احمد كاظم‌زاده
وقايعي كه اين روزها در مسجدالاقصي مي‌گذرد بسيار سرنوشت‌ساز است و هرگونه اهمال مي‌تواند عواقب جبران‌ناپذيري در پي داشته باشد. هرچند تغيير بافت جغرافيايي و جمعيتي فلسطين و به‌خصوص شهر قدس و مسجدالاقصي به عنوان يك هدف استراتژيك همواره در دستور كار رژيم‌صهيونيستي قرار داشته است و همه دولت‌هايي كه بعد از اشغال اين اراضي قدرت را در فلسطين اشغالي به دست گرفته‌اند به اجراي راهبرد اشغال خزنده در اين زمينه متعهد و پايبند بوده‌اند اما در چند ماه اخير مجموعه عواملي باعث شده است كه به اقدامات اشغالگرانه خود در اين زمينه شتاب بخشد و آن را تسريع سازد. از اين ديد حمله ضد صهيونيستي سه جوان فلسطيني در مسجدالاقصي يك عامل شتاب‌زا بوده است كه رژيم‌صهيونيستي آن را بهانه‌اي براي تشديد و توجيه‌پذير كردن دور جديد اقدامات ضد اسلامي و ضد حقوقي خود در مسجدالاقصي قرار داده است. اين بدين مفهوم است كه عوامل اصلي و كليدي مؤثر بر افزايش كمي و كيفي اقدامات رژيم‌صهيونيستي در مسجدالاقصي را فراتر از عوامل توجيهي اين رژيم بررسي كرد تا براساس آن راهكارهاي اساسي و كارآمدتري را با توجه به خطير بودن اوضاع به‌كار گيرد.
در عرصه بين‌المللي از نفوذ راستگرايان صهيونيستي بر دولت ترامپ و اسرائيلي‌تر كردن مواضع امريكا مي‌توان به عنوان يكي از عوامل مهم در افزايش اقدامات اشغالگرانه رژيم‌صهيونيستي در اراضي اشغالي فلسطين و تغيير بافت اسلامي مسجدالاقصي ياد كرد. راستگرايان صهيونيستي به رهبري نتانياهو كه با دولت اوباما در خصوص شهرك‌سازي و اجراي طرح دو دولت چالش پيدا كردند در انتخابات رياست جمهوري امريكا نهايت تلاش خود را براي پيروزي دونالد ترامپ و همچنين جمهوريخواهان در انتخابات كنگره به‌كار گرفتند تا براي يكسره كردن طرح‌هاي افراطي مورد نظر خود خيالشان از بابت حمايت امريكا جمع باشد. از اين‌رو جمهوريخواهان حاكم بر كاخ سفيد و كنگره از آنجا كه خود را وامدار لابي يهوديان براي پيروزي در انتخابات گذشته مي‌دانند از اين رو دست رژيم‌صهيونيستي را براي عبور از خطوط قرمز در فلسطين از جمله امحاي مسجدالاقصي باز گذاشته‌اند و حتي در اقدام تشويقي ديگر از اعلام آمادگي خود براي انتقال پايتخت امريكا از تل‌آويو به بيت‌المقدس خبر داده‌اند. از اين ديد مقابله با دور جديد اقدامات نابودگرانه رژيم‌صهيونيستي در فلسطين و به‌خصوص مسجدالاقصي به نتيجه نخواهد رسيد مگر اينكه كشورهاي اسلامي و عربي و به‌خصوص اعضاي كميته قدس از اهرم‌هاي فشار موجود عليه دولت ترامپ نيز استفاده كنند. يكي از اين اهرم‌هاي مؤثر مي‌تواند تحريم خريد كالاهاي امريكايي باشد به‌خصوص آنكه دونالد ترامپ با توجه به اخلاق تاجرمسلكي خود و چالش‌هاي اقتصادي امريكا به اين مسئله بسيار حساس است و عمدتاً از زاويه تجاري به مسائل سياسي نگاه مي‌كند.
