شهير‌ترين يادمان عملياتي دفاع مقدس شلمچه است. اين منطقه از شمال به ايستگاه حسينيه و از جنوب به اروند رود، از شرق به خرمشهر و از غرب به خط مرزي ايران – عراق محدود مي‌شود. منطقه خوزستان – منطقه عمومي شلمچه از ضلع غربي خرمشهر شروع شده و تا عمق خاك عراق پيش مي‌رود. خط مرزي اين منطقه را به دو قسمت شلمچه – ايران و شلمچه – عراق تقسيم كرده است. شلمچه ايران در منتها اليه جنوب غربي جلگه خوزستان قرارگرفته و داراي آب و هواي گرمسيري است. حداقل دماي هواي آن در زمستان به صفر درجه و حداكثر دماي آن در تابستان از مرز 55 درجه سانتيگراد تجاوز مي‌كند. به دليل اتصال ضلع جنوبي شلمچه با اروند رود، باتلاق‌ها و آب گرفتگي‌هاي متعددي ايجاد شده است و با آغاز لشكر‌كشي ارتش بعث عراق به خاك جمهوري اسلامي، شلمچه نيز به اسارت دشمن درمي‌آيد.
مدت شش سال شلمچه ايران در اختيار دشمن بود. 15 روز بعد از شكست عمليات كربلاي 4، رزمندگان اسلام اقدام به عمليات كربلاي 5 كرده و در روز چهارم عمليات، جاده شلمچه به دست پرتوان رزمندگان اسلام آزاد شد و در روز بيستم عمليات ( هشتم عمليات سال 65) شلمچه ايران كاملاً آزاد شده و قسمت عظيمي از شلمچه عراق هم به تصرف نيروهاي خودي درآمد.
در مجموع هشت عمليات در طول هشت سال دفاع مقدس در منطقه شلمچه صورت گرفته كه مهم‌ترين آن عمليات كربلاي 5 بود.
بعد از اتمام جنگ گروه‌هاي تفحص مستقر شدند و توانستند تعداد زيادي از پيكر مطهر مفقودان را كشف كنند و به خانواده‌هاي چشم‌انتظار آنان تحويل دهند. در عيد قربان سال 1387 مقام معظم رهبري با حضور در جمع كاروان‌هاي راهيان نور و در كنار هشت شهيد گمنام عمليات كربلاي 5 «شلمچه» را قطعه‌اي از بهشت ناميدند.
