جام برجام پر از بدعهدي‌هاي امريکاست. در همين شرايط به گفته معاون امور حقوقي و بين‌المللي وزارت خارجه ايران درجلسه کميسيون مشترک برجام هم ابعاد مربوط به موضوعات فني هسته‌اي در اجراي برجام و هم بحث تحريم‌ها بررسي شد که با توضيحاتي از طرف امريکايي‌ها در توجيه بدعهدي همراه بود که نماينده ايران آن را قابل قبول ندانسته است. از سوي ديگر در واشنگتن ترامپ به مشاورانش دستور داده است که به هر شکل ممکن بهانه‌اي براي نقض توافق هسته‌اي بيابند، بماند که دستگاه تحريم‌سازي علاوه بر دولت، از سوي کنگره هم همچنان نمونه‌هاي جديدي از تحريم مي‌سازد.
سيدعباس عراقچي با اشاره به پايان هشتمين نشست کميسيون مشترک برجام در وين در جمع خبرنگاران با بيان اينکه حق خود را براي هر واکنشي در قبال بدعهدي‌ها در برجام محفوظ نگه مي‌داريم، گفت: توضيحات طرف امريکايي از نظر ما قابل قبول نيست و ما گزينه‌هاي مختلفي را در دسترس داريم که در زمان و به شکل مناسب واکنش نشان مي‌دهيم. وي گفت: ما در اينکه امريکا بدعهدي‌ها و پيمان‌شکني‌هايي را داشته، راضي نشديم و پايان جلسه اعلام کرديم که ما قانع نيستيم از اينکه امريکا وظايف خودش را درست انجام داده و امريکا بايد به خاطر بدعهدي‌هايي که داشته، مسئول شناخته شود و جمع‌بندي جلسه را به تهران منتقل خواهيم کرد. عراقچي تصريح کرد: جمهوري اسلامي ايران حق خود را براي هر واکنشي نسبت به اين بدعهدي‌ها محفوظ نگه مي‌دارد. ما گزينه‌هاي مختلفي را در دسترس داريم، برخي از گزينه‌ها در خود برجام پيش‌بيني شده و برخي گزينه‌ها هم در دستوراتي است که در مصوبه مجلس و شوراي عالي امنيت ملي و مقام معظم رهبري وجود دارد. همه اينها ملاک‌هاي ما خواهد بود.
وي تصريح کرد: ما با توجه به منافع کشور و حقوق خودمان تصميم خواهيم گرفت و نسبت به اين بدعهدي‌ها واکنش لازم را به شکل مناسب و در زمان مناسب نشان خواهيم داد. به گزارش فارس، عراقچي ادامه داد: در مورد مباحث هسته‌اي در اجراي برجام، بحث‌هاي مفصلي انجام شد، پيشرفت‌هايي که حاصل شده به خصوص در حوزه مدرن کردن رآکتور اراک و آخرين تحولات و پيشرفت‌هايي که صورت گرفته، گفته شد و هيئت چيني توضيحات مفصلي داد و هيئت‌هاي ديگر نيز توضيح دادند. معاون وزير خارجه در عين حال يادآور شد: همکاري‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي که بين ما و 1+5 با توجه به ضميمه 3 برجام وجود دارد و پروژه‌هاي مختلفي که در دست اجراست، مرور شد. معاون وزير خارجه خاطرنشان کرد: بخش ديگر جلسه که وقت زيادي را گرفت، مربوط به بحث تحريم‌ها و برداشته شدن تحريم‌ها مي‌شود که در اينجا به صورت مفصل بحث کرديم و مواردي را که به نقض تعهدات طرف مقابل به خصوص طرف امريکايي مربوط مي‌شد يک به يک شرح داديم، مواردي که به تعهداتشان يا کامل عمل نکرده يا با تأخير عمل کردند و جاهايي که از ديد ما برجام را نقض کردند، شرح داده شد.
وي ادامه داد: در متن برجام آمده که برجام بايد در يک فضاي سازنده و همراه با حسن‌نيت اجرا شود که ما يک به يک مواردي که در 1/5 سال گذشته طرف امريکايي بدون حسن‌نيت عمل کرده و حتي با سوء‌نيت برخي جاها را اجرا کرده و مواردي که اقدام به تخريب فضا کردند که شرکت‌ها را از کار با ايران بترسانند، نشان داديم. تمام مواردي که در 5/1سال گذشته به نوعي زير پا گذاشتن تعهدات، بدعهدي و پيمان‌شکني امريکا نسبت به برجام بوده، يک به يک توضيح داده شد و بحث مفصلي در اين زمينه صورت گرفت.
