نویسنده: زهرا چيذري
«در طرح تحول سلامت به پزشكان غيرشاغل در بيمارستان‌ها حقوق‌هاي زيادي پرداخت گرديد و اعلام شد اين پرداختي‌ها به پزشكان در مناطق محروم صورت گرفته درحالي كه برخي افراد در ستاد دانشگاه و ستاد وزارتخانه اين پول‌ها را دريافت كردند كه ممكن است دو سال ديگر خود را نشان دهد»؛ اينها بخشي از سخنان علي نوبخت، نماينده اصلاح‌طلب و رئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي است كه از رسوايي بزرگ نظام سلامت در دولت يازدهم و هزينه كرد به نام مناطق محروم و به كام افراد خاص در ستاد دانشگاه و وزارتخانه پرده برمي‌دارد. اين افراد خاص اما ظاهراً همان‌هايي هستند كه نايب رئيس مجلس از آنها به گردن كلفت‌ها تعبير كرده و گفته بود سود اعتبارات سلامت در جيب گردن كلفت‌ها مي‌رود. حالا بهتر مي‌توان دريافت گردن كلفت‌هايي كه وزير بهداشت دولت اصلاحات از آنها نام مي‌برد چه كساني هستند.
در روزشمار پاياني دولت يازدهم انگار طرح تحول سلامت منتقدان تازه‌تر و جدي‌تري پيدا كرده است. اصلي ترين منتقد اين طرح و كسي كه از ابتدا معتقد بود طرح تحول سلامت خلاف قانون، غير علمي و غير كارشناسي است مسعود پزشكيان وزير بهداشت دولت اصلاحات و نايب رئيس فعلي كميسيون بهداشت و درمان مجلس است. وي در انتقاد از عملكرد وزارت بهداشت در اجراي طرح تحول سلامت گفته بود: «در حال حاضر پولي كه در اختيار وزارت بهداشت قرار گرفته بايد به طرف مناطق محروم و حاشيه‌ها برود اما در عمل چنين اتفاقي نيفتاده است. ما مي‌گوييم قانون اجرا شود، اينكه اين پول را خرج كردند و يك عده دارند خيرش را مي‌برند بحثي نيست، ولي يك عده آدم‌هاي گردن‌كلفت هم هستند كه بيشتر دارند خير مي‌برند. حرف ما اين است كه پول را در چارچوب قانون هزينه كنند.»
كوبيدن كشتي تحول به صخره
اين بار اما علي نوبخت رئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس به جرگه منتقدان طرح تحول پيوسته است. با بازخواني نظرات اين نماينده مجلس مي‌توان گفت مواضع وي اغلب اوقات در حمايت از وزارت بهداشت و طرح تحول سلامت بوده است، همچنانكه هم اكنون نيز معتقد است اكنون وضعيت به گونه‌اي نيست كه بتوان از طرح تحول سلامت عقبگرد كرد چراكه مردم نبايد نااميد شوند. اكنون طرح تحول ضرورتي است كه همگان بايد به آن كمك كنيم. با وجود اين اما انگار واقعيت‌هاي پشت پرده طرح تحول سلامت آنقدر آشكار شده كه اين نماينده مجلس را هم مجاب كرده به جمع منتقدان اين طرح بپيوندد.
آنطور كه رئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس روايت مي‌كند قرار بود درمان در دولت يازدهم رايگان شود. وي با تأكيد بر اينكه آغاز به كار طرح تحول سلامت از ابتدا با پشتكار و تلاش تعدادي از همكاران ما شروع شد، مي‌افزايد: سُكان كشتي اين طرح به دست همكاراني داده شد كه متوجه شديم اين كشتي را به اين طرف و آن طرف مي‌كوبند و نتوانستيم به آنچه مدنظر بود دست يابيم.
ماه عسل وزارت بهداشت
از نگاه نوبخت درمان امري استراتژيك است اما دوستان وزارت بهداشت به دليل كم تجربگي اين طرح را بدون انجام پايلوت و با عجله در سراسر ايران و براي افراد فقير و غني به طور يكسان به اجرا درآوردند.
اين نماينده مردم در مجلس دهم، با بيان اينكه چند ماه ابتدايي اجراي طرح تحول سلامت، ماه عسل وزارت بهداشت بود، مي‌افزايد: در اين مدت مسئولان اين وزارتخانه هركاري دلشان خواست انجام دادند كه يكباره متوجه شديم اگر با همين روش پيش بروند طرح تحول نظام سلامت با مشكل مواجه خواهد شد. من تذكر دادم كه خزانه تحمل چنين فشار مالي را ندارد و ادامه چنين روندي ما را به سرنوشت يارانه‌ها مبتلا مي‌كند.
