هر چه بيشتر به انتخابات رياست‌جمهوري سال آينده است نزديك مي‌شويم، فضای انتخاباتی پرحرارت‌تر مي‌شود و گروه‌هاي سياسي گوناگون به ارائه برنامه‌هاي خود در خصوص انتخابات و نحوه شركت در اين رويداد بزرگ سياسي مي‌پردازند.
نگاهي كوتاه به صحنه سياسي كشور نشان مي‌دهد عملاً در يك حسن روحاني رئيس‌جمهور با همپيماني اصلاح‌طلبان مدعي اصلي خواهد بود و از سوي ديگر جبهه نيروهاي انقلاب در تدارك يك رقابت تنگاتنگ براي رسيدن به يك اجماع همه‌جانبه براي رقابت با وی است. هم اكنون مجامع انتخاباتي دو طرف كم و بيش به صورت منظم در حال برگزاري است و مي‌توان انتظار داشت كه كانديداهاي اصلي براي ثبت نام در انتخابات رياست جمهوري به زودي مشخص شود. با اين حال نكته اصلي اينجاست كه رقابت براي جذب آراي مردم به غير از اجماع سياسي كه مورد نظر هر دو طيف سياسي است، نياز به عناصر مهم ديگري دارد كه مهم‌ترين آن ارائه يك برنامه جامع و مدون براي حل مشكلات موجود كشور است؛ نكته‌اي كه بايد مدنظر هر گروه و جبهه سياسي به خصوص نيروهاي انقلابي كشور قرار بگيرد.
دولت تنها به فكر حفظ وضعيت موجود است
اگربخواهيم با تمركز بر برنامه دو طرف به تحليل انتخابات رياست جمهوري برسيم، بايد به عناصر اصلي راهبرد و جهت‌گيري دو طرف بپردازيم. دولت طي چهار سال گذشته تلاش كرده است با تمركز بر سياست خارجي و به وجود آوردن تحولي در حوزه تحريم‌ها، زمينه ارتقاي اقتصاد كشور را فراهم كند، با اين حال به دليل غرض ورزي‌هاي طرف غربی كه بارها مورد تأكيد مقام معظم رهبري قرار گرفته است، عملاً رونق اقتصادي با استفاده از رفع تحريم‌ها به بن بست خورده است. تغييرات در سياست داخلي و بين‌المللي امريكا نيز تنها اميد‌هاي دولت را استفاده از اين حربه به باد داده است بلكه با روي كار آمدن ترامپ استفاده از برخي تخفيف‌هاي تحريمي كه دولت اوباما با رويكرد تغيير در سياست داخلي ايران وضع كرده بود نيز ديگر جواب نخواهد داد و دولت فعلي امريكا تمايلي به استفاده از اين حربه ندارد. در مقابل تقويت رويكرد سخت و تقويت رقباي ايران در منطقه از جمله عربستان سعودي و رژيم‌صهيونيستي از جمله اقداماتي است كه مورد توجه دولت ترامپ قرار مي‌گيرد. در چنين شرايطي تنها قولي كه دولت در شرايط جاري مي‌تواند به مردم بدهد، حفظ وضعيت جاري است؛ وضعيتي كه به هيچ عنوان نمي‌تواند مورد قبول مردم قرار بگيرد و تاكنون نيز اعتراضات فراواني متوجه آن بوده است. از سوي ديگر دولت و شخص حسن روحاني بعيد است كه هيچ گونه تغييري در برنامه‌هاي خود ايجاد كند، چرا که اساساً وضعيت موجود در دولت اجازه فكر كردن به سيستم جديدي را براي اداره كردن كشور نخواهد داد. در چنين شرايطي بالطبع مردم به دنبال شنيدن برنامه‌هايي خواهند بود كه رويكرد جديدي به اداره كشور و به خصوص تحول در بخش اقتصادي كشور خواهد داشت.
نيروهاي انقلابي به فكر ارائه برنامه باشند
تاكنون مهم‌ترين تكاپوي انتخاباتي نيروهاي انقلابي ايجاد تشكلي به نام«جبهه مردمی نیروهای انقلاب» با حضور تمام نيروها بوده است. اين تشكل باوجود اينكه كمي با تأخير پا به عرصه انتخابات گذاشته اما توانسته است گام به نسبت مشخص و با ثباتي در مسير وحدت سياسي نيروهاي انقلاب اسلامي بردارد. اين مسئله زماني اميدوارانه‌تر مي‌شود كه برخي گروه‌ها كه تاكنون به دلايل مشخص حاضر به مشاركت با ساير گروه‌ها براي رقابت در يك فعاليت انتخاباتي تمام عيار نبوده‌اند، حالا از امكان وحدت و حضور يكپارچه در صحنه انتخاباتي صحبت كنند. با اين حال آنچه جبهه مردمی نيروهاي انقلاب بايد به آن توجه كنند، ضرورت نگاه برنامه محور به انتخابات رياست جمهوري است. طبيعي است يك كانديدا صرف‌نظر از ماهيت حضور خود در انتخابات و حمايت نيروهاي سياسي زماني مي‌تواند آرا را به خود جذب كند كه برنامه مشخصي براي حل مشكلات اقتصادي كشور داشته باشد. اين در حالي است كه هم اكنون اقتصاد مهم‌ترين دغدغه كشور حتي در بين مقامات عاليه نظام است.