قدرداني از ايران
به گفته عراقچي در جمع‌بندي‌اي که توسط خانم اشميت که هماهنگ‌کننده اجلاس است صورت گرفت، ضمن اينکه از ايران براي پايبندي به برجام قدرداني شد، ذکر شده که همه طرف‌ها بايد به مفاد برجام به طور کامل و با حسن نيت پايبند باشند و حتماً اين کار بايد در فضاي سازنده صورت گيرد. در بيانيه مطبوعاتي که اشميت بعد از جلسه منتشر کرده ذکر شده که تمام بندهاي برجام همگي بايد با حسن نيت در فضاي سازنده اجرا و از هر عملي که اجراي موفقيت‌آميز برجام را خدشه‌دار مي‌کند، بايد خودداري شود. عراقچي اضافه کرد: يک پيام قوي به دنيا و به همه جوامع اقتصادي، شرکت‌ها و بازرگانان و بنگاه‌هاي سرمايه‌گذاري و همه کساني که مي‌‌خواهند با ايران کار کنند، ارسال شد و پيام اين نشست کميسيون يک پيام قوي در حمايت از اجراي برجام بود. عراقچي با بيان اينکه بحث پايبندي ايران به انجام تعهداتش طبق برجام که در گزارشات آژانس مورد تأکيد قرار گرفته از سوي همه شرکت‌کنندگان مورد توجه قرار گرفت، عنوان کرد: همه از همکاري کامل ايران با آژانس در خصوص اجراي برجام قدرداني کردند. وي در پايان و درباره نتيجه نشست کميسيون مشترک نيز گفت: به نظرم از جهت پيام متحد و کاملا قوي که کميسيون مشترک به تمامي دنيا ارسال کرد مبني بر حمايت همه اعضا از برجام و ضرورت پايبندي همه اعضا در فضاي سازنده و با حسن نيت، پيامي قوي صادر شد و همه دنيا مي‌فهمد که روي اين پيام به امريکاست و همه دنيا مي‌فهمد آن کسي که تعهداتش را اجرا نکرده طرف امريکايي است و اين پيام متحد و قوي از نتايج مثبت اين جلسه بود. عراقچي يادآور شد: ما راضي به اين پيام‌ها و جمع‌بندي‌ها نيستيم و واکنش ايران توسط خودش تصميم‌گيري مي‌شود.
جلسه دوجانبه با هيئت امريکايي
عضو ارشد تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي درباره ديدار هيئت ايراني با نماينده امريکا نيز در حاشيه نشست کميسيون گفت: با هيئت امريکايي جلسه دوجانبه‌اي داشتيم و معمولاً بيشترين اشکالات مربوط به اجراي برجام مربوط به امريکا مي‌شود، لذا با طرف امريکايي همه مسائل را مرور و مطرح مي‌کنيم و در اين جلسه تمام مواردي را که مربوط به نقض عهد، بدعهدي و تأخير و تعلل مي‌شد يک بار ديگر با هيئت امريکايي تکرار کرديم آنها هم توضيحاتي داشتند که از نظر ما قابل قبول نيست و نتيجه همه مباحث به تهران منتقل خواهد شد. معاون وزير خارجه ادامه داد: همچون روال گذشته ما معمولاً از فرصت ديدار با امريکايي‌ها استفاده مي‌کنيم و از بعد مسائل انساني به موضوع ايرانياني که توسط امريکا در امريکا يا کشورهاي ديگر به جرم واهي دور زدن تحريم‌ها دستگير شده‌اند، استفاده کرده و اين موضوع را مطرح مي‌کنيم. اخيراً تعدادي از ايرانيان در کشورهاي ديگر به درخواست امريکا دستگير شده‌اند که ما اين موارد را منتقل و اعتراض کرده‌ايم و خواهان آزادي آنها شده‌ايم.
عدم ارجاع به کميسيون حل اختلاف!
