نویسنده: سردار حميد هداوند*
همان طور كه نمي‌توانيم جامعه را از بيماري رهايي دهيم و مجبور هستيم همواره در طول ساليان متمادي گذران عمرمان با بيماري‌ها مبارزه كنيم تا سلامت خود و اطرافيانمان را حفظ كنيم؛ جامعه بشري نيز مستثنا از اين موضوع نبوده و نمي‌تواند ريشه تمام جرائم و آسيب‌هاي اجتماعي را ريشه كن کند. ولي در نقطه مقابل اين امر، همانطور كه مي‌توانيم از شيوع و همه گير شدن بيماري جلوگيري كنيم؛ مي‌توانيم از شيوع و گسترش آسيب و تبديل شدن آنان به جرم، جلوگيري و مبارزه كنيم.
پديده‌هاي اجتماعي در وهله اول جايگاه جرمي ندارند. جرائم ابتدا به شكل پديده اجتماعي ظاهر و با توسعه و رشد به شكل آسيب تبديل مي‌شوند و در نهايت به علت ضررهاي مادي و معنوي كه اين پديده‌هاي اجتماعي به افراد و جامعه وارد مي‌كنند، تبديل به جرم مي‌شوند. در نهايت قانونگذار براي مبارزه با آنها، قوانين مجازاتي تدوين و قانونگذاري مي‌كند.
براين اساس هريك از افراد جامعه مي‌توانند براي جلوگيري از تبديل پديده‌هاي اجتماعي به آسيب و جرم نقش مؤثري داشته باشند و از شيوع و گسترش آنان در سطح اجتماع، جلوگيري كنند.
پليس در هر جوامعي در وهله اول زودتر از ساير افراد جامعه متوجه بروز اين پديده‌هاي اجتماعي مي‌شود و مي‌تواند آگاهي لازم را به شهروندان در خصوص پيشگيري و جلوگيري از شيوع و نيز تبديل شدن اين پديده‌ها به آسيب يا تبديل آن به جرم داشته باشد و راهكارهاي درماني و پيشگيرانه را به شهروندان بيان كند.
آنچه مي‌تواند در اين امر نقش اصلي را بر عهده بگيرد، مشاركت شهروندان در پذيرش اطلاعات و اجراي مؤلفه و فاكتورهاي لازم ارائه شده از سوي پليس است. زيرا همانطور كه هر شخص براي رهايي از بيماري نياز به استفاده از دارو و درمان دارد و فرد بدون مصرف دارو از بيماري رهايي پيدا نخواهد كرد، اجتماع نيز براي رهايي از بيماري نياز به به‌كار بردن و استفاده از راهكارهاي درماني و پيشگيرانه ارائه شده از پليس دارد كه در اين امر، شهروندان در مفهوم عام يعني تمام گروه‌هاي بشري، نقش بازيكن اول را عهده‌دار هستند.
از جمله جرائمي كه روزانه به چشم مي‌خورد، سرقت‌هاي خرد از شهروندان است كه اقدامات پيشگيرانه از سوي مردم مي‌تواند از همه گير شدن اين موضوع و نيز افزايش وقوع آن جلوگيري كند. بنابراين به شهروندان توصيه مي‌شود:
محتويات داخل كيف يا جيب خود را در انظار عمومي شمارش نكنند و پول، اسناد و اموال با ارزش خود را در جيب مخفي لباس يا جيب‌هاي زيپ‌دار كيف قرار بدهند و از نگهداري آن در يك قسمت از كيف يا جيب خود اجتناب ورزند.
شهروندان بهتر است براي برداشت و انتقال يا خريد از كارت عابر بانك استفاده كنند و از نوشتن رمز آن در كنار كارت خودداري كرده و هر چند وقت يك‌بار نسبت به تغيير رمز كارت عابر بانك خود اقدام كنند.
هنگام خروج از بانك به اطراف خود با دقت بيشتر و هوشيار‌تري نظاره كنند و رفتار افرادي را كه ممكن است سارق زاغزن باشند، تحت نظر داشته باشند. از پياده‌روي زياد در زماني كه وجه نقد همراه خود دارند مخصوصاً از تردد در خيابان‌هاي خلوت دوري كنند.
هنگام استفاده از وسايل نقليه عمومي مانند اتوبوس و مترو، پول يا كارت بليت خود را قبل از رسيدن به ايستگاه آماده كنند تا مجبور نشوند اين عمل را در بين ازدحام جمعيت انجام دهند و سارقان متوجه موجودي و محتويات جيب يا كيف آنان بشوند.
*معاون هماهنگ كننده فرماندهي انتظامي تهران بزرگ
