مترجم: علي طالبي
چنين سلولهاي بنيادي، به عنوان سلولهاي «SMART» (سلولهاي بنيادي تغييريافته براي درمان خود به خودي احياكننده) شناخته ميشوند كه به سلولهاي غضروفي تكوين مييابند كه يك داروي ضدالتهاب زيستي توليد ميكنند كه به طور ايدهآل، غضروف آرتروز را جايگزين خواهد كرد و به طور همزمان مفاصل و ديگر بافتها را از آسيبي كه با التهاب مزمن رخ ميدهد، حفاظت ميكند.
دكتر فرشيد گويلاك در اين باره گفت: «هدف ما آماده كردن سلولهاي بنيادي تغيير كاربرد داده به عنوان واكسني براي آرتروز است، كه يك داروي ضدالتهابي را به مفصل آرتروزي آزاد خواهد كرد اما تنها زماني كه مورد نياز است. براي انجام اين كار، نياز داشتيم يك سلول «هوشمند» ايجاد كنيم. بسياري از داروهاي جديد كه براي درمان آرتروز استفاده ميشدند شامل اِنبرِل، هوميرا و رِميكاد به مولكول گستراننده التهاب كه فاكتور نكروزدهنده تومور آلفا (TNF- alpha) ناميده ميشود، حمله ميكنند اما مشكل اين داروها اين است كه به جاي اينكه به مفاصل هدفگيري شوند به طور سيستميك مشخص ميشوند. در نتيجه با سيستم ايمني در سراسر بدن مداخله ميكنند و ميتوانند بيماران را به عوارض جانبي مثل عفونتها حساس كنند.
گويلاك بيان كرد: «ما ميخواهيم فناوري ويرايش ژن خودمان را به عنوان راهي براي ارائه درمان هدفگيريشده در پاسخ به التهاب موضعي در يك مفصل استفاده كنيم، از آنجايي كه اين مسئله با درمانهاي دارويي جديد در تضاد است ميتواند با پاسخ التهابي در كل بدن مداخله كند. اگر ثابت شود اين استراتژي موفق است، سلولهاي مهندسيشده زماني كه پيامهاي التهاب آزاد ميشوند، مانند هنگام عود آرتروزي در اين مفصل، تنها التهاب را مسدود ميكنند. ما با بهرهبرداري ابزاري از زيستشناسي مصنوعي، متوجه شديم ميتوانيم برنامه را مجدداً كدگذاري كنيم كه سلولهاي بنيادي براي هماهنگ كردن پاسخهايشان به التهاب از اين مورد استفاده ميكنند. ما يك مسير التهاب را تحت كنترل گرفتيم تا سلولهايي را ايجاد كنيم كه يك داروي حفاظتي توليد كردند.
در طول دوره چند روزه گروه، سلولهاي بنيادي تغييريافته را هدايت كرد كه به سلولهاي غضروف رشد يابند و بافت غضروف را توليد كنند. آزمايشات ديگر توسط گروه نشان دادند كه غضروف مهندسيشده از التهاب حفاظت شده است. همچنين محققان سلولهاي بنيادي- غضروفي را با ژنهايي كه سلولها را هنگام پاسخ به التهاب روشن ميكنند، كدگذاري كردند، بنابراين دانشمندان به سادگي ميتوانستند تشخيص دهند چه زماني سلولها پاسخ ميدادند.
اخيراً، محققان آزمايش سلولهاي بنيادي مهندسيشده را در مدلهاي موشي روماتيسم مفاصل و ديگر بيماريهاي التهابي شروع كردهاند.»
اگر كار بتواند در حيوانات تكرار شود و سپس به يك درمان باليني گسترش يابد، سلولهاي مهندسيشده يا غضروفي رشديافته از سلولهاي بنيادي از طريق آزاد كردن داروي زيستي- مهاركننده TNFآلفا- كه سلولهاي غضروفي مصنوعي را كه گروه گويلاك ايجاد كردند و سلولهاي غضروفي طبيعي در مفاصل خاص را حفاظت خواهد كرد، به التهاب پاسخ خواهند داد.
در ادامه محققان اظهار داشتند: اگر اين سلولها متوجه TNFآلفا شوند، سريعا يك درمان فعال ميكنند كه التهاب را كاهش ميدهد. گويلاك گفت: «همچنين ما باور داريم اين استراتژي احتمالاً براي سيستمهاي ديگر كار كند كه به حلقه بازخوردي بستگي دارد. براي مثال، در ديابت، ممكن است بتوانيم سلولهاي بنيادياي ايجاد كنيم كه گلوكز را احساس و انسولين را در پاسخ روشن كنند. ما از سلولهاي بنيادي پُرتوان استفاده ميكنيم، بنابراين ميتوانيم آنها را به هر نوع سلولي تبديل كنيم، و با«CRISPR» ميتوانيم ژنهايي را حذف يا وارد كنيم كه پتانسيل درمان بسياري از انواع اختلالات را دارد.»
منبع: ساينس ديلي