بلومبرگ سرمايهگذاري خارجي در ايران را كه يكي از اميدهاي روحاني براي شعارهاي انتخابات پيش رو است، به خاطر ترس سرمايهگذاران از امريكا بر بادرفته ميداند و خبر ميدهد ايرانيان مقيم امريكا كه براي سرمايهگذاري در ايران تلاش ميكردند، اكنون از ترس سياستهاي ترامپ به دنبال خروج هرچه سريعتر داراييها و فروش اموال خود در ايران هستند.
بلومبرگ در گزارشي نوشت: پس از اينكه سال گذشته تحريمها عليه ايران برداشته شد، ايرانيان مقيم امريكا تلاش براي سرمايهگذاري در كشور خود را آغاز كردند اما با توجه به روي كار آمدن دونالد ترامپ، بسياري از آنها قصد دارند از اين كار صرفنظر كنند.
اريك فراري، وكيل متخصص در زمينه تحريمها در واشنگتن در اين باره گفت: «در نيمه نخست پارسال، ما تماسهاي بسياري از طرف كساني داشتيم كه در تلاش براي بررسي فرصتهاي تجاري در ايران بودند... اين تماسها تاحدي از زمان انتخابات (رياست جمهوري امريكا) متوقف شده است. ما در ماه گذشته يا حدوداً آن موقع درخواستهاي زيادي براي جواز فروش اموال يا انتقال داراييها داشتيم.»
پس از اينكه ترامپ توافق هستهاي سال 2015 را «فاجعه» ناميد و متعهد شد رفتار خصمانهاي با جمهوري اسلامي ايران داشته باشد، خوشبيني در ميان حدود يك ميليون ايراني مقيم امريكا از بين رفت.
ميان تهران و هارتفورد
شهلا زريننژاد پس از بازنشستگي عادت داشت كه ميان شهر محل زندگي خود هارتفورد و زادگاهش تهران در رفت و آمد باشد. اكنون وي كنجكاو است بداند كه آيا بايد آپارتمانش در تهران را بهفروش بگذارد يا نه.
اين زن 71 ساله ميگويد: «بيثباتي بسياري در مورد كارهايي كه ترامپ ممكن است انجام دهد، وجود دارد... اگر امريكا ايران را خشمگين كند، ممكن است تا زمانيكه اوضاع آرام شود، قادر نباشم به آنجا سفر كنم.»
انتخاب ترامپ، جو تجاري سخت كنوني را پيچيدهتر كرده است چراكه توافق هستهاي به تمامي محدوديتهاي امريكا عليه فعاليتهاي تجاري با ايران پايان نداده است. برخي كالاهاي كشاورزي و وسايل پزشكي به همراه تجهيزات و خدمات امنيت هوانوردي غيرنظامي هنوز به مجوز دفتر كنترل داراييهاي خارجي امريكا نياز دارد. بانكهاي بينالمللي از تأمين مالي پروژهها دوري ميكنند زيرا از گرفتار شدن در تحريمهاي پابرجاي امريكا عليه ايران واهمه دارند. برخي از سلب مالكيتها نيز نيازمند مجوز دفتر كنترل داراييهاي خارجي امريكاست، به عنوان مثال موارد مربوط به اموال ايرانيهاست پس از اينكه شهروند امريكا شدند. در ميان بيثباتي ناشي از سياستهاي ترامپ، فرهاد علوي، مدير گروه حقوقي اكريويس در واشنگتن نيز با تماسهايي از سوي مشتريان براي خارج كردن سريعتر داراييها از ايران مواجه است.
وي گفت: «برخي نگران هستند كه مجوزهاي دفتر كنترل داراييهاي خارجي امريكا به دست ترامپ باطل شود و واهمه دارند كه نتوانند سلب مالكيت كنند.
«از طرفي نگراني ديگري در مورد تقويت ارزش دلار وجود دارد. در اين صورت پولشان ارزش خود را از دست ميدهد از اين رو آنها ميخواهند اين پول را زودتر از ايران خارج كنند.»
باطل شدن شعار دور دوم
بلومبرگ در ادامه مينويسد: ميزان سرمايهگذاري خارجي، معياري است كه براي ميزان موفقيت توافق هستهاي در انتخابات پيش روي رياستجمهوري در 19 مي استفاده خواهد شد. رئيسجمهور حسن روحاني از اين توافق حمايت كرده است.
جو سرمايهگذاري در ايران براي ايرانيهايي كه در كشورهاي اروپايي زندگي ميكنند و ميخواهند وارد بازار 80 ميليوني ايران شوند، تماما متفاوت است. شركتها در فرانسه، سوئد و آلمان به سرعت براي امضاي قراردادهاي هوايي، خودرويي و زيرساختي با ايران حركت كردهاند.
علي دادپي، اقتصاددان در دانشگاه سنت ادوارد در تگزاس كه در مورد ايران تحقيق ميكند، معتقد است: «اروپا، در سياستهاي جداگانه تجاري به يك مدل تجاري خوب با ايران رسيده است.» وي ميگويد: «برخلاف امريكا كه از سال 1980 روابط ديپلماتيك را با ايران قطع كرد، كشورهاي اروپايي در دهههاي گذشته روابط و تعاملات اقتصادي با ايران داشتهاند و در مورد فرصتها و پتانسيلها واقعبين هستند... امريكا اينگونه نيست و در نتيجه حتي پتانسيلها به خوبي تشخيص داده نشده است. دولت ايران آمار رسمي در مورد سرمايهگذاري ايرانيهايي را كه در خارج زندگي ميكنند منتشر نميكند.»
برخي از ايرانيهاي مقيم امريكا ميگويند عناد و دشمني ترامپ به زندگي شخصي و تجاري آنها صدمه زده است. ممنوعيت مسافرت براي شهروندان جمهوري اسلامي ايران و پنج كشور ديگر، حفظ روابط با خويشاوندان و تجار را دشوار ساخته است.