نويسنده: علي احمدي فراهاني
فقيد سعيد و مرجع مجاهد مرحوم آيت‌الله‌العظمي سيد‌عبدالله شيرازي(قده)، به مصداق آيه شريفه قرآن كريم «مثلاً كَلِمَه طَيِّبَه كَشَجَره طَيِّبَه أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَ فَرْعُهَا فِي السَّمَاء* تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا»(1) و فرموده ديگر ذات اقدس پروردگار متعال «ذُرِّيَّه بَعْضُهَا مِن بَعْضٍ»(2) فرزندان صالح و لايقي از خود باقي گذارد كه اكثرشان ادامه‌دهندگان راه مقدسش بوده و هستند، زيرا بدان سان از تربيت سالم و بايسته برخوردار شدند كه توانستند موقعيت‌هاي ممتاز علمي، ديني و اجتماعي كسب كنند و نهايتاً عناصري خدمتگزار به اسلام و جامعه باشند و به استناد اين موقعيت راه پربار والد معظم خويش را ادامه دهند و خلأ ناشي از فقدان آن مرجع عاليقدر و فقيه گرانمايه را با علم، فضل، حسن تدبير و اخلاق صالحه‌شان تا حد زيادي پر كنند.
عالم بزرگوار مرحوم آيت‌الله العظمي حاج سيد محمدباقر شيرازي(رضوان الله تعالي عليه)، چهره‌اي فاضل و دانشمندي بزرگ و نمايانگرِ بارزِ تربيت علمي فقيد سعيد آيت‌الله‌العظمي سيد عبدالله شيرازي بود. صرف‌نظر از بهره‌هاي فقهي، اصولي و كلامي فراوان كه از محضر پدر بزرگوار گرفته و در آن صاحب‌نظر شده بود، توانايي‌ها و بهره‌مندي‌هاي ديگري نيز در فنون و علوم مختلف از شخصيت‌هاي علمي و اساتيد بزرگ داشت و در پاره‌اي از دانش‌ها از قبيل هيئت، نجوم، رياضيات و علوم فلكي متخصص و صاحب‌نظر بود. به گونه‌اي كه بسياري از دانشمندان آن علوم، نظرات ايشان را به ديده قبول مي‌نگريستند و پذيرا مي‌شدند. وي تأليفات فراواني در رشته‌هاي گوناگون دارد، از جمله مجموعه ارزنده‌اي در مباحث فقه اسلامي در تطبيق با مسائل عصر جديد و نكات دقيق مورد توجه دانشمندان علوم طبيعي، به نام «الفقه الاسلامي و سير الزمن» در 10 جلد و كتاب «آثار تازه پديد يا مسائلي از زمين و آسمان» كه مجله وزين مكتب اسلام بخش‌هايي از آن را به عنوان ارزنده‌ترين مقاله علمي، ده‌ها سال قبل منتشر نمود و كتاب «صلوه الجمعه» و كتاب «الجمعه و آثارها في الاسلام» در خصوصيات و آثار نماز جمعه تقرير درس خارج مرحوم آيت‌الله‌العظمي سيد عبدالله شيرازي(قده).
ايشان در سنين اول عمر به رتبه عاليه اجتهاد نائل آمد و مرتبه علمي وي مورد تأييد مراجع تقليد گذشته و حال قرار داشت. او از 45 سال قبل تا پايان حيات، به بحث و تدريس خارج ـ عالي‌ترين رتبه درسي حوزه‌هاي علميه ـ اشتغال داشت و شاگردان مبرزي را به مجامع علمي تحويل داد. آيت‌الله حاج سيد محمدباقر شيرازي كه علاوه بر دارا بودن مزاياي علمي از تقوا و قدسيت فوق‌العاده‌اي نيز برخوردار بود، در تحولات مختلف سياسي و اجتماعي عراق و ايران نقش ارزنده‌اي داشت و در عين حال براي پدر بزرگوارش نيز مشاوري امين به شمار مي‌رفت. او بخش مهمي از روابط بين آيت‌الله‌العظمي سيد عبدالله شيرازي(قده) و مراجع معظم تقليد به‌خصوص رهبر انقلاب اسلامي حضرت امام خميني (قده)را به عهده داشت. ايشان بعد از رحلت پدربزرگوارش، كرسي تدريس فقه را به جاي او متصدي گشت و حوزه درس ايشان را به نيكوترين وجه اداره نمود و پايان حيات شريفش نيز جمع زيادي از فضلا و طلاب حوزه در جلسه درسش شركت مي‌كردند و از نظريات علمي ايشان بهره لازم و مناسب را مي‌گرفتند. علاوه بر اين روزانه به تعداد زيادي از استفتائات فقهي و سؤالات ديني مراجعان به بيت پدربزرگوارش پاسخ گفته و بعد علمي اين بيت شريف را همچنان فروزان و تابناك نگه داشته بود.
پيام رهبر معظم انقلاب اسلامي به مناسبت رحلت اين بزرگوار، گوياي تمامي گفته‌ها و ناگفته‌هاست: «درگذشت عالم بزرگوار مرحوم آيت الله آقاي حاج سيد محمّد باقر شيرازي رحمة الله عليه را به فرزندان و خاندان محترم و دوستان و ارادتمندان ايشان تسليت مي‌گويم و رحمت و مغفرت الهي را براي آن مرحوم و والد مجاهدشان مرحوم حضرت آيت الله آقاي حاج سيد عبدالله شيرازي (اعلي الله مقامه) مسئلت مي‌كنم.»
پي‌نوشت‌ها:
1) قرآن كريم، سوره ابراهيم، آيات 25-24
2) قرآن كريم، سوره آل‌عمران، آيه 34
