سعيد احمديان
مرحله مقدماتي ليگ جهاني 2017 در حالي يكشنبه اين هفته به پايان رسيد كه تيم ملي واليبال كشورمان يكي از ضعيفترين دورههاي حضورش در اين رقابتها را تجربه كرد، شش باخت و تنها سه پيروزي حاصل كار شاگردان كولاكوويچ در ليگ جهاني 2017 بود تا آنها در پايان سه هفته برگزاري مرحله مقدماتي در بين 12 تيم، در رده يازدهم قرار گيرند؛ نتيجهاي كه واليبال را در معرض شديدترين انتقادات قرار داده است، تيمي كه ستارههايش دل و دماغي براي بازي ندارند و با بيتفاوتي بازي ميكنند و آن سو سرمربياش به جواناني سرشار از انگيزه تيمش فرصت بازي نميدهد!
متخصص جوانگرايي جا زد برنامهريزي فدراسيون واليبال براي ليگ جهاني 2017 از پايان المپيك آغاز شد، همان روزهايي كه فدراسيون پس از نتايج ضعيف در المپيك، عذر خاوير لوزانو را خواست و دنبال يك مربي جديد رفت تا واليبال كشورمان بتواند در اولين رقابت مهمي كه بعد از المپيك ريو پيش رو دارد، بتواند دوباره همان تيم شگفتي ساز و ترسناكي شود كه تيمهاي مدعي واليبال جهان هم از روبهرويي با آن ترس داشتند. پس از بررسي گزينههاي مختلف سرانجام ايگور كولاكوويچ مونتهنگرويي كه سابقه درخشاني در هدايت تيم ملي صربستان داشت، روي نيمكت ايران نشست تا پس از كواچ و لوزانو، سومين مربي ايران در سه سال اخير باشد. ليگ جهاني 2017 اولين محك واليبال ايران با كولاكوويچ بود. او از همان روزهاي اول با وضع قوانين سختگيرانه انضباطي در تمرينات و اردوها به دنبال پر كردن خلأ مديريتي بود كه در دو سال گذشته به تيم ضربه زده بود. بازيكنان از تمرينات سختش ميگفتند و از اينكه اين مربي نفسشان را در تمرين بند آورده است!
نفرات دعوت شده هم به تيم ملي همان بازيكنان چند سال اخير بودند، البته به علاوه چند بازيكن جديد. كولاكوويچ هر چند در صربستان به جوانگرايي و ساختن يك نسل جديد شهره بود و توانسته بود ميراث بزرگي براي اين كشور به جا بگذارد اما با نفراتي كه به تيم ملي دعوت كرد نشان داد كه برنامهاي براي جوانگرايي ندارد و همچنان ميخواهد تيم ملي متكي به ستارههاي نسل طلايي واليبال باشد، مليپوشاني كه بعضي از آنها سال گذشته، به جاي اينكه به پوشيدن پيراهن تيم ملي افتخار كنند، با شرط و شروط و بهانههاي مختلفي مانند مصدوميت به دنبال حضور نيافتن در تيم ملي بودند، يكي به بهانه درد كمر به تيم ملي پشت كرد و ديگري هم خواستار حضور پاره وقت در تيم ملي شد و به دنبال اين بود تا هر وقت خودش ميخواست و يكي در ميان در بازيهاي ملي به ميدان برود تا خسته نشود! كولاكوويچ هم هر چند در مصاحبههايش بر بازيكن سالاري تأكيد ميكرد اما در عمل نشان ميداد كه نميتواند از ستارههايي كه دلشان با تيم ملي نيست دل بكند و با آنها راه ميآمد تا ثابت كند كه در اين دوره هم مانند دورههاي پس از ولاسكو، قرار است در سكوت و مماشات فدراسيون و تساهل كولاكوويچ، بازيكن سالاري حرف اول را بزند.
