يك شهر زير‌زميني براي مسئولان نگذاشته است بر اين اساس به گفته معاون فني عمراني شهرداري تهران، اين شهر نياز به 100 كيلومتر تونل شهري دارد كه تا امروز اقدامات خوبي در اين زمينه انجام شده و به زودي برخي از تونل‌ها نظير تونل شهداي غزه و تونل ضربعلي‌زاده به بهره‌برداري خواهند رسيد.
تدوين طرح جامع براي فضاي زيرسطحي پايتخت وقت آن رسيده تا براي فضاهاي زيرسطحي پايتخت يك طرح جامع تدوين و پس از آن طرح تفصيلي اين موضوع حياتي براي افق ۳۰ سال آينده تهيه شود. اين سخنان معاون شهردار تهران است كه گفته است توسعه آتي كلانشهر تهران را بايد در زيرسطح زمين جست‌وجو كرد. اين قضيه فقط به مسائل ترافيكي مربوط نمي‌شود بلكه در سه موضوع شبكه جمع‌آوري آب‌هاي سطحي، شبكه فاضلاب و مجموعه تونل‌هاي زيرسطحي با اولويت گسترش حمل و نقل عمومي، بايد يك برنامه منسجم و جامع داشت. با توجه به مخاطراتي كه شهرهاي بزرگ ما را تهديد مي‌كند، اگر براي اين قبيل موضوعات از هم اكنون به فكر چاره باشيم و پيش‌بيني درستي از آينده داشته باشيم، در مواجهه با سوانحي همچون سيل سال ۱۳۶۶ تجريش دچار غافلگيري و بحران نخواهيم شد. از سوي ديگر توجه خاص به موضوعات زيرسطحي و انتقال برخي خدمات به زيرپوست شهر، باعث مي‌شود روي سطح شهر سبك شود و اين مصداق ايجاد شهرهاي دو طبقه و چند طبقه است كه در بسياري از كلانشهرهاي پرجمعيت دنيا به آن پرداخته شده است.
نياز ۱۰۰ كيلومتري تهران به تونل‌هاي شهري
معاون فني و عمران شهرداري تهران برنامه‌هاي معاونت فني عمراني شهرداري را بر اساس طرح جامع و برنامه پنج ساله دانسته و مي‌گويد: تكميل شبكه جمع‌آوري آب‌هاي سطحي، تكميل شبكه فاضلاب، تكميل شبكه حمل و نقل عمومي و تكميل شبكه بزرگراهي به ترتيب مهم‌ترين اولويت‌هاي اين معاونت به شمار مي‌آيند. وي ميافزايد: خوشبختانه در تكميل شبكه بزرگراهي اقدامات گسترده و ويژه‌اي در سال‌هاي گذشته صورت گرفته است و از برنامه زمان‌بندي شده در اين بخش به مراتب جلو هستيم. توسعه فضاهاي زيرسطحي يكي از بخش‌هايي است كه بايد مورد توجه قرار بگيرد و ما بايد در آينده به سمت توسعه فضاهاي زيرسطحي برويم و حتي مي‌توانيم به سمت تونل‌هاي تأسيساتي و حتي پاركينگ‌هاي زيرسطحي توجه كنيم.
جاويد همچنين به تعامل شهرداري تهران با دولت و بخش‌هاي مختلف مي‌گويد: كنترل سيلاب و آب‌هاي زيرسطحي از بخش‌هايي بوده كه شهرداري تهران تعامل خود را با دولت نشان داده و در اين مسير نيز به موفقيت‌هاي خوبي دست پيدا كرده است. در شبكه بزرگراهي شهري نيز از سال ۸۴ تاكنون اقدامات گسترده‌اي انجام شده به طوري كه نيمي از شبكه‌هاي بزرگراهي از سال ۸۴ تا امروز تكميل شده است كه اين خود يك اتفاق بزرگ محسوب مي‌شود و در يك ماه آينده نيز بزرگراه شهيد حكيم كه حدود ۱۱ كيلومتر است به بهره‌برداري خواهد رسيد. وي به احداث پل‌ها و تقاطع‌هاي غيرهمسطح در بزرگراه‌ها اشاره كرده و ميافزايد در اين بخش نيز اقدامات خوبي در سال ۸۴ تا به امروز انجام شده است و پروژه‌هاي قابل قبولي از سوي شهرداري تهران به بهره‌برداري رسيده است. با اين حال قبل از سال ۸۴ شاهد پروژه‌هاي نيمه‌تمامي از جمله تونل رسالت و زيرگذر ۱۷ شهريور بوديم كه در دوره مديريت شهري فعلي اين پروژه‌ها نيز به پايان رسيد. جاويد معتقد است در بخش تونل‌هاي شهري نيز اقدامات گسترده‌اي در شهر تهران انجام شده است.
