نويسنده: سعيد همتي
انتخابات رياستجمهوري را ميتوان به شمشير دولبهاي تشبيه كرد كه چنانچه نامزدهاي انتخاباتي، تشكلهاي سياسي و حاميان نامزدها نسبت به برخي از خطوط قرمز نظام تحفظ لازم را نداشته باشند، هزينههاي كشور را دو چندان كرده و در مقابل اگر تمام طرفهاي درگير در انتخابات در چارچوبهاي سياسي، امنيتي و اخلاقي حركت كنند، اصل برگزاري انتخابات به عامل كاهش دهنده مشكلات كشور و تزريق روحيه خودباوري و اميد در جامعه تبديل ميشود.
به بيان بهتر رعايت خطوط قرمز كشور توسط فعالان عرصه انتخابات رياست جمهوري نسبت مستقيمي با منافع ملي كشور دارد، به اين معنا كه منافع عمومي يك كشور بهراحتي با موضعگيري و جهتگيري يك يا چند تن از نامزدهاي انتخاباتي ميتواند تهديد شده يا آنكه به جهتي هدايت شود كه فراتر از منافع ملي، فرصتهاي جديدي را پيش روي كشور قرار دهد. به عنوان نمونه مشاركت خيره كننده 85درصدي در انتخابات دهم رياست جمهوري كه يك ركورد جهاني محسوب ميشد چنانچه حفاظت ميشد ميتوانست علاوه بر تأمين منافع ملي، قدرت چانهزني ايران در عرصههاي مختلف منطقهاي و جهاني را به همراه داشته باشد و موضع كشورهاي غربي در قبال جمهوري اسلامي ايران را دچار تغييرات جدي كند. در حالي كه پيش از آغاز تبليغات انتخاباتي سال 88، ايران دست برتر را در روند مذاكرات با كشورهاي غربي داشت و روند رو به رشدي در حوزه فني داشت كه پس از برگزاري انتخابات و با فراخوانهاي متعدد اجتماعي جريان غربگرا جهت اردوكشيهاي خياباني، فشارهاي بينالمللي به ايران افزايش و تحريمهاي هستهاي و غير هستهاي توسعه فراواني پيدا كرد. مشاركت 85درصدي در انتخابات سال 88 نه تنها در نهايت با رفتارهاي ساختارشكنانه برخي از نامزدها و جريانات سياسي، «آورده اي» براي كشور به صورت مشخص نداشت بلكه زمينه جري شدن نظام سلطه، تنگتر شدن حلقه تحريمها و تغيير شرايط ايران در ميز مذاكرات هستهاي را بهدنبال داشت، به همين دليل بود كه رهبر معظم انقلاب اسلامي قبل از دامنه دار شدن غائله جريان غربگرا و در نخستين نماز جمعه پس از انتخابات خطاب به نامزدها و سياسيون بيان ميكنند: «انتخابات 22 خرداد يك نمايش عظيمي بود از احساس مسئوليت ملت ما براي سرنوشت كشور، نمايش عظيمي بود از روح مشاركتجوي مردم در اداره كشورشان، نمايش عظيمي بود از دلبستگي مردم به نظامشان، حقيقتاً مشابه اين حركتي كه در كشور انجام گرفت، من امروز در دنيا و در اين دموكراسيهاي گوناگون - چه دموكراسيهاي ظاهري و دروغين و چه دموكراسيهايي كه واقعاً به آراي مردم مراجعه ميكنند - نظيرش را سراغ ندارم. در جمهوري اسلامي هم جز در همهپرسي سال 58 - فروردين 58 - هيچ نظيري ديگر براي اين انتخاباتي كه در جمعه گذشته شما انجام داديد، وجود ندارد، مشاركت حدود 85 درصد، 40 ميليون تقريباً جمعيت.»
دوگانه مردم – حاكميت
فقدان توجه كافي با خطوط قرمزهاي قانوني، عرفي و عقلاني ميتواند يك جشن عظيم سياسي را به «سيل هزينهها و آفت ها» تبديل كند به گونهاي كه نه تنها مشاركت حداكثري باري را از روي دوش مسئولان و مردم برنداشته بلكه زمينه تخريب و تخطئه حاكميت اسلامي را نيز فراهم و دوقطبي «مردم- حاكميت» را به همراه داشته باشد. عزا كردن جشن را معظم له در همان مقطع حساس نيز هشدار داده و از همه گروهها و جريانات سياسي ميخواهد كه نسبت به ترفندهاي دشمن آگاه بوده و حفظ نظام را بر منافع جناحي ارجح دانسته ونسبت به رفتارهايي كه هزينهزايي ميكند پرهيز كنند: «اين انتخابات، براي دشمنان شما يك زلزله سياسي بود، براي دوستان شما در اكناف عالم يك جشن واقعي بود، يك جشن تاريخي بود. در 30 سالگي انقلاب اين جور مردم بيايند نسبت به اين نظام و اين انقلاب و آن امام بزرگوار اظهار وفاداري كنند! اين يك جنبش عمومي و مردمي بود براي تجديد پيمان با امام و با شهدا و براي نظام جمهوري اسلامي يك نَفَس تازه كردن، يك حركت از نو، يك فرصت بزرگ.»
