نويسنده: مهرآفرين كلاهدوزان
در اين روزها كه روز به روز زندگي انسانها پيچيدهتر ميشود و آنها گاهي اسير تجملات و تشريفات ميشوند، تمرين ساده زندگي كردن يا نگاه ساده به زندگي انداختن خالي از لطف نيست. ماه مبارك رمضان فرصتي است براي احساس و درك چيزهايي كه شايد در ديگر ماههاي سال به آن كمتر توجه ميكنيم. به طور مثال با روزه گرفتن احساس گرسنگي و تشنگي ميكنيم و زماني كه به طور سريع به اين نيازمان پاسخ نميدهيم، در واقع تمرين صبر ميكنيم و اين گونه از طريق پاسخ ندادن به اميال كه همان نياز گرسنگي و تشنگي است، يك فضاي ذهني براي خودمان ايجاد ميكنيم و نتيجه اين فضاي ذهني، عدم واكنش سريع و تكانشي و نامناسب است كه همين باعث ميشود با اطرافيان و كساني كه با آنها در ارتباط هستيم، برخورد بهتر و عملكرد مناسبتري داشته باشيم. اگر به رفتار خودمان هم در اين ماه و بعد از تمام شدن ماه مبارك رمضان دقت كنيم، اين عملكرد مناسب در ارتباط با ديگران را كاملاً ميبينيم. در واقع در اين ماه كمتر به فكر خورد و خوراك هستيم و بيشتر ميانديشيم.
ماحصل تحقيقات و مطالعات انجام شده نشان ميدهد كه سطح اضطراب دانشجويان در ماه رمضان كمتر از قبل و بعد ماه رمضان بوده است. همچنين تحقيق ديگري در مورد عزت نفس دانشجويان انجام گرفت و نتيجه به دست آمده از اين تحقيق نشان داد كه روزهداري در ماه مبارك رمضان تأثير قابل ملاحظهاي در ارتقاي عزت نفس دانشجويان دارد.
از جمله فوايد روزهداري تمرين استقامت و تحمل است كه باعث افزايش صبر و استقامت ميشود زيرا در طول روز آب و غذا نميخوريم و سعي ميكنيم غيبت نكنيم و دروغ نگوييم. يكي ديگر از فوايد روزهداري تغيير و ترك عادت است، وقتي در اين ماه به طور مداوم و چند روز سعي كنيم يكسري رفتارهاي نادرستمان را كنار بگذاريم، كم كم به صورت عادت درميآيد كه اين عادت بسيار خوب و مهم است.
احساس همدردي و همدلي با فقيران يك احساس سودمند و ويژه و از فوايد روزهداري است. شايد در طول سال خيلي احساس كساني كه شب گرسنه ميخوابند را درك نكنيم ولي با كمي احساس گرسنگي در ماه رمضان، احساس همدردي با آنان در ما زنده ميشود و بدين ترتيب ثروتمند به فقير نزديك و جامعه اين احساس همدردي را در خود پرورش ميدهد. در ماه مبارك رمضان افراد با قرار گرفتن در فضاي معنوي و گرفتن روزه احساس ميكنند كه با خداي جهان و آفريننده خود ارتباط نزديكتري برقرار كردهاند و از همين طريق به احساس آرامش و رضايت دست پيدا ميكنند.
طبق تحقيقات انجام شده روزهداري بر كاهش ميزان افسردگي نيز تأثيرگذار است، به طور مثال افراد افسرده دچار پرخوابي ميشوند و همين بيدار شدن آنها هنگام سحر باعث ميشود كمتر به خواب بروند و اين در روند افسردگي افراد ميتواند مؤثر باشد.
اضطراب و استرس افراد هم در ماه مبارك رمضان كاهش پيدا ميكند، زيرا معنويت و دينداري خود تأثير خيلي مثبتي روي سلامت روان افراد ميگذارد و به كساني هم كه استرس دارند رفتن به سوي معنويت و داشتن اعتقاد به خدا و دين براي كاهش استرسشان توصيه ميشود. به خاطر همين افراد وقتي در اين ماه به سمت معنويت ميروند و با خداي خودشان ارتباط برقرار ميكنند، احساس استرس و اضطراب كمتري دارند. علاوه بر اين تحقيقات دو محقق كانادايي نشان داده كه وقتي انسان به خداوند و دين فكر ميكند فعاليت برخي از قسمتهاي مغزش افزايش پيدا ميكند و همين فعاليت باعث كاهش استرس، اضطراب و اندوه ميشود. يكي ديگر از فوايد روزه داري اين است كه رفتارهاي هنجارشكنانه، غيراجتماعي و خشونتآميز هم كمتر به چشم ميخورد زيرا افراد به خاطر اعتقاداتشان سعي در تغيير رفتارهايشان دارند و همچنين تكانههاي غيراخلاقي خود را بيشتر كنترل ميكنند. يك ماه روزهداري در ماه رمضان فرد را متوجه حقايقي ميكند كه شايد تا امروز از آنها غافل بوده است.
در واقع در اين ماه جنبههاي غيرمادي وجود افراد برايشان خيلي بيشتر از قبل آشكار ميشود و متوجه نيازهايي غير از نياز جسماني خود ميشوند و اين گونه بهتر ميتوانند از نيازهاي مادي چشمپوشي كنند و بدين ترتيب با گذشتتر و سخاوتمندتر ميشوند. همچنين روزهداري بهترين روش تمرين نظم است، زيرا ساعات مشخصي براي غذا خوردن وجود دارد و يك راهي براي مديريت زمان و مسئوليتپذيري نيز است.