وي تأكيد مي‌كند: به‌زعم من تهران نياز به 100 كيلومتر تونل شهري دارد كه تا امروز اقدامات خوبي در اين زمينه انجام شده و به زودي برخي از تونل‌ها نظير تونل شهداي غزه و تونل ضربعلي‌زاده به بهره‌برداري خواهند رسيد.
جاويد همچنين به فصل سوم اقدامات انجام شده از سوي معاونت فني عمراني شهرداري تهران اشاره كرده و مي‌گويد: پروژه آزادراه آزادگان از جمله پروژه‌هاي مهم است كه هميشه كمتر مورد توجه بوده و امروزه آزادراه آزادگان يك آزادراه كمربندي مناسب محسوب مي‌شود و ان‌شاءالله به زودي آزادراه دولت‌آباد (شهيد نجفي رستگار) به طول ۵ كيلومتر به اين آزادراه متصل خواهد شد. با بهره‌برداري از اين پروژه‌ها و تكميل آزادراههاي ديگر رينگ آزاد‌راهي تهران تكميل خواهد شد. وي با اشاره به ديگر بزرگراه‌ها و آزادراههاي شهر تهران ميافزايد: بزرگراه امام علي (ع) با حجم تملك بسيار يكي ديگر از اتفاقات خوب شهر تهران محسوب مي‌شود كه اين بزرگراه شمال به جنوب تهران را به هم متصل كرده است. بر اين اساس تونل نيايش، بزرگراه طبقاتي صدر، برج ميلاد، پروژه درياچه شهداي خليج فارس، پل جواديه، پل دسترسي برج ميلاد، پروژه احداث بزرگراه شهيد زين‌الدين و شهيد خرازي، پروژه احداث تونل توحيد، پروژه اصلاح طرح زيرگذر و احداث تونل اميركبير، نمايشگاه كتاب، بزرگراه شهيد باكري، بزرگراه شهيد ياسيني، تكميل بزرگراه شهيد صياد شيرازي، پروژه تعريض پل ستارخان، پروژه احداث ساختمان ديوان عدالت اداري و … ساير پروژه‌هايي است كه در ۱۲ سال گذشته در شهر تهران احداث و تكميل شده است.
معاون فني عمراني شهرداري تهران اضافه مي‌كند كه ۱۹۳ فاز پروژه در قالب ۷۹ كد مصوبه شورا به تصويب رسيده است كه از اين تعداد ۱۲۸ پروژه تكميل شده است. بر اساس برنامه‌ريزي صورت گرفته تقريباً مديريت شهري هر ماه يك پروژه را در اين دوره از مديريت شهري به بهره‌برداري رسانده است.
معاون فني عمراني شهرداري تهران ميافزايد: از پروژه‌هاي در حال احداث در نقاط مختلف شهر تهران مي‌توان به بزرگراه شهيد حكيم، تونل شهداي غزه، بزرگراه شهيد بروجردي، بزرگراه شهيد شوشتري و پروژه ميدان امام خميني (ره) اشاره كرد و اينكه اين پروژه‌ها به زودي به بهره‌برداري خواهد رسيد. براين اساس مديريت شهري آينده نيز به برخي از پروژه‌ها توجه كند و آنها را در اولويت كاري خود قرار دهد كه از آن جمله مي‌توان به تونل احمد متوسليان، ادامه بزرگراه شهيد همت، تقاطع زيرسطح شهيد نواب – شهيد‌تندگويان اشاره كرد.
وي مي‌گويد: حدود نيمي از زيرسطح‌ها از ۳۶ سال قبل از مديريت شهري قاليباف انجام شد و نيمي ديگر از آن طي ۱۲ سال از مديريت فعلي شهرداري تهران انجام شد كه اين موضوع از جهات مختلف قابل توجه است. پروژه‌هايي همچون اتصال بزرگراه صياد به آزادراه آزادگان و اجراي ال‌‌آر‌تي در بزرگراه شهيد همت در دست مطالعه است و مطالعات آن نيز به اتمام رسيده كه اين پروژه‌ها بايد بعد از تصويب شورا به مرحله اجرا گذاشته شود.
به نظر مي‌رسد برخي اولويت‌هاي برنامه توسعه شهر بايد باز‌تعريف شوند و به اين منظور بهتر است ظرف دو الي سه سال آينده طرح جامع فضاهاي زيرسطحي تدوين شود تا بتوان براي آينده شهر در چند دهه پيش رو يك برنامه مشخص اجرايي داشت و آرامش و زندگي را به سطح شهر بازگرداند.
