زهرا چیذری
روزگاري ديدن خالکوبي روي دست و بدن نمادي از شرارت و اوباشي‌گري بود، حالا اما مدت‌هاست که خالکوبي و تتو به واسطه تبليغات وارداتي «مد» شده است؛ مدي که از تتوي آرايشي خانم‌ها براي ابرو و صورت آغاز شد، اما حالا وقتي در کوچه و خيابان راه مي‌رويد يا حتي هنگامي که براي انجام کاري به يک فضاي رسمي همچون بانک وارد مي‌شويد با کارمنداني مواجه مي‌شويد که نقش‌هاي بزرگ و کوچک و رنگارنگي را به تبعيت از برخي بازيگران و ورزشکاران خارجي روي دست و بدن خود خالکوبي کرده‌اند. نکته قابل تأمل اينجاست که تقريباً تمام تتوها و خالکوبي‌هاي انجام شده در مراکز زير زميني و توسط افراد غيرمتخصصي است که مي‌تواند خطر انتقال بيماري‌هاي خطرناکي همچون ايدز و هپاتيت را به دنبال داشته باشد، اما افراد به تبعيت از مدهاي وارداتي براي شبيه شدن به برخي چهره‌هاي معروفي که حتي در کشور خودشان به عنوان فردي موجه شناخته نمي‌شوند، حاضرند هم خطر بيماري‌هايي همچون ايدز و هپاتيت را به جان بخرند و هم از 300، 400 هزار تومان تا 20 ميليون تومان هزينه کنند.
اين‌بار هم پاي فضاي مجازي و شبکه‌هاي اجتماعي در ميان است. کافي است تا سري به اينستاگرام بزنيد و کلمه تتو يا خالکوبي را جست‌وجو کنيد تا فهرست بلند بالايي از افرادي که حاضرند اين کار را براي شما انجام دهند، پيش‌رويتان قرار بگيرد. طرح و نقش‌ها هم نامحدود است؛ از طرح‌هاي ريز و کوچک و نمادهاي خاصي که خيلي‌ها از داستانشان بي‌خبرند گرفته تا نقش‌هاي بزرگي که سراسر بدن را فرا مي‌گيرد و نقش‌هاي عجيبي بر پوسته انساني افراد مي‌کشد. گرايش افراطي به خالکوبي و تتو در شرايطي در جامعه ما در حال فراگير شدن است که معاون فني اداره کل تجهيزات و ملزومات پزشکي سازمان غذا و دارو با اشاره به عوارض دستگاه‌هاي خالکوبي مي‌گويد واقعيت اين است که قاطبه دستگاه‌هاي مورد استفاده در کشور به صورت رسمي وارد نشده‌اند و هيچ تضميني هم در موردشان وجود ندارد و حتي اپراتورهاي آنها افرادي هستند که صرفاً در يکسري کلاس آموزشي شرکت کرده‌اند و از اطلاعات و سواد تخصصي در اين خصوص بي‌بهره‌اند و البته که ايمني بسياري از دستگاه‌ها مورد استفاده آنها پايين است.
کساني که خالکوبي مي‌کنند
فصل اول سريال مشهور فرار از زندان (Prison Break) مايکل اسکافيلد که شخصيت اصلي داستان و يک مهندس سازه است، براي کمک به برادرش نقشه فرار را با همه جزئيات روي بدنش خالکوبي مي‌کند. بعد از فرار الکساندر ماهون که کارآگاه زيرکي است با اين سؤال که چرا يک فرد تحصيلکرده و باسواد روي بدن خود خالکوبي کرده است پي به راز اسکافيلد مي‌برد و از روي همان خالکوبي‌ها رد او را مي‌گيرد.