انتظار از نيروهاي انقلابي اين است كه علاوه بر تلاش براي ايجاد يك اتحاد و انسجام سراسري از متخصصان و صاحبنظران هر حوزه براي ارائه يك برنامه همه جانبه براي رفع مشكلات كشور بهره گرفته شود. شكي نيست كه در صورت پيروزي در انتخابات نيز اصلي‌ترين درخواست مردم از نيروهاي انقلابي تمركز بر حل اين مشكلات است و حل اين مشكلات نيز بدون برنامه امكانپذير نيست. ايران اسلامي در منطقه از لحاظ منابع انساني و قشر فرهيخته دانشگاهي و متخصص از سرآمدان بوده است، لكن مشكل مديريت منابع به جد محسوس است. ضعف مديريت منابع انساني و مالي هزينه‌هاي هنگفتي را براي اقتصاد كشور در طول تاريخ به ارمغان آورده است چراكه با وجود منابع سرشار مادي و نيروهاي متخصص در سطح جامعه چگونگي مديريت و بسيج اين منابع براي حل مشكلات يك تخصص و توانايي كليدي محسوب مي‌شود.
آينده كشور بايد در دست افراد لايق و توانمندي قرار گيرد كه توان مديريت بهينه نيروهاي انساني و توزيع عادلانه ثروت‌هاي ملي كشور را بر اساس اسناد بالادستي كشور داشته باشد. خوشبختانه انبوهي از تجربيات مديريتي در بين نيروهاي انقلابي وجود دارد كه مي‌توان از آن براي تدوين اين برنامه استفاده كرد كه با گذشت 37 سال از پيروزي انقلاب اسلامي و تجربيات گوناگون مي‌تواند ذخيره‌اي گران‌بها براي نيروهاي انقلابي باشد، از اين رو اولويت بعدي جبهه نيروهاي انقلابي پس از ارائه يك كانديداي واحد بايد ارائه يك برنامه منسجم براي حل مشكلات بخش‌هاي مختلف باشد؛ رويه‌اي كه مي‌تواند به عنوان يك سنت نيكو از سوي نيروهاي انقلابي در فضاي سياسي كشور نهادينه شود تا از اين پس تمام گروه‌ها براي رقابت‌هاي انتخاباتي آينده آن را مد نظر قرار دهند.
برنامه محوري چه مزيتي خواهد داشت
در هر صورت، جريانات سياسي حاضر در صحنه انتخابات آتي به رغم اختلاف در عرصه مديريتي و امر حكومتداري مجبورند برنامه‌هاي خويش را با مطالبات واقعي مردم منطبق سازند. به عبارت ديگر، بايد بر رقابت‌هاي «برنامه محور» كه چند كاركرد ويژه در بردارد، تأكيد كنند. كاهش كاذب التهابات سياسي در سطح جامعه و در واقع انتقال منازعات سياسي از سطح توده‌ها به عمق افراد فرهيخته و مديران اجرايي، ارائه تصوير واقعي از معضلات و مشكلات موجود و ترسيم برنامه هدفمند براي حل آن، پرهيز از كيش‌پرستي و اسطوره‌سازي افراد و امكان نقد سالم و پاسخگو كردن دولت به مردم، پرهيز از درگيري‌هاي هزينه‌ساز جناحي و ايجاد سازوكار مناسب براي رسيدن به حداقلي از اجماع نخبگان كه ضرورت حل مشكلات جامعه امروز ايران است، مشخص شدن وزن سياسي واقعي احزاب و شخصيت‌هاي سياسي، تعميق مشاركت در ميان اقشار مختلف به ويژه جوانان تحصيلكرده و ايجاد فضاي اميد براي برون‌رفت از مشكلات و تأكيد بر عملكرد افراد «نقش‌محور» به جاي «فردمحور» در مديريت كلان كشور و تسريع در چرخش نخبگان در جامعه همه از مزاياي حضور برنامه‌محور گروه‌هاي در انتخابات‌هاي گوناگون است. به نظر مي‌رسد اين رويه‌اي است كه گروه‌هاي اصولگرا و انقلابي بايد پايه‌گذار آن در صحنه اجتماعي كشور باشند.
