درحالي در آستانه سال نو قرار داريم که مسئولان هنوز فکري به حال نابسامانيهاي بازارهاي محلي و توزيع کالاهاي ايراني نکردهاند. بنابراين با اين شرايط بازارهاي روز که در شهرهاي مختلف کشور برپا ميشوند به جاي اشتغالزايي و رونق افزايي اقتصادي به محلي براي توزيع کالاهاي چيني تبديل شدهاند. در اين راستا نماينده مردم درگز در مجلس شوراي اسلامي معتقد است بازار سنتي استان خراسان رضوي و بخصوص شهر مشهد را انبوه کالاهاي چيني تسخير کردهاند. به طوري که به گفته عبدالله حاتميان، بيش از 90 درصد از بازار شهر مشهد را کالاهاي خارجي شکل ميدهد.
سفر 27 ميليون زائر حرم امام رضا(ع) به نفع چينيها!
درحالي که به گفته نماينده مردم درگز در مجلس شوراي اسلامي سالانه بيش از 27 ميليون زائر، وارد استان خراسان رضوي ميشود و ميتواند به عنوان ظرفيت مناسبي براي بخش اقتصادي تلقي شود، اما اهمالکاري مسئولان بهرهمندي از اين قابليت را به هدر ميدهد. عبدالله حاتميان در اين خصوص به خبرنگار «جوان» ميگويد:« بيش از 90 درصد سوغاتيهاي شهر مشهد را کالاهاي چيني تشکيل ميدهد. اين کالاها شامل چادر، جانماز، تسبيح، مهر و غيره ميشود که در صورت عرضه محصولات مشابه بومي ميتوانست کمک بزرگي به بخش اشتغالزايي استان کند.»
وي با اشاره به اينکه تاکنون واردات انبوه کالاهاي چيني از ورود 27 ميليون زائر چيزي جز دردسر براي استان خراسان رضوي به همراه نداشته است، ميافزايد:« متاسفانه شهر مشهد و خراسان بايد متحمل دردسرهايي مثل کم آبي، مسائل و مشکلات امنيتي، ترافيک، گراني خانهها و عوارض اين چنيني باشد و از مزيت ورود 27 ميليون زائر محروم شود. اين درحاليست که اگر کشوري مثل ترکيه يا مالزي از چنين قابيليت مهمي برخوردار ميشد، به طور حتم اقتصاد کشورشان را با همين تعداد گردشگر سامان دهي ميکردند.»
حاتميان ادامه ميدهد:« حالا جالب است که ما به جاي بهرهمندي از ورود زائران به استان، از اين ظرفيت قابل توجه، اقتصاد چين و کالاهاي وارداتي را سامان دهي ميکنيم و محصولات بومي را به فراموشي سپردهايم. بنابراين با اين اقدامات مهاجرت مردم و افزايش حاشيهنشيني را در استان افزايش دادهايم.»
وي با اشاره به اينکه اکنون اغلب مردم شهرستانهاي خراسان رضوي با معضل بيکاري دست و پنجه نرم ميکنند، ميگويد:« به جاي اينکه اين تعداد زائر در اقتصاد شهر و استان ما باعث ايجاد اشتغال، امنيت و آرامش شود، اما توجهي به اين بخش نمي شود. متاسفانه عملکرد منفي در اين بخش به دليل ضعف مديريتي در استان است.»
چهارمحال و بختياري مصون از واردات کالاي چيني
خوشبختانه در بين استانهاي کشور که در بحث توليد ملي و سوقات محلي در محاصر کالاهاي چيني قرار گرفتهاند، استانهاي عشايرنشيني چون چهارمحال و بختياري هنوز اجازه ورود انبوه کالاهاي چيني را به استان ندادهاند. در اين خصوص نماينده مردم اردل و فارسان در مجلس شوراي اسلامي به خبرنگار «جوان» ميگويد: «بحث ورود کالاهاي چيني و جايگزيني آنها با سوغاتيهاي بومي مسئلهاي ملي است و مختص به نقطه خاصي از کشور نيست، اما با اين حال خوشبختانه چهارمحال و بختياري هنوز به شدت ديگر مناطق کشور با اين مشکل مواجه نشده است.»
