نویسنده: نیره ساری
از زمان واگذاري ساماندهي «معتادين متجاهر» به سازمان بهزيستي، اين سازمان به دلايل واهي از پذيرش 5هزار معتاد متجاهر سرباز ميزند كه اين امر باعث شده است تا اين افراد كه دچار آسيبهاي اجتماعي شدهاند همچنان سرگردان باقي بمانند، اين در حالي است كه وزارت بهداشت هم از پذيرش اين افراد به نوعي شانه خالي ميكند.
بعد از تمام بگير و ببندها براي جمعآوري معتادان متجاهر و مسئول دانستن نهادهاي مختلف از قبيل شهرداري، قوهقضائيه، ستاد موادمخدر، وزارت بهداشت و بهزيستي سرانجام اين بهزيستي بود كه مأموريت پيدا كرد به طور كامل به مسئله معتادان متجاهر رسيدگي كند. اواخر اسفندماه سال 95 عبدالرضا رحماني فضلي با اعلام آنكه مسئوليت جمعآوري معتادين متجاهر كاملاً به بهزيستي واگذار شد، گفت: تمام دستگاهها ملزم به كمك به بهزيستي در اجراي اين وظيفه هستند. آن طور كه وزير كشور آن روز گفت از دو ماه قبل نيز اين مسئوليت به طور آزمايشي به بهزيستي واگذار شده بود و به علت عملكرد فوقالعاده اين سازمان در اجراي اين طرح، به طور رسمي واگذار شد.
بلاتكليفي در ساماندهي معتادان متجاهر
اما امروز از عملكرد فوقالعادهاي كه وزير كشور سخن به ميان آورده بود، بلاتكليفي در ساماندهي معتادان متجاهر بيمار به گوش ميرسد و رئيس كل دادگستري استان تهران گفته است: بهزيستي ۵ هزار معتاد متجاهر را به خاطر بيماري پذيرش نكرد. وي با اعلام جمعآوري 12 هزار معتاد متجاهر از سطح شهر تهران ادامه داد: از اين تعداد 5 هزار نفر را بهزيستي نپذيرفت و اعلام كرد اين افراد بيماري دارند و نميپذيريم.
اسماعيلي به نكته جالب ديگري در ادامه گفتههاي خود اشاره كرد كه پيشتر از اين نيز از سوي اعضاي شوراي شهر تهران بيان شده بود : 90 درصد معتادان متجاهر به خاطر نبود برنامههاي مراقبتي بعد از آزادي به چرخه اعتياد بر ميگردند كه نشان ميدهد زحمات نتيجه لازم را نداشته است.
دور باطل برخورد با معتادان متجاهر
طلايي، نايب رئيس شوراي شهر تهران نيز گفته بود: بارها و بارها اين افراد توسط شهرداري به بهزيستي تحويل داده و دوباره در سطح شهر رها شدهاند، به گونهاي كه ميتوان گفت برخورد با معتادان متجاهر تبديل به يك دور باطل هزينهبر شده است، زيرا خلأ قانوني وجود دارد.
در نهايت آن طور كه تصميم گرفته شد، بهزیستي وظيفه رسيدگي به معتادان متجاهر را به عهده گرفت و بعد از آن هم انوشيروان محسني بندپي، رئيس سازمان بهزيستي كشور گفته بود: بهزيستي به طور كلي مديريت ساماندهي معتادان متجاهر را بر عهده دارد.
اعلام خبر عدم پذيرش تعداد قابلتوجهي از معتادان متجاهر در حالي است كه رئيس مركز توسعه پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي كشور درباره مسئوليت تازهاي كه به بهزيستي سپرده شده، عنوان كرده بود: به نظر ميرسد شيوه برخورد با معتادان متجاهر مناسب نبوده و موفقيت زيادي در درمان اين افراد حاصل نشده به همين خاطر قرار شده بهزيستي كمك كند تا مسئله درمان معتادان متجاهر به بهترين وجه حل و فصل شود.
وي همچنين از تصميم اين سازمان براي فراهم كردن شرايط درمان اين معتادان از طريق گسترش مراكز كاهش آسيب و ترك اعتياد مناسب و ارزان خبر داده و گفته بود: قرار نيست دستگيري معتادان متجاهر ادامه پيدا كند.
كوتاهي وزارت بهداشت در نگهداري و درمان معتادان متجاهر
بهرغم تشريح نقش بهزيستي در جمعآوري معتادان متجاهر، سخنگوي كميسيون اجتماعي مجلس با تأكيد بر اينكه وزارت بهداشت موظف به ساماندهي معتادان متجاهر است، به كوتاهي وزارت بهداشت در نگهداري و درمان معتادان متجاهر اشاره میکند و ميگويد: سيستم احيا و تجهيزات پزشكي براي درمان معتادان متجاهر ضروري است، بنابراين وزارت بهداشت و درمان بايد به ساماندهي معتادان متجاهر ورود پيدا كند، زيرا وزارت بهداشت و درمان تنها مجموعهاي است كه ميتواند به مقابله با اين گروه از آسيبهاي اجتماعي بپردازد.
مختار با تأكيد بر اينكه قصور از سوي وزارت بهداشت و درمان يا كمپهاي ترك اعتياد در ساماندهي معتادان تأثير بسيار دارد، گفت: در قانون برنامه ششم توسعه هم ذيل موضوع آسيبهاي اجتماعي تعهداتي براي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي و وزارت بهداشت و درمان مشخص شده اما مادامي كه اين موارد عملياتي نشود، اهداف مورد نظر تحقق نخواهد شد.
بايد يادآور شويم درمان رايگان اعتياد از ديگر موضوعات مهمي بود كه فقط براي معتادان متجاهر در نظر گرفته شد و به گفته رحماني فضلي، قرار شد معتاداني كه به دليل فقر اقتصادي از درمان دور ماندهاند، تحت پوشش بيمه قرار گيرند و رايگان درمان شوند، حال آنكه بعد از اعلام عدم پذيرش اين تعداد از معتادان متجاهر، تكليف چه ميشود، خود معماي ديگري است كه باز هم سرآغاز پاسكاري ميان سازمان و نهادهاي مختلف خواهد شد! هرچند كه روز گذشته بعد از صحبتهاي رئيس كل دادگستري استان تهران و انتشار آن در رسانهها، معاون توسعه امور پيشگيري بهزيستي استان تهران خبر پذيرش نكردن 5 هزار نفر معتاد متجاهر توسط بهزيستي تهران را رد كرد و به ارائه آمار و ارقام در زمينه ساماندهي و غربالگري معتادان متجاهر مبادرت ورزيد، اما فارغ از اين سياستهاي اعلامي و رد و تكذيبها، حضور معتادان متجاهر در گوشهگوشه شهر تهران خود گوياي حقيقت است.