معصومه طاهري
پس از آنكه رهبر معظم انقلاب در جمع دانشجويان در انتقاد به عملكرد دولت در مسائل فرهنگی از آتش به اختيار صحبت كردند در جبهه دوست و دشمن تفاسير مختلفي از این مقوله ارائه شد؛ تفاسيري كه در كمال تعجب بيشتر آنها ارتباطي به سخنان ايشان نداشت اما اين تعبيرهاي مختلف و جنگ رسانه‌اي كه دشمنان انقلاب به اتكاي اتاق فكرها همچنين بازوهاي رسانه‌اي خود به راه انداختند باعث گرديد رهبر انقلاب در خطبه‌هاي نماز عيد فطر حدود و ثغور آتش به اختيار را تشريح كنند.
ايشان در تبيين مفهوم «آتش به اختيار»، خاطر نشان كردند: «آتش به اختيار به معناي كار فرهنگي خودجوش و تميز است و به معناي بي‌قانوني و فحاشي و طلبكار كردن مدعيان پوچ‌انديش و مديون كردن جريان انقلابي كشور نيست... نيروهاي انقلابي و دلسوز و علاقه‌مند به حركت كشور به سمت اهداف والا، بيش از همه بايد مراقب حفظ نظم و قوانين و آرامش كشور و جلوگيري از سوء‌استفاده دشمنان باشند.» يعني تقريباً همه ملاك‌هايي كه كليدواژه آتش به اختيار بايد داشته باشد را معظم‌له مشخص كردند تا ديگر جاي هيچ‌گونه تفسير و تعبير شخصي و جناحي نباشد، اما متأسفانه از آنجا كه در اغلب موارد عمق توصيه‌هاي ايشان درك نمي‌شود بسياري از فعالان و بيشتر از آنكه خط مشي و سفارش رهبري را سرلوحه قرار بدهند به دنبال تعابير و تفاسير خودشان هستند.
باز هم تأكيد مي‌كنيم رهبر معظم انقلاب فرمودند آتش به اختيار يعني كاري تميز و خودجوش و البته حساب شده كه عمق داشته باشد. فرداي سخنان رهبر انقلاب يكي از خبرگزاري‌ها تصاويري از دانشجوياني در اصفهان منتشر كرد كه با نام آتش به اختيار قرآن‌هايي را به توريست‌هاي خارجي هديه مي‌كردند؛ تصاويري زيبا و تأثيرگذار كه در شبكه‌هاي اجتماعي و فضاي مجازي بازتاب خوبي هم داشت. اما آيا اين كار ملاك آتش به اختيار مقام معظم رهبري بود؟! يكي از روحانيون فعال درحوزه گردشگري و تبليغ در گلايه از اين حركت ناشيانه در يكي از گروه‌هاي تبليغي نوشت: نفس كار خوب بوده است ولي شيوه درستي را انتخاب نكردند؛ نه حساب شده بود و نه تميز؛ مشخصاً حركتي فرماليته براي پركردن خبر در خبرگزاري‌ها بود. دلايل اين روحاني كه سال‌ها در زمينه گردشگري فعاليت دارد و با فضاي كار آشناست جالب توجه است. او با گلايه از اين‌كه چرا حداقل كار با مشاوره چند كارشناس و متخصص صورت نگرفته است مي‌گويد: چند نكته وجود دارد و آن اين كه؛ قرآن‌هاي هديه داده شده بزرگ و سنگين و قطور بودند كه شايد براي عكس گرفتن جالب و واضح باشند اما اثري روي گردشگر خارجي ندارد؛ چراكه او قرآن را نمي‌شناسد گاه حتي از گرفتن يك بروشور ساده هم ممانعت مي‌كند تا بار سفرش سنگين نباشد بنابراين چنين هديه‌اي برايش جذاب نيست خصوصاً اين‌كه خود او به دنبال قرآن نيامده تا راغب و كنجكاو باشد.
