نويسنده: محمدرضا سوري
قرار گرفتن كرمان برروي يكي از
بزرگترين گسل زلزله موجب شده تا در سالهاي اخير اين استان به يكي از مكانهايي كه
بيشترين زلزله را تجربه كرده است تبديل شود، كه نمونه بارز آن زلزله بم بود كه
موجب جان باختن دهها هزار تن از هموطنانمان وفرو ريختن ارگ تاريخي بم شد.
رئیس سازمان زمین شناسی کرمان دراين خصوص به "جوان" مي گويد:« کرمان از نظر زمین شناسی یکی از استان های زلزله خیز در کشور محسوب می
شود و مردم باید با درنظر گرفتن این اصل خانه های خود را محکم و مقام بنا کنند.»
علي رشيدي با اشاره به قرار داشتن
كرمان برروي گسل زلزله مي افزايد:« اين استان در واقع روی کمربندی قرار دارد که به کمربند زلزله
خیزشهرت دارد و بروز زمین لرزه های سال های اخیر نشان دهنده فعال بودن برخی
از این گسل ها است».
وي ادامه مي دهد:«كرمان برروي 18 گسل
زلزله قرار دارد كه آنها نيز از گسله های
مختلف شکل گرفته اند که اکثر مناطق استان کرمان را در برگرفته اند.»
زلزله قابل پيش بيني نيست
با وجود تمامي پيشرفتهايي كه در سالهاي اخير
توسط دانشمندان در زمينه مسائل علمي به دست آمده است ،اما هنوز بشر نتوانسته در
خصوص برخي از مسائل، از جمله زمان دقيق برخي حوادث از جمله زلزله پيش بيني دقيق را
انجام دهد.
رئیس سازمان زمین شناسی کرمانمي گويد:«با تمامي پيشرفتهايي كه در زمينه مسائل علمي خصوصا علم زمين شناسي
اتفاق افتاده است ،اما هیچ فرایند علمی
مشخصی در این خصوص مشخص كردن زمان دقيق زلزله وجود ندارد هر چند برخی کشورها ادعاهایی در این
خصوص دارد اما هیچ یک از این روش ها علمی نيستند.»
رشيدي مي افزايد:«به عنوان مثال بايد به عمر
دوهزارساله ارگ بم كرمان اشاره كنم كه ناشي از به وقوع نپيوستن زلزله دراين شهر بود،
اما به ناگهان در سال ۸۲ زمین لرزه ای
رخ داد که پس از هزاران سال ارگ بم را نابودكرد .»
اين كارشناش ارشد زمين شناسي ادامه مي
دهد:« قديمي وفرسودگي ساختمانهای شهر کرمان و ساختار زمین و بالا آمدن
سطح آب های زیر زمینی از جمله مشكلاتي است
كه در صورت روي دادن هرگونه بالاياي طبيعي
مي تواند به حوادث غمناكي تبديل شود.»
كرمان ركوردار زلزله در كشور
نگاهي به آمارهاي وقوع زلزله در كشور
نشان مي دهد ، در يكصد سال اخير بيشترين تحركات زمين متعلق به كرمان بوده به طوري
كه اين حوادث موجب جان باختن ومعلوليت
هزاران كرماني شده است،كه به عنوان نمونه
مي توان به چند مورد از دهه زلزله به وقع پيوسته در كرمان اشاره كرد .
زلزله ۲۸ دی
ماه ۱۲۴۲ چترود که موجب کشته شدن افراد زیادی شده و بر اثراین زمین لرزه قبه
سبز شهر کرمان دچار خسارت و ایوان جامع مظفر در کرمان تخریب شد.
زلزله سال ۱۲۷۶
چترود ساختمان باغ ناصریه کرمان دچار آسیب زیادی شد و گنبد قبه سبز کرمان کامل فرو
ریخت.
زلزله فروردین ماه سال ۱۲۹۰ راور که پیش لرزه قوی داشت ۷۰۰
کشته بر جای گذاشت و تمامی خانه های راور و حومه به طول کامل تخریب شد.
وآخرين آن نيز زمین لرزه پنجم دی ماه
سال ۸۲ بم بود كه ۳۳
هزار و ۴۸۹ نفر کشته و ۱۷
هزار و ۵۰۰ نفر مجروح برجاي
گذاشت.
دركنار اين موضوع اگر آمار تخريبات
ساختنماهاي شهري وروستايي وتخريب هاي منابع طبيعي را به آن بيفزاييم به عمق فاجعه اي كه همواره اين استان را مورد
تهديد خود قرار داده است پي خواهيم برد.
ساخت وساز بر
روي گسله ها
هزينه بالاي غير قابل جبران تلفات انساني وپس از
آن خسارت مالي كه وقوع زلزله بر جامعه
تحميل مي كند مي طلبد تا در زمينه كاهش
خسارتها به فكر تدابيرايمني بود
اصلي كه در حال حاضر از سوي مسئولان كشوري واستاني در كرمان مورد غفلت قرار
گرفته است .
دبیر شورای فنی استان كرمان در اين
خصوص مي گويد:« با وجود خسارتهاي صد سال اخير وقوع زلزله دراين منطقه اما هنوز
شاهد اين موضوع تاسف بار هستيم كه 63 درصد جمعیت استان کرمان در محدوده ممنوعه گسل
زندگي مي كنند.»
جعفر رودری با اشاره به مناطق كه بروي
اين گسلها قرار دارند مي افزايد:« بر اساس آخرين
آمارها 945 آبادی و 19 شهر استان کرمان در مناطق ممنوعه گسل، قرار گرفته اند .»
وي ادامه مي دهد:«از آنجا كه سالانه 700 تا 800 زلزله در استان کرمان روي داده و همچنین در هر 10 سال شاهد یک زلزله با مقیاس
بزرگ بوده‌ایم لذا اين موضوع مي طلبد تادر خصوص كاهش تلفات انساني ومادي از حالا به فكرباشيم.»
به گفته دبیر شورای فنی استان كرمان
از آنجا كه جابجايي اين مناطق غير ممكن
است، لذا با استاندارد سازي ورعايت نكات ايمني
مي توان در صورت بروز زلزله خسارتهارا به حد اقل ممكن رساند.