از نگاه وي اينكه به تمام ايرانيان اعم از دارا و فقير يا ساكن ايران وديگر كشورها اعلام كنيم هركاري دلتان خواست در مركز فوق تخصصي انجام دهيد و اگر هم نياز به وسايل مصرفي گران بود وزارت بهداشت اعتبارات آن را در اختيار قرار خواهد داد، اقدام نادرستي بود. وزارت بهداشت اقدام به سطح بندي خدمات و نظام ارجاع و استفاده از پزشك خانواده نكرد و سازمان تأمين اجتماعي و سازمان بيمه سلامت را نيز در اختيار نداشت.
جراحي‌هاي غيرضروري براي كسب درآمد بيشتر
نوبخت تصريح مي‌كند: از سويي ديگر جرياناتي نيز به راه افتاده بود كه اقدامات غيرضروري در بيمارستان‌ها از جمله آن بود، به عنوان مثال مطالعات نشان داد پزشكي كه در سه ماه در يك بيمارستان سه زانو عوض مي‌كرد حال با توجه به عدم نظارت كافي در بيمارستان‌ها در مدت يك ماه هشت زانو عوض كرده بود كه پول اين پروتزهاي گران بايد از خزانه‌اي پرداخت مي‌شد كه نمي‌توانست 100 هزارتومان به حقوق يك بازنشسته علوم پزشكي اضافه كند.
اين نماينده مردم در مجلس دهم، مي‌افزايد: وزارت تعاون پولي را مخفي نكرده بود، سازمان تأمين اجتماعي به ما ثابت كرد نه تنها
9 بيست‌و‌هفتم سلامت كارگران را پرداخت كرده بلكه به جهت هزينه‌هاي زياد مجبور شد از جاهاي ديگر اين كسري‌ها را جبران كند.
به نام محرومان به كام گردن كلفت‌ها
به گفته نوبخت بر اساس اطلاعات مركز پژوهش‌ها 15 درصد اعتبارات طرح تحول سلامت در پرداخت به پزشك و پرستار و 85 درصد آن صرف واردات و تجهيزات پزشكي و ديگر كارها شده است آن هم در شرايطي كه بر اساس اقتصاد مقاومتي امكان استفاده از توليدات داخلي نيز وجود دارد.
وي تأكيد مي‌كند: در بررسي‌ها معلوم شد كه در سازمان غذا و دارو در يكسال اول طرح تحول سلامت 900 ميليارد تومان سوبسيد دارو داده شد كه در سال بعد با نظارت سازمان برنامه و بودجه به 60 ميليارد تومان تقليل يافت.
رئيس كميسيون بهداشت مجلس از واقعيتديگري در طرح تحول پرده بر مي‌دارد كه از رسوايي بزرگ حكايت دارد. وي مي‌گويد: «در طرح تحول سلامت به پزشكان غيرشاغل در بيمارستان‌ها حقوق‌هاي زيادي پرداخت گردید و اعلام شد اين پرداختي‌ها به پزشكان در مناطق محروم صورت گرفته درحالي كه برخي افراد در ستاد دانشگاه و ستاد وزارتخانه اين پول‌ها را دريافت كردند كه ممكن است دو سال ديگر خود را نشان دهد، البته اكنون ديوان محاسبات و سازمان بازرسي كل كشور ورود پيدا كرده تا به اين موارد رسيدگي كنند.»
جراحي طرح تحول سلامت
مسعود پزشكيان نايب رئيس مجلس شوراي اسلامي هم معتقد است، با توجه به اينكه دولت در حال حاضر قادر نيست، پول بسياري از اقشار جامعه از جمله معلمان و بازنشستگان را بپردازد، روند پرداخت در كشور ما بايد جراحي شود. از نگاه پزشكيان طرح تحول شكافي عميق ميان پزشكان و ساير كاركنان نظام سلامت ايجاد كرده و بي‌عدالتي به ناآرامي و ناآرامي به بي‌ثباتي منجر خواهد شد، در نتيجه براي جلوگيري از اين پيامدهاي ناگوار طرح تحول سلامت بايد مورد جراحي قرار بگيرد.
