نویسنده: فرزين ماندگار
«آيا براي تبليغ فيلم‌مان حق داريم هر كاري دلمان مي‌خواهد بكنيم؟» عبارت مذكور را فرزاد موتمن، كارگردان سينما درباره تيزر تبليغاتي عجيب فيلم آباجان توئيت كرده است؛ تيزري كه فضاي غيرمرتبط آن با فيلم هاتف عليمرداني همه را متعجب كرده است چراكه در اين تيزر مي‌توان كمترين ارتباطي با فيلم آباجان مشاهده كرد. فيلمي كه از فضايي تلخ مانند فيلم ابد و يك روز برخوردار است و خيلي‌ها شباهت و كپي برداري يا حداقل تأثيرپذيري واضح از آن فيلم را ديده و به آن اشاره كردند با طراحي تيزري نامربوط به مخاطب آدرس غلط مي‌دهد.
پرسش فرزاد موتمن سؤال مهمي است. اينكه اساسا اين حق كه هر ملغمه‌اي به عنوان تيزر تبليغاتي ساخته شود محفوظ است؟ آيا اين نوعي كلاهبرداري محسوب نمي‌شود كه چيزي به مخاطب نشان دهيم و با كشاندن او به سالن سينما چيز ديگري به او نشان دهيم؟
اخيرا در فضاي مجازي تيزري تبليغاتي با نام فيلم آباجان منتشر شده كه در آن از چهره‌هاي مشهوري چون مرحوم عباس كيارستمي، علي معلم، منتقد تازه رحل دنيا گفته كه معلوم نيست اگر زنده بود فيلم آباجان را تأييد مي‌كرد يا خير و سينماگراني چون اصغر فرهادي و مسعود كيميايي استفاده شده است. در واقع در اين تيزر تبليغاتي به مرده و زنده سينماي ايران رحم نكرده‌اند و از هر چهره‌اي كه اعتباري در سينماي ايران دارد بدون اينكه از او اجازه‌اي در اختيار داشته باشند براي تبليغ فيلمشان استفاده كرده‌اند. ريشه اين ماجرا را يا بايد به حساب كمبود شعور گذاشت يا به حساب شارلاتانيزمي كه وقعي به قواعد بديهي اخلاقي نمي‌گذارد و سود برايش از هر چيزي اصالت بيشتري دارد.
در مورد فيلم هم مي‌توان گفت گاهي لازم است كه فيلمساز، سالي يك فيلم ساختنش را متوقف كند و قدري به فكر و ذهنش استراحت دهد تا فرصت بازيابي و بازآموزي پيدا كند. عليمرداني نياز دارد يك بار ديگر قواعد قصه نوشتن و قصه گفتن را با خود مرور كند و لااقل ساخته‌هاي قبلي خود را براي فراگيري مجدد، تماشا كند. فيلمساز، آباجان را هم با خاطره‌هاي سال ۶۵ خود ساخته هم با قدرت تحليل و درك همان سال. يعني 10سالگي‌اش. اكتفا به عقل 10 سالگي براي روايت نسبت شهرها و آدم هايش با دفاع مقدس چه نام دارد؟ آباجان نه كمدي است نه شيرين و سرحال. بنابراين گول حقه بازي و كلاهبرداري تيزرِ كارتوني و تبليغات تين ايجري فيلم را نبايد خورد.