ستارههاي بيتفاوت و بيانگيزهبا اين شرايط تيم ملي واليبال كشورمان ليگ جهاني 2017 را از 12 خرداد آغاز كرد تا با اين مربي بتواند نتايج بهتري نسبت به سال قبل كسب كند. واليبال ايران در ليگ جهاني 2016 با لوزانو با چهار برد و پنج باخت در رده هفتم جدول 12 تيمي سطح يك ليگ جهاني قرار گرفته بود و اين بار شاگردان كولاكوويچ براي صعود به جمع شش تيم مرحله نيمه نهايي برنامهريزي كرده بودند. مانند تمام سالهاي حضور ايران در ليگ جهاني، باز هم كشورمان در اين رقابتها شروع خوبي نداشت اما اين اميدواري وجود داشت تا تيم مسابقه به مسابقه بهتر شود. شكست 3 بر صفر به ايتاليا و در ادامه 3 بر يك به برزيل، دو شكست را در همان دو بازي او براي كشورمان ثبت كرد. در مسابقه سوم اما كولاكوويچ با تعويض تمام ستارههاي تيم، يك تركيب جوان را به ميدان فرستاد، تغييري كه جواب داد و تيم جوان شده كشورمان لهستان را شكست داد و ارزشهاي ستارهاي مانند محمد جواد معنوي نژاد بيشتر از قبل مشخص شد؛ بازيكن جواني كه به دليل ارتباطات خاص كادر مديريتي تيم ملي، از المپيك ريو خط خورد تا يكي از بازيكنان پا به سن گذاشته و نزديك به يكي از اعضاي كادر تيم به عنوان توريست به المپيك برود. هفته دوم به ميزباني تهران برگزار شد، مسابقاتي كه با دو پيروزي مقابل بلژيك و آرژانتين و شكست برابر صربستان همراه بود. با توجه به اين نتايج، اميدهاي ايران براي صعود زنده ماند و همه نگاهها به هفته سوم بود؛ هفتهاي كه تيم كشورمان بايد به مصاف تيمهاي لهستان، روسيه و امريكا ميرفت. بر خلاف هفتههاي اول و دوم، هفته سوم با ناكامي كامل براي كولاكوويچ و شاگردانش به پايان رسيد و سه شكست ديگر در كارنامه ايران ثبت شد تا تيم كشورمان در پايان مرحله مقدماتي، با شش شكست و تنها سه پيروزي در جدول 12 تيمي، روي رده يكي مانده به آخر و يازدهم قرار گيرد.
اعتماد به جوانان براي بازگشت به اوجسقوط چهار پلهاي در ليگ جهاني نسبت به سال گذشته، زنگ خطر را براي واليبال ايران به صدا در آورد، اما چه شد تيمي كه در سال 2014 توانسته بود در رده چهارم ليگ جهاني قرار گيرد، سه سال بعد يازدهم شود؟ مهمترين مسئله در نتايج ضعيف كشورمان در ليگ جهاني 2017 به نبودن روحيه جنگندگي و انگيزه در بين بازيكنان بر ميگردد. تماشاي تنها سه بازي آخر كشورمان در هفته سوم ليگ جهاني، به خوبي نشان ميدهد كه ستارههايي كه روزگاري، در بين بهترينهاي جهانجا داشتند، چگونه با توجه به داشتن سقف آرزوهاي كوتاه، تبديل به بازيكنان آماتوري شده بودند كه نمايششان به واليبال محلات پهلو ميزد. بازيكناني مانند محمد موسوي، ميلاد عبادي پور، امير غفور، ميرزاجانپور، فرهاد قائمي و عادل غلامي با نمايشي كه حاكي از بيتفاوتي شان بود، يكي از ضعيفترين دورههاي حضورشان در تيم ملي را ثبت كردند. سعيد معروف هم آن ستاره هميشگي نبود تا مشخص شود كه نسل طلايي واليبال ايران به آخر خط رسيده و بايد جايشان را به بازيكنان جوان بدهند، بازيكناني كه بر خلاف اين ستارهها هم انگيزه دارند و هم براي موفقيت با تمام وجود مايه ميگذارند. آينده واليبال متعلق به جواناني مانند معنوينژاد، فرهاد سالافزون، سامان فائزي و بازيكناني از اين دست است و براي اوجگيري دوباره واليبال، كولاكوويچ بايد اولويت قراردادن جوانان مانند روزهايي كه در صربستان بود و همچنين قطع دست باندبازيهاي شكل گرفته در بين برخي مليپوشان و برخي از اعضاي كادر تيم را در پيش گيرد تا واليبال دوباره همان تيم ترسناك و جنگنده چند سال گذشته شود.