مصداق مشخص آن را هم ميتوان از وقايع تلخ كف خيابانهاي تهران در همان مقطع زماني مشاهده كرد كه جريان غربگراي داخلي با تحريك احساسات عمومي، نفرت از نظام در اقشار عمومي را نهادينه و آنها را رودرروي كارگزاران ارشد نظام قرار دهند. حال اگر چه شرايط امروز كشور با زمان مشابه در سال 88 متفاوت است اما مشابهاتي نيز ميتوان براي آن قائل شد كه از جمله آن ميتوان به اظهارات احساساتي برخي از فعالان سياسي در عرصه انتخابات اشاره كرد كه به خطوط امنيتي، سياسي و مذهبي كشور توجهي نكرده و تنها به فكر پيروزي آن هم به هر قيمتي هستند. همين مشابهتهاي رفتاري- گفتاري برخي از فعالان سياسي امروز است كه رهبر معظم انقلاب اسلامي در دانشگاه امام حسين(ع) نسبت به آن هشدار و هدف كوتاه مدت نظام سلطه را يك بار ديگر گوشزد ميكنند: «دشمن چه چيزي را هدف گرفته است؟ من عرض ميكنم دشمن يك هدف كوتاهمدت دارد، يك هدف ميانمدت دارد، يك هدف بلندمدت دارد. هدف كوتاهمدت دشمن به هم زدن امنيت كشور است، ايجاد آشوب و فتنه در كشور است، از بين بردن اين افتخار بزرگ است كه جمهوري اسلامي بحمدالله از آن برخوردار است. ما در يك منطقه پر از تشنج، پر از ناآرامي، بلكه در يك دنياي پر از تشنج و ناآرامي، توانستهايم محيط امني را براي كشور خودمان به وجود بياوريم.»
يادآوري هزينههاي فتنه 88
تغييرات محسوس در آراي احتمالي نامزدهاي انتخاباتي طي 10 روز اخير منجر به آن شده كه برخي از نامزدهاي انتخاباتي تلاش كنند با بيان مواضع هنجارشكنانه علاوه بر ايجاد فضاهايي مانند «دوقطبيسازي مردم- مردم» يا «مردم –حاكميت»، ژست اپوزيسيون گرفته و زمينه تخريب چهره حاكميت اسلامي را با اتهامافكني نسبت به كاركردهاي نظام طي 38 سال گذشته فراهم كنند. از جمله تاكتيكهاي مورد توجه اين دسته پافشاري روي گسلهاي مذهبي – قوميتي بود كه شايد سبد آراي يك نامزد انتخاباتي را تا حدودي افزايش دهد اما در مقابل ميتواند احساسات عمومي يك گروه انساني در كشور را به همراه داشته باشد ومقدمات هزينههايي را فراهم كند كه با صرف انبوهي از بودجههاي سالانه نيز قابل جبران نباشد. پافشاري برخي از نامزدهاي انتخاباتي جهت «توليد رأي به هر قيمت» طي روزهاي اخير منجر به آن شد تا رهبر معظم انقلاب اسلامي در سخنراني اخير خود تئوري «افزايش پايگاه رأي با هر وسيله» را مذموم و آن را زمينهاي جهت تحقق اهداف بر زمين مانده دشمن عنوان كنند: «نكته سومي كه بايد خيلي در برنامهها و اظهارات و وعدههاي نامزدهاي محترم مورد توجه قرار بگيرد، همين امنيت ملي است، همين آرامش ملي است. سعي كنند گسلهاي اعتقادي يا جغرافيايي يا زباني يا قومي را تحريك نكنند، مراقب باشند! سالهاي متمادي است كه دشمنان ما دارند روي اين گسلها كار ميكنند.»
همچنين تحريك نكردن قوميتهاي مختلف كشور به عنوان ابزاري را كه هيچ گاه دشمن نتوانسته از آن استفاده كند نيز معظمله مورد توجه قرار ميدهند و بيان ميكنند: «دشمنان جمهوري اسلامي روي كردستان كار كردند [اما] مردم كرد مؤمن ما با مشت به دهان اينها كوبيدند. اينها آمدند روي مردم متعصب و غيور آذربايجان كار كردند، سرمايهگذاري كردند [اما] مردم غيور آذربايجان مثل صاحبان انقلاب، سر بلند كردند و در روي آنها ايستادند و آنها را مردود كردند، همينجور با مردم عرب خوزستان، با مردم بلوچستان، با مردم تركمن. دارند كار ميكنند، سرمايهگذاري ميكنند، پول ميدهند، مزدور ميگيرند، حرف درست ميكنند، براي اينكه بتوانند اين گسلها را فعال كنند اما اقوام ايراني با همه قدرت، با همه صميميت، با همه اخلاص، با همه ايمان ايستادهاند.»
شكافهايي كه ترميم نميشود
به هر روي نامزدها، جريانات سياسي و حاميان نامزدها بايد توجه داشته باشند كه فصل انتخابات و هيجانات ناشي از آن پس از گذشت تنها چند روز فروكش كرده و آنچه ترميم شدني نيست و زمينه شكافهاي عميق اجتماعي- اعتقادي را در جامعه ايراني بهوجود ميآورد، موضعگيريهاست كه امروز «صرفاً براي جلب رأي» اتخاذ شده و هيچ كمكي به پيشبرد اهداف كشور نكرده و گرهي از مشكلات اقتصادي جامعه را باز نميكند.