نویسنده: بیژن یانچشمه
بيتوجهي دولت به ترميم حقوق بازنشستگان و افزايش هزينهها زندگي سبب شده است تا برخي مؤسسات و شركتهاي خصوصي با دادن وام در مدت زمان كم و گرفتن سفته و چكهاي گزاف به اسم كمك به بازنشستگان اندك دارايي بازنشستگان را هم دركيسه كنند. اين مراكز شبهه بانكي با تداخل و ورود غيرمجاز به شبكه پولي كشور سبب ايجاد تورم و گسترش بيشتر فقر در جامعه ميشوند.
بازنشستگان و جهانديدگان حالا پس از عمري زحمت و تلاش از كارهاي دولتي و مشاغل ديگر فارغ شدهاند تا بتوانند مابقي عمر خود را با اندك پشتوانه سپري كنند.
هزينههاي كمرشكن براي كمرهاي خميده
افزايش هزينههاي زندگي از يكسو و نبود حمايتهاي مالي و معيشتي از سوي ديگر سبب شده است تا وقتي صحبت از دوران بازنشستگي به ميان ميآيد، بازنشستگان از اين دوران كه بخشي از دوره زندگي است، به نيكي ياد نكنند. در دوران بازنشستگي علاوه بر هزينههاي خود والدين بعضاً هزينههاي حاشيهاي زندگي از سوي فرزندان و حتي نوهها نيز به زندگي بازنشستگان افزوده ميشود. در اين ميان برخي بازنشستگان به دليل افزايش آسيبهاي اجتماعي بايد جور فرزندان طلاق خود را هم بهدوش بكشند. اينها بخشي از هزينههاي زندگي است كه به بازنشستگان فشارهاي روحي و رواني وارد ميكند. اينكه سرپرست خانواده بخواهد در اين شرايط حاضر فرزندش را با اندك دارايي خود به خانه بخت بفرستد به عذاب شبيه است. بسياري از بازنشستگان مجبور ميشوند براي تأمين هزينهها، به رو انداختن به ديگران يا گرفتن وام براي حفظ آبرو اقدام كنند.
سايه سنگين مؤسسات و شركتهاي مالي بر سر بازنشستگان
اخيراً در و ديوار شهر و حتي كف معابر پر از برگه و تراكتهاي تبليغاتي شده است كه با عناوين جذاب اعلام كردهاند در عرض يك ساعت وام مورد نياز كارمندان و بازنشستگان دولتي را تأمين ميكنند. در يكي از اين موارد متصدي پرداخت وام يك شركت خصوصي ميگويد: ما حلال مشكلات بازنشستگان هستيم و به افرادي كه داراي شرايط اعلامي هستنند وام با اقساط متفاوت ميدهيم. پرداخت وام در ازاي دريافت چك معادل پنج برابر فيش حقوقي متقاضيان و گرفتن يك چك ديگر معادل كل وام به انضمام سود دريافتي از جمله مواردي است كه اين شبه مؤسسات پولي در حال تبليغ و فعاليت آن هستند. اصرار خبرنگار «جوان» براي مشخص كردن سود واقعي دريافتي از بازنشستگان به جايي نرسيد و فقط عنوان شد كه اگر دريافتكننده وام نتواند اقساط وام خود را بدهد، جلوي حقوق فرد گرفته ميشود و اقدامات ديگر به اجرا در ميآيد. حال بايد پرسيد عاقبت اين بازي پولي با بازنشستگان به كجا ختم خواهد شد؟ بازنشستهاي كه در زندگي روزمره خود درمانده است، چگونه ميتواند از پس اين هزينههاي مالي برآيد؟ جز اينكه در فشار بيشتر قرار گرفته و اندك دارايي خود را هم به حراج بگذارد ! اين اتفاقات در حالي رخ ميدهد كه برخي وزراي وزارتخانهها دائم دم از ترميم حقوق بازنشستگان ميزنند. وعده و وعيدهاي آنان در حالي به انتخابات ميرسد كه بازنشستگان همچنان چشم انتظار افزايش مستمري خود براي حل مشكلاتشان هستند.
افزايش پلكاني وعدهها به جاي افزايش پلكاني حقوق
در اين خصوص وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي افزايش حداقل حقوق مستمري بگيران و بازنشستگان تحت پوشش سازمان تأمين اجتماعي را در سال 1396 معادل 5/14 درصد اعلام كرد و گفت: براي اينكه دستمزدها ترميم شود، برنامهريزي ميكنيم تا براي حداقل بگيرها تصميم خوبي اتخاذ شود. «علي ربيعي» در حاشيه نشست نمايندگان نهادهاي دولتي براي بحث درباره ظرفيتهاي اشتغال در دستگاهها افزود: براي بازنشستگان كشوري و لشكري نيز 34 هزار ميليارد ريال تأمين اعتبار شده است.
وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي گفت: حقوق بازنشستگان كشوري كه كمتر از 21 ميليون ريال دريافتي دارند، به شكل پلكاني افزايش مييابد. حداقل حقوق يك بازنشسته كشوري كه با 30 روز بازنشسته شده است كمتر از 11 ميليون و 500 هزار ريال نيست كه اين رقم نسبت به سال گذشته قابل توجه است. ربيعي افزود: افزايش حقوق بازنشستگان كشوري كه بالاي 21 ميليون ريال دريافتي دارند ١٠ درصد است. وي از غنيسازي بيمه تكميلي، سفر و وام براي بازنشستگان كشوري در سال جاري خبر داد و درباره مستمريبگيران و بازنشستگان صندوق تأمين اجتماعي گفت: وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي برنامهريزي كرده است حداقل مستمري بازنشستگان و مستمريبگيران تحت پوشش تأمين اجتماعي 14/5 درصد براي سال جاري به طور قطعي افزايش يابد. وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي با بيان اينكه افزايش حقوق بازنشستگان تأمين اجتماعي با دريافتي بالا كمتر از ١٢ درصد نيست، گفت: افزايش حقوق بازنشستگان كشوري از فروردين ماه و بازنشستگان تأمين اجتماعي از ارديبهشت ماه اعمال ميشود. در صورت تأمين مالي امكان اعمال افزايش حقوق براي بازنشستگان تأمين اجتماعي از فروردين ماه وجود دارد.
وامهاي نجومي در برابر وام چند ميليوني بازنشستگان
در حالي كه بازنشستگان چشم انتظار وامهاي چند ميليوني براي درمان دردهاي خود هستند. دهها هزار نفر در كشور وامهاي صدهاي ميليوني گرفتهاند و حاضر به پس دادن اين وامها هم نيستند. گويا كفگير توزيع عدالت در ميان بازنشستگان به ته ديگ خورده است. نگاههاي حاشيهاي به بازنشستگان از سوي مراكز و صندوقها فرياد اين جهانديدگان را به آسمان رسانده است، اما چشم و گوش دولتمردان نه ميبيند و نه ميشنود !