نویسنده: جواد محرمي
هنر از حوزههايي محسوب ميشود که شعار آزادي در آن همواره در بيان سياستمداران بيش از ساير حوزهها امکان بروز داشته است. بر همين اساس محمدمهدي حيدريان، رئيس سازمان سينمايي روز گذشته از بازبيني برخي فيلمهاي سينمايي سخن گفته که در سالهاي گذشته اکران آنها متوقف شده است: «در ماههاي آينده برخي فيلمهاي پربحث که هنوز مجوز اکران نگرفتهاند، دوباره بازبيني خواهند شد.»
با روي کار آمدن دولت يازدهم و شعارهايي که داده شد، تعدادي از سينماگران احساس کردند که فضا براي سوءاستفاده از اين مديوم براي توليد آثاري که ارزشها را زير سؤال ميبرد بيش از پيش باز شده است. اين احساس کاذب به واسطه سکانداري مديري غيرسينمايي و ناآشنا با سينما در سالهاي ابتدايي، شکلي بيضابطه به خود گرفت و چند سينماگر از بيتجربگي حجتالله ايوبي سوءاستفاده و با بودجه فارابي آثاري توليد کردند که اساساً امکان اکرانشان در سينما به دليل عبور از خط قرمزهاي اخلاقي وجود نداشت.
«خانه دختر»، «ارادتمند، نازنين، بهار، تينا» و «خانه پدري» جزو اين آثار محسوب ميشوند. در فيلم «خانه دختر» براي بار نخست موضوع زناي با محارم آن هم به عنوان پديدهاي رايج در ميان خانواده و جامعه سنتي ايران دستمايه ساخت فيلم قرار گرفت که منجر به توقيف آن شد. فيلم «ارادتمند، نازنين، بهار، تينا» نيز با وجود مخالفت شوراي صدور پروانه با اصرار و لابيگري رئيس سازمان سينمايي ساخته شد؛ اثري که به قول يکي از اعضاي وقت شورا امکان اکرانش وجود نداشت.
فيلم «خانه پدري» نيز داستان زنده به گور کردن دختري به دست پدر و برادرش است که به دليل خشونت بيش از حد در سکانس کشتن دختر و استنکاف کارگردان از حذف آن سکانس اکران نشد. «من عصباني نيستم» نيز عنوان فيلمي است که در آن نظام اسلامي به اتهاماتي غيرمنصفانه و بياساس متهم ميشود.
محمدمهدي حيدريان که پيشتر گفته بود فيلمهايي که از چارچوب نظام عبور کنند، نميتوانند به اکران اميد داشته باشند، روز گذشته درباره بازبيني برخي فيلمهاي توقيفي گفت: «براي آن سه، چهار فيلمي که درباره آنها بحث وجود دارد در چهار، پنج ماه باقيمانده از دولت يازدهم بررسي ديگري انجام خواهيم داد و به نظرم بايد از اين تب و تابي که ممکن است ما را به سمت يک تصميم غيرحرفهاي و غيرکارشناسي هل دهد، بگذريم. پس حتماً بايد آنها را دوباره بازبيني کنيم و فکر ميکنم اگر فيلمي براي نمايش دادن مشکل دارد، هزينه اصلاح و اکران آن کمتر از هزينه رواني و بايگاني کردن آن در سينما و نيز پرداختن و نپرداختن نقدي به آن است. بنابراين راه اول را بيشتر ميپسندم که فيلمها اصلاح شوند و به نمايش دربيايند.»
جالب است که فيلم سينمايي رستاخيز با وجود اصلاحاتي که در آن انجام شد به بهانه جشن به اصطلاح هستهاي از سوي علي جنتي از پرده پايين کشيده شد و مجوز اکران آن تا به حال داده نشده است. تنها چند روز از رفتن حجتالله ايوبي از ساختمان سازمان سينمايي ميگذشت که او در مصاحبهاي گفت با آمدن محمدمهدي حيدريان، در آينده اتفاقات خوبي براي فيلم «رستاخيز» احمدرضا درويش خواهد افتاد.
او البته تأکيد کرد که بعيد به نظر ميرسد در زمان مديريت جديد سازمان سينمايي، ساير فيلمهاي توقيفي بتوانند در سينماهاي کشور به نمايش درآيند، اما حالا حيدريان حرفهاي ديگري ميزند و در آستانه انتخابات از بازنگري فيلمهاي توقيفي سخن ميگويد. اين در حالي است که حتي فيلمي مانند رستاخيز نيز از توقيف دولتي درنيامده است. به نظر ميرسد حيدريان در آستانه انتخابات به جاي اجراي تغييرات ساختاري که قولش را داده بود، به شعارهاي پوپوليستي روي آورده است.