نویسنده: كبري فرشچي
با وجود آنكه طرح پرداخت يارانه سالها قبل كاركرد خودش را انجام داده بود و حالا طرحي سوخته به شمار ميآمد، اما كانديداهاي دوره دوازدهم رياست جمهوري همچنان به رقابت يارانهاي با يكديگر پرداختند و كمكهاي يارانهاي با عناوين مختلف براي جذب رأي تودههاي مردم در ميان شعارهايشان خودنمايي ميكرد. با انتخاب دكتر حسن روحاني هر چند پرونده انتخابات رياست جمهوري دوازدهم بسته شد، اما هم اكنون پرونده وعدههاي انتخاباتي باز شده است و از آنجايي كه بسياري از اين وعدهها پوپوليستي و غيركارشناسانه بود، حالا مسئولان چارهاي ندارند جز اينكه يكي پس از ديگري از اين وعدهها عقبنشيني كنند. يكي از اين وعدهها طرح «پرداخت مستمري به كمدرآمدها» است كه در آستانه انتخابات از سوي وزارت رفاه و سازمان بهزيستي مطرح شد و حالا با پايان ايام انتخابات دولت ناگزير است از اين طرح پوپوليستي و غير كارشناسياش عقبنشيني كند.
بر اساس اين طرح مستمري تعيينشده براي خانوادههاي پنج نفره و بيشتر ۴۶۵ هزار تومان، خانوارهاي چهار نفره ۴۱۸ هزار تومان، سه نفره ۳۲۰ هزار تومان، دو نفره ۲۵۰ هزار تومان و يك نفره ۱۴۸ هزار تومان است.
مراحل اجرايي اين طرح به اين شكل است كه با مراجعه به سامانه وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي به آدرس WWW. SAMANEHREFAH.IR ميتوان ثبتنام اوليه را انجام داد. سپس طي يك بازرسي ميداني كه توسط وزارت كشور انجام ميشود، افراد تحت پوشش سازمان بهزيستي قرار ميگيرند.
در مراجعه به سامانه ياد شده، افراد با چهار گزينه مواجه ميشوند، «بيمه كارگران ساختماني»، «زنان ايراني داراي همسر خارجي»، «ثبتنام بيماران خاص» و «طرح مستمري مددجويي»! با كليك بر هر يك، فرد وارد مراحل ثبتنام ميشود و پس از وارد كردن اطلاع شخصي و خانوادگي در ليست پيگيري وزارت رفاه و بهزيستي قرار ميگيرد.
بر اساس اين طرح خانوارهايي تحت پوشش قرار خواهند گرفت كه «دارايي و درآمد آنان بيانگر نيازمند بودن آن خانواده باشد.»
اشاره به اين موضوع نيز ضروري است كه «دولت براي اثبات نيازمندي ميتواند به تمامي اطلاعات خانواده دسترسي داشته باشد» و همچون سنوات گذشته، محل زندگي خانواده نيازمند توسط مأموران دولت (مددكاران اجتماعي) به صورت ميداني بازرسي خواهد شد. متقاضيان نبايد به هيچ يك از سازمانهاي دولتي نظير، سازمان بهزيستي، كميته امداد امام خميني، وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي، فرمانداريها و غيره مراجعه كنند. تمامي اطلاعرسانيها هم از طريق شماره موبايل اعلام شده توسط متقاضي انجام خواهد گرفت.
حالا آنگونه كه احمد ميدري، معاون رفاه اجتماعي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي ميگويد در حال حاضر تعداد قابلتوجهي در سامانه خدمات حمايتي ثبتنام كردهاند، اما 50 درصد كساني كه تاكنون در اين سامانه ثبتنام كردهاند هم اكنون تحت پوشش كميته امداد يا بهزيستي قرار دارند و همچنين از ميان 50 درصد ديگري كه تحت پوشش نهادهاي حمايتي نبوده و در اين سامانه ثبتنام كردهاند نيز تنها يك سوم آنان مشمول بازرسي ميداني خواهند شد. ساير ثبتنامكنندگان نيز اصلاً مشمول اين طرح نميشوند. توضيحات معاون رفاه اجتماعي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي درباره ثبتنامكنندگان اين طرح نشان از دامن زدن به تبي دارد كه بيترديد راهكار كاهش فقر نيست بلكه تكرار تجربه يارانهها بالا بردن توقع مردم و تزريق نقدينگي در جامعه است كه تبعات آن بيش از همه دامنگير اقشار ضعيف جامعه خواهد شد. در برابر اين تلاش براي اشتغالزايي و مديريت بهينه فضاي كسب و كار قطعاً ميتواند درآمد كم درآمدها را افزايش دهد بيآنكه كرامتشان زير سؤال برود.