نويسنده:محمدرضا سوري
دراين ميان كاروانسراي كوزه گران يا لحاف دوزان
دراستان كرمان ازجمله مكانهايي به شمار مي رود كه با وجود قدمت يكصد ساله خود وثبت
شده در آثار ملي درپي بي توجهي به حفظ ونگهداري در آستانه نابودي قرار گرفته وبه
محلي براي تجمع معتدان ونگهداري زباله ها تبديل شده است.
*****
كاروانسراي كوزه گران در استان كرمان كه به لحاف
دوزان نيز مشهور است ازجمله آثار باستاني دوران قاجار به شمار مي رود كه يك قرن از
ساخت آن مي گذرد .به گفته كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي اين
مجموعه تاريخي با هدف اشتغال لحاف دوزان وكوزگران ساخته شده كه به منظور اقامت و استراحت تجار وفعالان اقتصادي آن زمان ، داراي اتاقهايي
نيز بوده است.
عليرضا فرهي كارشناس سازمان ميراث فرهنگي دراين
خصوص به "جوان "مي گويد:«اين كاروانسرا با درا بودن ۱۰ حجره در بازار میدان
قلعه کرمان قرار دارد كه مهترين مركز فعاليت لحاف دوزان وكوزه گران بوده است .»
وي مي افزايد:«قدمت يكصد ساله اين مكان
تاريخي ونوع معماري آن كه تعلق به دوره
قاجار دارد از دلايل شهرت آن به شمار مي رود.»
فرهي ادامه مي دهد:«اين مكان داراي دو درب بوده كه يكي از آنها جهت ورود
کالا و خدمات به داخل كاروانسرا ودر دوم براي تردد به بازار استفاده مي شده است .
جولان معتادان درسايه بي توجهي ها
با وجود تمامي تلاشهايي كه در يك دهه اخير
انجام شده تا كاروانسراي تاريخي كوزه گران
در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۰ با شماره ۳۸۶۲به ثبت ملي برسد ،
اما بي توجهي به حفظ ونگهداري اي مجموعه ارزشمند سبب شده تا در حال حاضر به مكاني
براي جولان معتادان ونگهداري زباله تبديل شود.
محمد علی گلاب زاده، کرمان شناس مشهوردراين
خصوص مي گويد : «بي توجهي به حفظ ونگهداري اين مكانهاي تاريخي موجب شده تا آينده
مبهمي در انتظار آنها باشد.»
وي مي افزايد:«متاسفانه درحالي كه خيلي ها
فكر مي كنند تنها كاروانسراي كوزه گران يا لحاف دوزان به اين سرنوشت دچار شده است
، اما بايد گفت كه اين موضوع در رابطه به برخي از آثار باستاني استان نيز صدق مي
كند.»
گلاب زاده با اشاره به موارد مشابه ادامه
مي دهد:« درحال حاضر کاروانسرای گلشن، الله‌وردی‌خان، جر، چهار سوق، حاج آقا علی،
حاج مهدی، خرگور، کوزه گران، میرزا حسین خان، هندوها و گنجعلیخان از جمله مكانهاي
تاريخي به شمار مي آيد كه در آستانه تخريب قرار گرفته اند.»
به گفته اين كارشناس ميراث فرهنگي ،درحال
حاضر بسياري از اين مكانهاي ارزشمند تاريخي يا به محل انبار كالاي تجار كرماني
تبديل شده يا محلي براي دپوي زباله ها
وتردد معتادان ، كه نيازمند است هرچه زودتر مسئولان سازمان ميراث فرهنگي به فكر
احياء وحفظ آنها بيفتند.
وعده مسئولان براي خفظ آثار ملي
درحالي كه روند تخريب اينگونه آثار باستاني
دركرمان روبه فزوني است اما برخي مسئولان مدعي اند اقدامات مهمي براي
حفظ ونگهداري اين آثار درحال انجام است.
معاون میراث فرهنگی استان کرمان دراين خصوص
به "جوان " مي گويد:«از آنجا كه بسياري از مشاغلي كه در اين كارونسرا
ها وجود داشت درحال حاضر منسوخ شده لذا
عملا اين مكانها تخليه ودرمعرض تخريب قرار دارند.»
محسن موحدی مي افزايد:«لذا بايد براي رونق
گرفتن اين بازارهاي تاريخي ابتدا آنهارا باز سازي كرد وسپس با ايجاد شغلهاي مشابه
علاقمندان را به سوي اين بازارها جذب كرد.»
وي ادامه مي دهد:«درحال حاضر كارونسراها
متعددي دراستان وجود دارد كه به شدت نيازمند بازسازي هستند كه در صورت تامين منابع
مالي اقدامات لازم دراين زمينه از سوي كارشناسان انجام خواهد گرفت.»