دو منبع آگاه به خبرگزاري رويترز گفته‌اند به‌رغم تحريم‌هاي جديد دولت امريکا، ايران براي دومين بار از ماه ژانويه تصميم گرفت از مکانيسم حل اختلاف مربوط به نقض توافق هسته‌اي استفاده نکند. يک منبع آگاه در گفت‌وگو با رويترز عنوان کرد: «ايراني‌ها شکايت‌هاي زيادي مطرح و روس‌ها هم از آنها حمايت کرده‌اند، اما آنها با برهم زدن توافق، بازي مورد دلخواه واشنگتن را اجرا نخواهند کرد.» رويترز همچنين به‌نقل از دو منبع آگاه گزارش داد که ايران از فرصت نشست روز جمعه که نمايندگان امريکا، روسيه، چين، فرانسه، بريتانيا، آلمان و اتحاديه اروپا در آن حضور داشتند براي آغاز فرآيند حل اختلاف استفاده نکرد. مطابق اين گزارش، در نشست ماه ژانويه کميسيون مشترک برجام هم ايران در اقدامي مشابه تصميم گرفت مکانيسم حل‌وفصل اختلافات را آغاز نکند.
زمينه‌چيني براي اعلام عدم‌پايبندي
با اينکه رکس تيلرسون، وزير خارجه امريکا هفته گذشته در دومين گزارش سه‌ماهه خود به کنگره پايبندي ايران به مفاد توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5 (برجام) را تأييد کرد، اما منابع خبري بامداد شنبه گزارش داده‌اند دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور امريکا به گروهي از نزديکان مورد اعتماد خود در کاخ سفيد دستور داده زمينه‌هاي لازم را براي اعلام پايبند نبودن ايران به «برجام» در گزارش سه‌ماهه بعدي به کنگره فراهم آورند. رسانه‌هاي امريکا با وجود اين گزارش دادند که ترامپ با اکراه و پس از اصرار بعضي مقام‌هاي ارشد دولت، از جمله «تيلرسون» حاضر به تأييد پايبندي ايران به برجام شد؛ موضوعي که ماندن امريکا در اين توافق هسته‌اي را کماکان در هاله‌اي از ابهام نگه مي‌دارد. نشريه «فارين‌پاليسي» در خبري اختصاصي مدعي شد ترامپ بعد از ديداري پرمناقشه با تيلرسون در هفته جاري به گروهي از کارکنان مورد اعتماد خود در کاخ سفيد دستور داد به بررسي زمينه‌ها براي جلوگيري از تأييد پايبندي ايران به برجام در گزارش سه ماهه بعدي بپردازند. يک منبع نزديک به کاخ سفيد به فارين‌پاليسي گفت: «رئيس‌جمهور، کارکنان کاخ سفيد را مأمور زمينه‌سازي براي حالت احتمالي عدم‌تأييد (پايبندي ايران به برجام) در دوره بررسي ۹۰ روزه بعدي که اکتبر به پايان مي‌رسد، کرد؛ وظيفه‌اي که او قبلاً به تيلرسون و وزارت دفاع محول کرده بود.» «فارين‌پاليسي» با اشاره به ديدار پرتنش روز دوشنبه ترامپ و تيلرسون قبل از تأييد پايبندي ايران به توافق، نوشته استيو بانون، استراتژيست ارشد کاخ سفيد و سباستيان گورکا، معاون دستيار رئيس‌جمهور امريکا در اين ديدار مکرراً از تيلرسون درباره مزاياي تأييد پايبندي ايران توضيح خواسته‌اند. اين منبع مي‌گويد: «آنها مدام از تيلرسون درباره اينکه چطور تأييد پايبندي براي امنيت ملي امريکا مفيد خواهد بود، سؤال مي‌پرسيدند.» وي اضافه کرد: «رئيس‌جمهور مي‌خواست بداند که چرا بايد توافق را تأييد کند و جواب‌هايي که تيلرسون مي‌داد او را خشمگين مي‌کرد.» يک منبع ديگر گفت: «موضوع مربوط به اين است که رئيس‌جمهور در آخرين جلسه مربوط به تأييد برجام که ۹۰ روز قبل‌تر بود از تيلرسون خواست بستري فراهم بياورد تا بتواند گزينه‌هايش را بررسي کند.» وي افزود: «تيلرسون اين کار را انجام نداد و ترامپ از اين موضوع خشمگين است. او نمي‌تواند به وزير خارجه‌اش براي انجام وظيفه‌اش اعتماد کند، بنابراين به گروه کوچکي از کارکنان کاخ‌سفيد که بيشترين اعتماد را به آنها دارد، روي آورده است.»
اقای عراقچی "واکنش درقبال بدعهدی امریکا در برجام را"برای اینکه
