نویسنده: جواد محرمي
امسال هم سنت يارانه دادن در نمايشگاه کتاب مانند سال‌هاي قبل ادامه دارد و باعث مي‌شود بار ديگر حجم گسترده‌اي از مردم صرفاً به واسطه بن‌هايي که از سوي مراکز مختلف به آنها داده شده به نمايشگاه هجوم بياورند. کميت‌محوري و جمعيت زياد براي استقبال از نمايشگاه، مسئله‌اي است که همواره براي مسئولان درجه اهميت بالايي داشته است؛ موضوعي که بيش از اينکه به سود مردم باشد به نفع سوداگران صنعت نشر تمام مي‌شود. يکي از انتقادهايي که همواره به برگزاري نمايشگاه کتاب مطرح بوده، فروش‌محور بودن نمايشگاه کتاب است؛ آفتي که جنبه فرهنگي نمايشگاه را با چالش جدي مواجه کرده و بيش از همه سودمحوري و سوداگري را در رأس کار قرار داده است.
گفته مي‌شود امسال از حضور بيش از 50 ناشر کتاب براي شرکت در نمايشگاه به دليل فروش کتاب غيرجلوگيري شده است؛ موردي که نشان مي‌دهد در نمايشگاه کتاب تهران اصالت سود و فروش به هر قيمت حرف اول را مي‌زند. تزريق يارانه کتاب به طور قطع به اين چرخه معيوب ياري مي‌رساند و برخلاف آنچه به ظاهر به نظر مي‌رسد اين شکل از يارانه بخشي از صنعت نشر را که سودآوري براي آن به نسبت تقويت فرهنگ اولويت محوري دارد، فربه‌تر کرده و از سوي ديگر در ميان مردم نياز کاذب ايجاد مي‌کند. سخنگوي شوراي سياستگذاري نمايشگاه کتاب تهران روز گذشته در پاسخ به اين سؤال که پيش‌بيني شما از ميزان بازديد مردم از نمايشگاه امسال چيست، عنوان کرده: «ما اصراري به بيان تعداد جمعيت نداريم، ضمن اينکه سيستم‌هاي دقيق براي محاسبه اين جمعيت هم نداريم، ولي در مجموع مي‌توانيم بگوييم که بين ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر جمعيت شناور طي روزهاي اوج فعاليت نمايشگاه به شهر آفتاب مي‌آيند. احتمال اينکه فروش کتاب در نمايشگاه امسال، رکورد بزند، زياد است.
سال گذشته رضايت نسبي از فروش داشتيم. امسال به صورت مستقيم از محل گردش و جلب مشارکت سازمان‌هاي مختلف چيزي نزديک به ۶۰ ميليارد تومان بن براي نمايشگاه کتاب در نظر گرفته‌ايم.» به گزارش «جوان»، بخش عمده‌اي از بن‌هايي که به افراد داده مي‌شود به شکل کاغذي است و همين بن‌ها منجر به ايجاد بازار سياه حتي خارج از نمايشگاه مي‌شود. اميرزاده در اين‌باره گفته که سال گذشته حدود ۱۵ ناشر را فقط به خاطر نقد کردن بن‌ها محکوم و از حضور در نمايشگاه امسال محروم کرديم، چراکه معتقديم اين کار دلالي است. نمايشگاه کتاب تهران از آنجا که بدون راهبرد مشخص برگزار مي‌شود و بيش از هر چيز به عنوان ويتريني براي کتابخواني و معياري نمايشي براي فرهنگ دوستي جامعه مورد استفاده قرار مي‌گيرد و هزينه‌هاي ميلياردي که صرف برگزاري نمايشگاه و يارانه به مردم مي‌شود در آن هدفمند نيست، از کارآمدي لازم برخوردار نبوده و تأثير لازم را در تقويت فرهنگ کشور به دنبال ندارد.