داستان اين سريال مشهور نشان‌دهنده آن است که حتي در غرب هم خالکوبي براي اقشار خاصي تعريف شده است. هرچند حالا مدت‌هاست که با کمک ابزار رسانه خالکوبي در فوتباليست‌ها، خواننده‌ها و بازيگران غربي يک پديده مرسوم شده و به تبع آن افرادي که متأثر از اين قشر هستند هم به خالکوبي روي آورده‌اند. در برخي گروه‌ها نشانه عضويت افراد در آن گروه است. به عنوان مثال اغلب باندهاي مافيايي و مواد مخدر براي اينکه اعضايشان از باند خارج نشوند روي بدن آنها خالکوبي‌هاي با طرح‌هاي خاص انجام مي‌دهند تا اينها نتوانند در جاي ديگري کار پيدا کنند.
اگر از يکي از گروه‌هاي مواد مخدر در السالوادور عکس بگيريد، مي‌بينيد که بسياري از اعضاي باند سر تا پاي خود را خالکوبي کرده‌اند. در واقع تتو شيوه‌اي براي حفظ اعضا در اينگونه باندهاي مخوف است. اين تب جهاني که در ايران در حال فراگير شدن است در دنيا مخالفان سرسختي هم دارد. در بين مشاهير کريستيانو رونالدو، ستاره رئال‌مارديد، اهداکننده مستمر خون است و به همين خاطر تتو ندارد. در کشور ژاپن هم قوانين مانع از پذيرش کارمنداني با تتو در استخرهاست.
تبليغات اينستاگرامي
در ايران اما ماجرا فرق مي‌کند؛ ايراني‌هايي که نقش‌هاي مختلف رنگي و سياه و سفيد را روي بدنشان خالکوبي مي‌کنند، الزاماً عضو باندهاي مخوف نيستند، بلکه اينجا تبعيت از تب‌هاي وارداتي است که قشر جوان را به اين سمت و سو مي‌کشاند. اين تب به خصوص در آرايشگاه‌ها و باشگاه‌هاي بدنسازي بيش از پيش داغ مي‌شود. البته تازه‌کارها نمي‌دانند قوانين مانع از حضور ورزشکاران با خالکوبي در مسابقات بدنسازي مي‌شود و تنها گول تصاوير منتشر شده در شبکه‌هاي اجتماعي را مي‌خورند و به سراغ نقاشي روي بدن خود مي‌روند؛ نقش‌هايي که اگر پشيمان شويد پاک کردنشان به سادگي امکانپذير نيست و اينجا هم پشيماني سودي ندارد!
به گفته يکي از تتوکاران که اولين بار نقش خالکوبي را در زندان تجربه کرده و اکنون در يکي از آرايشگاه‌هاي منطقه قيطريه کار مي‌کند، قيمت خالکوبي براساس طرح و اندازه آن تغيير مي‌کند. قيمت‌ها از 50 هزار تومان شروع مي‌شود و خالکوبي کامل پشت بدن 20 ميليون تومان آب مي‌خورد. اين کار هم مانند بسياري از کارهاي ديگر بالاي شهر و پايين شهر دارد و قيمت‌ها بر اين اساس بسيار متفاوت است، اما ظاهراً تتوکارها از 10 تا 100 ميليون تومان در ماه درآمد دارند و همين مسئله موجب شده تا در اغلب آرايشگاه‌ها يک تتوکار حرفه‌اي وجود داشته باشد. برخي تتوکارها هم به صورت سيار فعاليت مي‌کنند.
ايدز، سرطان و هپاتيت پايان تلخ برخي تتوها
اما اگر شما هم قصد تتو يا همان خالکوبي کردن را داريد، بايد بدانيد که دکترحمزه قاسمي معتقد است: خالکوبي احتمال ابتلا به سرطان پوست، هپاتيت و ايدز را افزايش مي‌دهد و خالکوبي شانس ابتلا به هپاتيت C را تا 10برابر بالا مي‌برد. وي با اشاره به اينکه مکان‌هايي که خالکوبي در آن صورت مي‌گيرد غيراستريل و بهداشتي نيست، مي‌گويد: تزريق‌کننده مواد خالکوبي نيز از شرايط استريل برخوردار نيست که اين امر باعث بروز بيماري مي‌شود. درکنار اينها اگر از خالکوبي‌تان پشيمان شويد، تنها راهکار موجود درمان با اشعه ليزر است. پس کمي بيشتر فکر کنيد.
