كمال اطهاري در گفتوگو با ايسنا درباره اولويتهايي كه دولت دوازدهم بايد در بخش اقتصادي مد نظر قرار دهد، گفت: به نظرميرسد در عرصه اقتصاد به ويژه در حوزه توسعه اقتصادي تعريف روشني از تدبير وجود ندارد، براي اثبات اين موضوع كافي است به بحث اقتصاد دانش بنيان توجه كنيم. امروز اقتصاد دانشبنيان توسط مراجع رسمي تعريف نشده است ولي ميبينيم كه كميتههاي متعدد و سازمانهايي تشكيل شده كه در سطح ملي و استاني كاركرد و اهداف همه سامان دادن اقتصاد دانش بنيان است ولي نكته اينجاست كه هيچكدام از آنها تعريفي از اقتصاد دانش بنيان ندارند. او افزود: اكنون سؤال اينجاست كه چرا اينقدر سطح گفتمان در ايران پايين است. يكي از بزرگترين مشكلاتي كه وجود دارد اين است كه اقتصاددانان شاخه توسعه كه به صورت رسمي فعاليت ميكنند اغلب تبحر كافي ندارند و اقتصاددانان غيررسمي هم از حاكميت بيرون هستند، بنابراين دولت دوازدهم بايد نقش نقص نظري توسعه و نهادسازي براي توسعه را برطرف كند كه مهمترين مقدمه اين اقدامات اين است كه مشاركت همه اقتصاددانان از جمله اقتصاددانان غير رسمي را كه رانده شدهاند، بطلبد.
اطهاري بيان كرد: زماني كه دولت به فكر دعوت از سرمايهگذاران خارجي به كشور بود تا آنان را به سرمايهگذاري در كشور تشويق كنند، گفتم بايد اقتصاددانان توسعه به كشور دعوت شوند تا بتوانند مسير توسعه اقتصادي كشور را تدوين كنند.
او افزود: بررسي فعاليتهاي اقتصاددانان غيررسمي نشان ميدهد اين افراد اتفاقاً فعالتر از اقتصاددانان رسمي هستند. آثار بسياري را ترجمه كردهاند ولي نتايج فعاليت آنها به كار گرفته نشده است.
معاون اول بايد بداند اقتصاد با فرمان درست نميشود
اين پژوهشگر اقتصادي گفت: امروز معتقدم اگر مشاركت همگاني در بحث توسعه رخ ندهد، موفق به پيشبرد امور توسعه در كشور نخواهيم شد. ما اكنون نياز به برنامه و نقشه راه معين داريم ولي آنچه اكنون تدوين ميشود فقط فرمان است، مثلاً معاون اول رئيسجمهور براي پيشبرد اقتصاد دانشبنيان دستوراتي را صادر كرد و امور ما با فرمان پيش نميرود بلكه با مشاركت قابل پيگيري است.
اصلاً راهكاري براي توسعه ندارند
اطهاري همچنين تصريح كرد: در كنار اين موارد اولويت ديگري كه دولت دوازدهم بايد به كار ببرد شايستهسالاري است.
اكنون ميبينيم كه هر مديري مجموعهاي از اساتيد دانشگاه را گرد خود جمع كرده است كه هيچكدام راهكاري مشخص و قابل توجه به ويژه در شاخه اقتصاد توسعه ارائه نميكنند.
سطح دانش كاهش يافته است
او با تأكيد بر اينكه به نظر ميرسد امروز سطح دانش از گذشته پايينتر آمده است، گفت: سازمان بودجه و برنامهريزي را دولت يازدهم احيا كرد ولي افراد گرد آمده در آن سازمان، نميتوانند توليد برنامه كنند و در اينجا مهمترين موضوع شايستهسالاري است، اگر شايستهسالاري هم مدنظر قرار بگيرد، برنامه توسعه تدوين ميشود.
اقتصاددانان رسمي ترسو شدند
اين اقتصاددان با انتقاد از حرف اقتصاددانان رسمي كشور از ماجراهايي كه پيشتر اتفاق افتاده است، گفت: اغلب اقتصاددانان رسمي ميترسند موقعيت خود را از دست بدهند.
اين وضعیت باعث شده بوروكراسياي كه به شدت ترسيده به خودسانسوري دست بزند و نوآوري از خود نشان ندهد و نهادسازي و برنامه نويسي و اجرا را هم كنار بگذارد.
او افزود: اكنون رسانهها مسائلي را مطرح ميكنند كه گويي شايستهسالاري در آن جايگاهي ندارد. به نظر ميرسد اصحاب رسانه به سوي جريان پوپوليستي جديدي در حركتند و اصحاب رسانه نميدانند چگونه فعاليت كنند كه در چارچوب توسعه قرار گيرند.
اطهاري در بخش ديگري از سخنانش با بيان اينكه هسته سخت ركود و تورم در اقتصاد ايران را رانت ميداند، گفت: در اين دولت اراده لازم براي تقويت بخش مولد وجود ندارد، در هر حال رانت مانع رشد بخش مولد و توليد و اشتغال است و به همراه خود ركود و تورم ميآورد.
گردشگري نميتواند پيشران توسعه باشد
او با تأكيد بر اينكه اكنون اين موضوع مطرح ميشود كه بخش پيشران اقتصاد بايد گردشگري باشد، گفت: من اين طور فكر نميكنم.
اكنون بيش از ۴۰ درصد دانشآموختگان كشور در رشتههاي كامپيوتر و مهندسي درس خواندهاند، اينها با بخش گردشگري چهكار بايد بكنند؟مگر بخش گردشگري چقدر ظرفيت براي كار دارد. وي با بيان اينكه نوآوري فقط در نوآوري فني نيست، گفت: به نظر من اقتصاد كشور با پيشرفت در اقتصاد توسعه محقق ميشود. در ايران نابغه كم وجود ندارد ولي از اين ظرفيت استفاده نميشود.
در اقتصاد توسعه اين موضوع مطرح است كه كميابترين منبع تصميمگيري درست است، اگر اين منبع به منابع ايران اضافه شود كه ايران در همه منابع ديگر قوي است، در مسير توسعه قرار خواهد گرفت.