يک: سخنان محمدمهدي ايزدخواه، نويسنده کتاب «بازارسازي فرهنگي» در مراسم رونمايي از اين کتاب که اخيراً برگزار شده، حاوي نکات تکان‌دهنده‌اي است، آنجا که نويسنده با استناد به پژوهش‌ها و آمارهايي که در اين‌باره صورت گرفته و جمع‌آوري شده، گفته است: در امريکا 10 شخصيت پرطرفدار کودکان و نوجوان‌ها همه امريکايي هستند. در اروپا تقريباً وضعيت همين است. در ايران هم 10 شخصيت اول محبوب امريکايي هستند ولي در ترکيه دو شخصيت اول محبوب بچه‌ها ترک هستند.
دو: آنچه در اين رويداد مثل يک آينه عمل مي‌کند، اين است که پروژه جهاني‌سازي که بسياري از متفکران و صاحبان انديشه با خوش‌بيني محض و با عنوان برداشته شدن مرزهاي جغرافيايي و باز کردن قيد و بندهاي ناسيوناليسم و ملي‌گرايي ياد مي‌کردند، اغلب دستاوردي جز رسوخ فرهنگ امريکايي در جهان و از ميان برداشته شدن خرده‌فرهنگ‌ها و الگوهاي فرهنگ بومي نداشته است، به ويژه که امروز خبرها حاکي از آن است که اروپايي‌ها نسبت به وضعيت پيش آمده و تهاجم فرهنگ امريکا و سبک زندگي امريکايي بيش از گذشته احساس خطر کرده‌اند و به دنبال اعمال قوانين سختگيرانه‌تري در اين‌باره هستند تا اجازه ندهند اروپا به شعبه ديگري از امريکا بدل شود تا به اين صورت هويت خود را حفظ کنند و بتوانند از موجوديتي به نام اتحاديه اروپا در برابر امريکا سخن بگويند.
سه: اين وضعيت البته با حساسيت بيشتري درباره ما هم صدق مي‌کند و اگر در همين آمار ارائه شده دقت کنيم، مي‌بينيم کشورهاي منطقه از جمله ترکيه در اين‌باره بيکار ننشسته‌اند و با برنامه‌ريزي روي الگوهاي بومي کار را به جايي رسانده‌اند که دست‌کم بخشي از الگوهاي کودکان‌شان از ميان سنت‌ها، شيوه‌ها و سبک زندگي بومي‌شان باشد.
چهار: کاري که ما در اين زمينه با اهمال بسيار سراغش رفته‌ايم بيشتر با تفکر سلبي بوده است. سال‌هاست ما منتقد شيوه و سبک زندگي امريکايي هستيم و با صداي بلند اعلام مي‌کنيم که تربيت کودکان و نوجوان‌هاي ايراني نبايد با الگوها و رهيافت‌هاي فرهنگ غربي به ويژه امريکايي باشد. وقتي دختر نوجوان ايراني عروسک باربي را در حالت‌هاي مختلف از لباس داخل خانه تا لباس مهماني و در موقعيت‌ها و آرايش‌هاي مختلف مي‌بيند ناخودآگاه با آن همانندسازي مي‌کند و تحت تأثير نسبت‌هاي اندام اين عروسک، اندام خود را زشت مي‌بيند و به صورت وسواس‌گونه‌اي به دنبال آن است که لاغر شود در حالي که نمي‌داند و باور ندارد نسبت‌هايي که اين عروسک در تن خود عرضه کرده است، فقط مي‌تواند نزديک به تن مانکن‌ها باشد يعني کساني که گرسنگي شيک مي‌کشند و گاه کارشان به اختلال‌هاي عصبي و بي‌اشتهايي مزمن مي‌کشد تا لاغر بمانند، اما سخن اينجاست که ما هر اندازه هم که در اين باره گزارش تهيه کنيم و فرياد بکشيم و هشدار بدهيم که باربي خوب نيست يا مثلاً باب اسفنجي اينطور است يا فلان شخصيت انيميشني شخصيت بدآموز دارد تا زماني که نتوانيم الگوهاي جايگزين را معرفي کنيم، در بر پاشنه فعلي خواهد چرخيد و اين وضعيت هشدار را پديد خواهد آورد که 10 شخصيت محبوب کودکان و نوجوان‌هاي ايراني، امريکايي هستند.
پنج: اما چرا وضعيت اينگونه است؟ مؤلفه‌ها و عوامل مختلفي را در اين‌باره مي‌توان ذکر کرد که سايه‌اندازي‌هاي وسيعي در شکل‌گيري وضعيت فعلي پديد مي‌آورد، اما شايد علت‌العلل آنجا باشد که ما هنوز کودکان و نوجوان‌ها، دنياي آنها، افق فکري، خواست‌ها و نيازهاي آنها را جدي نگرفته‌ايم. ممکن است گاهي حرف‌هاي شيکي هم درباره آنها بزنيم، اما در عمل به‌گونه ديگري رفتار مي‌کنيم و نگاه از بالا به کودکان باعث مي‌شود حتي اگر محصولي براي آنها مي‌سازيم درباره آنها باشد و نه براي آنها.