علي کاظمي با اشاره به اينکه مردم استان تمايلي به به استفاده از کالاهاي چيني ندارند، ميافزايد:« خوشبختانه در اين چندسال اخير تعداد زيادي از صنايع دستي بومي استان احيا شده و مورد اقبال عمومي قرار گرفته است. همچنين استفاده از کالاهاي بومي، رونق خاصي به بخش اشتغالزايي زنان خانهدار داده است.»
وي با اشاره به صنايع دستي فراموش شده استان که اکنون دوباره مورد توجه قرار گرفته است، ادامه ميدهد:« به عنوان مثال، لباسهاي خاص عشايري که مدتي مورد بي مهري قرار گرفته بودند و اکنون دوباره روي بورس آمدهاند. همچين نمدبافي هم به عنوان هنري بومي حتي در بخش درماني مورد توجه قرار گرفته است.»
کاظمي، ميگويد:« براي کوتاه کردن دست خارجي ها از بازار توليدات ملي بايد با حمايت از توليدکنندگان داخلي علاوه بر کاهش قيمت کالاي توليدي، شرايط را براي استفاده از صنايع دستي بومي فراهم کنيم. علاوه بر اين بايد به سمتي برويم که صنايع دستي توليدي استانها را به کشورهاي ديگر صادر کنيم تا علاوه بر تسريع حرکت چرخ اقتصادي، زمينه ارز آوري به کشور هم فراهم کنيم.»
سايه سنگين چينيها بر سر شماليها
علاوه بر آنچه تاکنون گفته شد، استانهاي شمالي که به دليل مجاورت با دريا، هرساله با جمعيت زيادي از مسافران در روزهاي منتهي به سال نو مواجه ميشوند هم از دست درازي چينيها در امان نيستند. به طوري که در هرکدام از بازارهاي استانهاي شمالي قدم بگذاريم با انبوهي از کالاهي چوبي و اسباببازيهاي چيني مواجه ميشويم. گويي به جاي مازندران يا گيلان پا به کشور چين گذاشتهايم. نماينده مردم قائمشهر در مجلس شوراي اسلامي در اين خصوص به خبرنگار «جوان» ميگويد: «بيش از 24 ميليون مسافر در ايام نوروز به استان مازندران سفر ميکنند و براي تهيه سوقات به سراغ بازارهاي محلي که مملو از کالاهاي چيني هستند ميروند.»
عبدالله رضيان با اشاره به اينکه بحث واردات کالاهاي چيني تنها مختص مازندران نيست، ميافزايد:« متاسفانه وزارت صنايع مقصر اصلي واردات بيرويه کالاهاي چيني و محصور شدن کالاهاي داخلي است. البته در اين خصوص بايد به اين نکته هم اشاره کرد که حجم انبوه واردات کالاهاي چيني قاچاق نيستند و از درگاه هاي رسمي وارد مي شوند.»
وي با اشاره به اينکه تلاش ميشود تا بازارهاي محلي دوباره با کالاهاي ايراني احيا شوند، ميگويد:« چندي پيش قانون حمايت از قاليبافان و شاغلان بخش صنايع دستي را در کميسيون مجلس ارائه داديم تا صنايع دستي کشور را رونق و گسترش دهيم که در صورت تصويب براي نوروز 97 به مرحله اجرايي ميرسد.»
رضيان با اشاره به اينکه اگر بخواهيم بگوييم در بحث گردشگري و اشتغال زايي و سرمايه گذاري چقدر سالانه متضرر ميشويم، بايد بگويم که سالي 2 هزار ميليارد تومان در کل کشور به پاي کالاهاي چيني ريخته ميشود.
وي اهمال کاري مديريت بخش گردشگري را دليل اين ضرر مالي بزرگ در کشور ميداند و ميگويد:« متاسفانه مديريت اين بخش از توانمندي لازم برخوردار نيست و نمي تواند در تمام بخش هاي گردشگري و صنايع دستي حضور پيدا کند. بنابراين به نظر بنده دولت بايد شرايطي را فراهم کند که فضاي مناسبي براي اين بخش فراهم شود.»
با توجه به گفتههاي مسئولان، بيتوجهي به بخش گردشگري و صنايع دستي ملي، سالانه خسارت مالي سنگيني به کشور وارد ميکند و انتظار ميرود هرچه سريعتر براي جلوگيري از اين معضل چارهاي از سوي مسئولان انديشيده شود.