نويسنده: ناميه گلستانه*
ازدواج ارتباط و پيوند مقدسي است كه بين زن و مرد برقرار مي‌شود و آنها را الزام به انجام يك سري تعهدات خاص و لذت‌بخش مي‌كند. مارتين سليگمن روانشناس برجسته دانشگاه پنسيلوانيا مي‌گويد ازدواج بيش از هر پيوند ديگري بين انسان‌ها در خوشبختي آنها نقش دارد. وي معتقد است ازدواج به زندگي افراد معنا مي‌دهد و خوشبخت‌ترين افراد دنيا از ميان افرادي هستند كه ازدواج كرده‌اند. حال يكي از سؤالاتي كه امكان دارد در اذهان بسياري از افراد نقش ببندد اين است كه چرا بايد ازدواج كنيم؟ زماني خواهيم توانست جواب اين سؤال را به صورت كامل بدهيم كه تأثيرات ازدواج در ابعاد مختلف زندگي انسان را به وضوح بيان كنيم.
شايد با افراد مختلفي در مراودات خود روبهرو شده‌ايد كه در اثناي صحبت‌هاي خود مي‌گويند به خاطر همسرم مورد احترام قرار گرفته‌ام، به دليل وجود و حضور همسرم مورد توجه بوده‌ام... وقتي با جملاتي از اين قبيل روبهرو مي‌شويم به اهميت اعتبارآفريني ازدواج پي مي‌بريم.
خودشناسي
در سايه با هم بودن از نقاط ضعف و قوت خود آگاه مي‌شويم. درواقع در كنار يكديگر بودن اين فرصت را فراهم مي‌سازد تا با بينش بهتري به ويژگي‌هاي شخصيتي خود تأمل و آنها را تحليل كنيم و اگر تا قبل از ازدواج خود را فردي بي‌كفايت و نالايق تصور مي‌كرديم اكنون با كمك همسر خويش به ويژگي‌هاي مثبت خود آگاه مي‌شويم و خود واقعي خويش را شناخته و از طريق كسب اعتماد به نفس لازم به كفايت و شايستگي‌هاي خود واقف مي‌شويم، نقطه مقابل آن هم به اين صورت است كه اگر تا قبل از ازدواج دچار خود‌بزرگ‌بيني بوديم از طريق ازدواج به اين نقطه ضعف و ساير نقاط ضعف خويش پي مي‌بريم.
همياري
همان طور كه براي صعود به قله كوه نيازمند همياري افرادي باتجربه هستيم براي صعود به قله موفقيت زندگي و پيمودن مسير درست زندگي نيز به همياري فردي نياز داريم تا سفر زندگي را براي ما لذت‌بخش‌تر كند و در هنگام عبور از راه‌هاي سخت به كمك ما بيايد و درجاده‌هاي شاد زندگي همپاي شادابي‌ها باشد.
سلامت روان
از ابعاد ديگر ازدواج‌هاي درست، تأمين سلامت روان است. با واژه اضطراب و افسردگي بسيار روبهرو شده‌ايد و حتي امكان دارد آن را تجربه كرده باشيد. طبق تحقيقات انجام شده آمار آن در افراد مجرد و زنان و مردان مطلقه نسبت به افراد متأهل بيشتر است و ازدواج درست اين امكان را فراهم مي‌سازد تا با داشتن پشتوانه‌اي مهم از اضطراب رهايي يابيم و با دور شدن از تنهايي و انزوا با افسردگي خداحافظي كنيم. مضطرب نمي‌شويم يا استرس را كمتر تجربه خواهيم كرد چون منبع آرامشي در كنار خود داريم كه به ما كمك مي‌كند تا مشكلات را درست مديريت كنيم و افسردگي را تجربه نخواهيم كرد يا كمتر دچار آن خواهيم شد چون فردي براي آرامش روان و تأمين تنهايي و انزواي خود داريم.
احساس مسئوليت
افرادي كه ازدواج نكرده‌اند به احساس مسئوليت سازنده نمي‌رسند اما بعد از ازدواج احساس تعهد در فرد احساس مسئوليت را پرورش مي‌دهد و باعث رشد و شكوفايي بسياري از توانمندي‌ها به خاطر تحقق حس مسئوليت مي‌شود. مسئول مي‌شويم چون متعهد شده‌ايم و همين امر بناي زندگي را نيز محكم‌تر مي‌كند.