در عرصه منطقه‌اي نيز چند عامل و متغير مهم در افزايش كمي و كيفي اقدامات ضد حقوقي و ضد اسلامي رژيم‌صهيونيستي در مسجدالاقصي و تلاش براي امحاي كامل اين مكان مقدس مؤثر بوده است. يكي از اين عوامل و متغيرها درگيري‌هاي داخلي است كه چه در داخل كشورهاي اسلامي و عربي منطقه و چه در ميان آنها به‌خصوص در پي خيزش‌هاي مردمي سال 2011 به وقوع پيوسته و آثار و تبعات آن همچنان ادامه دارد. رژيم‌صهيونيستي از اين فضا به عنوان فرصت طلايي براي در حاشيه قرار دادن مسئله فلسطين و قدس استفاده كرد اما اكنون از آن بيم دارد كه اين بهره‌برداري با توجه به شكست كامل پروژه براندازي در سوريه و داعش در موصل براي هميشه استمرار نداشته باشد و لذا سعي مي‌كند تا قبل از اينكه اين درگيري‌ها و زخم‌هاي ناشي از آن التيام پيدام كند اهداف و برنامه‌هاي مورد نظر خود را در فلسطين و به‌خصوص قدس به سرانجام برساند و به همين علت بر گستره و شدت اقدامات خود افزوده است. نكته قابل توجه ديگر در اين ميان اين است كه برخي از كشورهاي اسلامي و عربي و در رأس آن تركيه و عربستان و امارات در اوج تشديد اقدامات توسعه‌طلبانه رژيم‌صهيونيستي در فلسطين چه در قالب شهرك‌سازي و چه در قالب يهودي‌سازي روزافزون قدس و به‌خصوص مسجدالاقصي اقدام به عادي‌سازي روابط با اين رژيم كردند و در واقع خيال اين رژيم را از اينكه با واكنش اين كشورها مواجه شود راحت كردند. همين مسئله با توجه به افزايش سيطره عربستان بر اتحاديه عرب و سازمان همكاري اسلامي باعث انفعال بيش از پيش اين دو نهاد اسلامي و عربي در قبال قضاياي فلسطين نيز شد. از اين بدتر اينكه عربستان براي برقراري ائتلاف با رژيم‌صهيونيستي تهديد‌هاي رژيم‌صهيونيستي را تهديد خود تلقي كرد و در اين راستا هم گروه‌هاي فلسطيني و هم حاميان فلسطين و در رأس آن حزب‌الله و ايران را در ليست گروه‌هاي تروريستي قرار داد و عملاً به سخنگوي اين رژيم تبديل شد. مشخص مي‌شود به هر ميزان كه عربستان به سمت عادي‌سازي و ائتلاف‌سازي با رژيم‌صهيونيستي تمايل يافته و در اين مسير گام برداشته است به همان ميزان اقدامات ضداسلامي و ضد قانوني و حقوقي صهيونيست‌ها در فلسطين و به‌خصوص در قدس و مسجدالاقصي نيز افزايش و گسترش يافته است و اين به وضوع نشان مي‌دهد كه بخشي از مسئوليت اين اقدامات متوجه كشورهاي منطقه و در رأس آن عربستان است و لذا مقابله با اين اقدامات ايجاب مي‌كند كه راهي براي توقف روند عادي‌سازي روابط اين دسته از كشورها با رژيم‌صهيونيستي پيدا شود.
در نهايت مي‌توان به اوضاع داخلي فلسطيني‌ها اشاره كرد كه به اندازه‌اي كه صهيونيست‌ها به‌رغم اختلافات داخلي گسترده با يكديگر در قبال فلسطيني‌ها موضع واحد اتخاذ مي‌كنند و به تلاش‌هاي ضد فلسطيني خود ابعاد راهبردي مي‌بخشند اما متأسفانه چنين پيوندي نه تنها ميان گروه‌ها و سازمان‌هاي مختلف فلسطيني بلكه ميان مردم و اين گروه‌ها نيز ديده نمي‌شود و لذا رژيم‌صهيونيستي از تشتت و چندگانگي حاكم بر فلسطيني‌ها حداكثر بهره‌برداري را در جهت تثبيت و استمرار اشغالگري‌ها و يكسره كردن طرح‌هاي يكجانبه خود استفاده مي‌كند. از اين ديد فلسطيني‌ها براي مقابله با استمرار راهبرد اشغال خزنده در قالب شهرك‌سازي يا طرح تقسيم مكاني و زماني مسجدالاقصي يا طرح تشكيل دولت خالص يهودي راهي جز پايان دادن به اختلافات داخلي و ايجاد جبهه واحد پيش رو ندارند و اساساً ديگر زمان بيشتري در اختيار ندارند و هرگونه اهمال مي‌تواند عواقب جبران‌ناپذيري به همراه داشته باشد. البته نقطه اميدواركننده در اين است كه مردم فلسطين تحت تأثير اختلافات سياسي داخلي بين گروه‌ها قرار نگرفته‌اند و خود دست به‌كار شده و اغلب حملات ضدصهيونيستي را در چند سال اخير انجام داده‌اند كه اين مسئله خود باعث سردرگمي صهيونيست‌ها شده است چراكه نمي‌دانند دقيقاً با چه گروهي مقابله كنند. تنها كاري كه گروه‌ها و سازمان‌هاي فلسطيني مي‌توانند در اين شرايط خطير انجام دهند اين است كه مردم فلسطين را تنها نگذارند يا حداقل مانعي بر سر راه آنها در اين رويارويي سرنوشت‌ساز ايجاد نكنند.
