سعودي ها از زماني كه به وابسته تلاش هاي انگليس
به قدرت رسيدند و بعد از كشف نفت به دليل اختلافات و تفاوت ديدگاه هاي مالي به سمت
امريكا گرايش پيدا كردند، تمايل داشتند تا ديگر كشورهاي عرب منطقه بخصوص در حوزه
جنوبي خليج فارس را ناديده بگيرند. سعودي ها همواره در طول دهه هاي گذشته به دنبال
فرصتي بودند كه بتوانند در صورت امكان كشورهاي كوچك منطقه را به خاك خود ملحق
كنند. اين مسئله اي نيست كه كشورهاي منطقه از جمله قطر با آن بيگانه باشند اما در
هر صورت اين امكان براي سعودي ها ايجاد نشده است.
اين موضوع باعث مي شود كه تمايلات پنهان دشمني
بين دو طرف همواره وجود داشته باشد و در مواقع حساس خود را نشان دهد. اما آنچه كه
اين روزها بين سعودي ها و قطري ها مي گذرد ريشه در مسائل و مباحث ديگري دارد.
بيداري اسلامي كه با مديريت امريكا و متحدان منطقه اي آن كاملا به بحران بزرگ
منطقه اي با گستره اي جهاني تبديل شده، فضا و زمينه هاي اختلافي و دشمن محورانه
را بين برخي از كشورها بروز داده است. اگر چه اين كشورها همواره سعي دارند تا
دشمني ها پنهان بماند و بين ديگران آشكار نشود اما اين رويه و رويكرد نمي تواند
براي هميشه ادامه پيدا كند و به هر شكل سر برمي آورد.
كمتر تحليل گر و فرد آگاهي از مسائل منطقه اي است
كه نداند نسبت به مسائل مهم و تاثيرگذار منطقه اي دشمني عميقي بين عربستان سعودي و
قطر و همچنين سعودي ها و تركيه اردوغاني وجود دارد. در حالي كه اين كشورها بخصوص
تركيه و عربستان در بسياري از موارد با سرپوش گذاشتن بين دشمني هاي خود، نمايش
اتحاد را بازي مي كنند. اتحادي كه همواره در حال تهديد است و بالاخره خود را نشان
مي دهد. آنچه كه بين قطر و عربستان سعودي طي روزهاي اخير شكل گرفته، حداقلي از
اين دشمني ها است كه در آينده با شكاف بيشتري مواجه خواهد شد.
سعودي ها در عربستان سعي دارند نقش رهبري منطقه
اي را بازي كرده و همه چيز را فقط براي خود بخواهند. آنها در پناه امريكا به دنبال
اين هستند كه به منطقه تحميل كنند تنها كشوري كه نقش متحد مطمئن امريكا را بازي مي
كند و بايد در همين نقش بماند عربستان است. سعودي ها حتي در اين مسير علاقه مند
هستند به هر شكل ممكن به سمت عادي سازي روابط با رژيم صهيونيستي پيش بروند. به
همين منظور دونالد ترامپ را واسطه اين كار قرار داده اند اما به هر شكل از واكنش
افكار عمومي در عربستان و ديگر كشورهاي مسلمان منطقه هراس دارند در غير اين صورت
پرچم سفارت خود را در تل آويو بالا مي بردند.
همزمان قطر نيز به دنبال تاثيرگذاري عميق در
منطقه است. قطر كه به همراه تركيه تمايلات اخواني دارند به دنبال افزايش نفوذ
اخواني ها در كشورهاي مختلف منطقه بخصوص در راس سياست و حكومت هستند. اين همان
مسئله اي است كه باعث شده مصر دوران السيسي با هر دو كشور تركيه و قطر مشكل داشته
باشد، اما همزمان علاقه ندارد كه زير بيرق عربستان قرار بگيرد.
دوحه و آنكارا در حالي اخواني فكر و رفتار مي
كنند كه عربستان، اخوان المسلمين را دشمن خوني خود مي داند. دشمني كه نه تنها به
وابسته جايگاه و حضور در كشورهاي عرب منطقه از توان سياسي برخوردار است بلكه ريشه
هاي اجتماعي و فرهنگي دارد كه با رويكردهاي خرد و كلان سعودي ها در عربستان مخالف
است.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر
قطر در مسير روياروي با عربستان تنها به بحث اخوان بسنده نكرده است بلكه رژيم
صهيونيستي را نشانه رفته است. وي مطلع است كه در شرايطي كه منطقه قرار دارد و
تمايلاتي كه عربستان سعودي به دنبال آن است، حمله به اسراييل به نوعي حمله به
عربستان سعودي است. امير قطر در مواضع خود به طور علني از حماس و حزب الله حمايت
كرده است و همچنين درخصوص سعودي ها تاكيد كرده است برخي خوهان اين مسئله هستند كه
حماس، حزب الله و اخوان را در فهرست تروريست ها قرار دهند در حالي كه «خطر واقعی از
جانب برخی از دولت‌های منطقه است كه خود عامل پدید آمدن تروریسم بوده‌اند و درک افراطی
از اسلام دارند که با اسلام حقیقی انطباقی ندارد»
وي كه با اين جمله سعودي
ها را نشانه گرفت و گروهاي تروريستي همچون جبهه النصره، داعش و ... را يادآور شد،
بابي تازه ايجاد كرد تا ديگر كشورها نيز دشمني هاي پنهان خود را با آل سعود علني
كنند نسبت به عادي سازي روابط سعودي با صهيونيست ها كه خواهان گسترش آن به ديگر
كشورهاي اسلامي است، هشدار دهد.