تأمين نيازهاي ارتباط كلامي و عاطفي
همه افراد به ارتباط مؤثر نياز دارند و در واقع ۷۰ درصد از اوقات روزانه ما به نحوي در ارتباط كلامي و غيركلامي با ديگران سپري مي‌شود. ازدواج اين فرصت را براي افراد فراهم مي‌كند تا نيازهاي فوق از طريق مسير درست تأمين شود و از روابط عاطفي قبل از ازدواج كه مي‌تواند منجر به شكست شود و عواقب جبران‌ناپذيري هم داشته باشد جلوگيري مي‌كند.
رشد و پرورش يكي بودن و حق‌سالاري
ازدواج اين نكته را متذكر مي‌شود كه مرد‌سالاري و زن‌سالاري مفهومي ندارد و حق‌سالاري ركن اصلي زندگي است و از اين طريق افراد از كالبد منيت دور و به حس يكي بودن مي‌رسند. من ديگر جايگاهي ندارد و آنچه به چشم مي‌خورد ما هست و اين گونه است كه افراد متوجه مي‌شوند براي يك زندگي رضايت‌بخش و شيرين درست بودن و حق‌سالاري ملاك و ركن اصلي تصميم‌گيري است نه منيت و حق به جانب داشتن.
تأمين نيازهاي رواني
در حال حاضر با بسياري از اختلالات روانشناختي مواجه هستيم كه يكي از علل آن ارضاي نيازها به صورت اشتباه است. ازدواج اين امكان را براي فرد فراهم مي‌سازد تا اين نياز را از راه مشروع و صحيح تأمين كند و از عوارض جسمي و آثار اجتماعي ناخوشايند و عوارض رواني همراه آن كه امكان دارد در دوران مجردي اتفاق افتد جلوگيري كند.
تداوم نسل
هيچ نسلي به بقاي خود نمي‌رسد مگر با ازدواج كردن. هر فردي دوست دارد مانند گل‌هاي باغ قابل تكثير باشد و ازدواج راهي است كه اين گلستان را به وجود مي‌آورد.
اميد به زندگي شاخص بسيار مهمي است كه در افرادي كه ازدواج كرده‌اند نسبت به افراد مجرد بيشتر است. اميد به زندگي محقق نمي‌شود مگر در سايه موفقيت و حمايت افراد از يكديگر و زن و شوهر بهترين افرادي هستند كه مي‌توانند با حمايت از يكديگر ضامن موفقيت هم باشند و بستر رشد و تعالي يكديگر را به وجود بياورند. وقتي با افرادي صحبت مي‌كنيم كه مجرد هستند يا مطلقه، فقدان حامي را در گفتار آنها به راحتي درك مي‌كنيم و شاهد اميد به زندگي كمي از جانب آنها هستيم.
تأمين نيازهاي مادي
برخي افراد اين گونه مي‌انديشند كه با ازدواج كردن مشكلات مالي آنها افزايش يافته و مسئوليت اقتصادي آنها بيشتر مي‌شود اما اگر صحيح بنگريم درصورتي كه زوجين مديريت رفتاري خوبي داشته باشند با كمك و ياري يكديگر مي‌توانند مسائل مالي را حل و حتي در جهت پيشرفت يكديگر گام‌هاي اصولي بردارند. آنچه در اين مورد بسيار چشمگير است اين كه زاويه ديد خود را به سمت مثبت تغيير جهت دهيم و نه تنها به مسائل مالي به عنوان مانعي براي ازدواج كردن ننگريم بلكه به ازدواج به عنوان عاملي براي رفع مسائل مادي بنگريم.
ازدواج و حفظ سلامت جسم
برخي بيماري‌هاي جسماني در ارتباط متقابل با سلامت روان قراردارد. بيماري‌هاي قلبي، گوارشي و... از جمله اختلالاتي هستند كه طبق تحقيقات در نتيجه عدم سلامت روان ايجاد مي‌شوند. افرادي كه ازدواج مي‌كنند در واقع به تأمين سلامت روان خويش اقدام مي‌كنند كه نهايتاً جسم آنها نيز از بسياري از بيماري‌ها مصون مي‌ماند.
*روانشناس باليني