شما قرآن به او مي‌دهيد حال اگر يكي از اين توريست‌ها با توجه به عدم شناخت و حسابگري بار در مسافرت، قرآن را در گوشه خيابان يا محلي ديگر بگذارد آيا براي ما مسلمانان بي‌احترامي نيست؟! البته اين كار صرف هزينه، بيهوده هم است چه آنكه در بهترين و خوش‌بينانه‌ترين حالت توريست‌ها بدون اين‌كه قرآن را بخوانند در هتل و اقامتگاه خود آن را رها مي‌كنند؛ اتفاقي كه بارها ديده شده و نشان از خنثي بودن چنين كارهايي است، لذا براي اين‌كه حداقل كنجكاوي و علاقه را در گردشگران خارجي ايجاد كنيم، اولاً بايد از قرآن‌هاي مخصوص استفاده كرد يا قرآن‌هايي با حجم كم و سبك تا احتمال استفاده آن براي گردشگر را بالا ببرد. ثانياً قرآن‌هاي موضوعي كه خواندن آن براي توريست‌ها مفهوم داشته باشد.
ثالثاً از افرادي با ظاهر و سيماي خوش‌خلق و متبسم استفاده شود. در تصاوير منتشر شده مي‌بينيم تعدادي پسر جوان بسيار مذهبي كه البته برخي چهره‌‌هايشان عبوس و درهم بود به همراه دوربين‌هاي فيلمبرداري و عكاسي قرآن به توريست‌ها مي‌دادند حتي براي تلطيف فضا هم كه شده از نيروهاي خانم استفاده نكرده بودند اين يعني اين‌كه فضاي ايجاد شده، فضاي فرهنگي تأثيرگذار نبود و تنها يك حركت تبليغي براي انعكاس در رسانه‌ها بود. نمونه ديگر آتش به اختيار انتشار كليپي بود كه در تهران دختراني، جلوي دختران بدحجاب را مي‌گرفتند و از آنها مي‌خواستند چادر سركنند و حس‌شان را بگويند. اين حركت در واقع گرته‌برداري و تقليدي غلط از مدلي خارجي است كه آتش به اختيار را در مفهومي نازيبا و اشتباه براي خود تفسير كرده بودند؛ چراكه فرهنگ و اجتماع ما با جامعه غربي لائيك بسيار متفاوت است و هيچ سنخيتي ندارد شايد چنين كاري در كشورهاي غربي جالب باشد زيرا آنها تجربه مسلماني و پوشش اسلامي ما را ندارند، ولي در ايران كه كشوري اسلامي با حكومت و نظامي اسلامي است تقريباً هيچ دختري نيست كه تجربه يك بار چادر سركردن را نداشته باشد از دوستان و همسايه‌ها و فاميل گرفته تا حضور در حرم اهل بيت و اماكن مقدس و... پس اين كار كاري بي‌مفهوم و كاملاً بي‌ربط است.
تكرار مي‌كنيم آتش به اختيار اين نيست كه چون شما رسانه و توان مالي داريد هركاري را انجام بدهيد و برچسب آتش به اختيار به آن بزنيد. طبق توصيه حضرت آقا آتش به اختيار بايد كاري تميز و حساب شده باشد. در اين ميان جاي تأسف است كه مسئولان به جاي پي‌گيري سخنان رهبر معظم انقلاب، هر كدام تفاسير خود را نشر مي‌دهند مثلاً يكي از روزنامه‌نگاران مشهور در جبهه انقلاب در تفسيري از آتش به اختيار گفته بود هركس در فضاي مجازي حضور دارد آتش به اختيار است! اين درحالي است كه رهبر انقلاب فرمودند كار فرهنگي تميز و حساب شده و قطعاً اگر كار فرهنگي مهندسي نشده و سطحي صورت بگيرد نه تنها نتيجه‌بخش نخواهد بود، بلكه تأثيرات منفي هم به دنبال خواهد گذاشت و چه بسا باعث كم‌رنگ شدن اين مسئله مهم هم بشود.
ممنون از این نویسنده خوب و فهیم انقلابی با مطالب همیشه خوبشون 
