آيا حماس جايگاه واقعي خود را باز مي‌يابد‌؟

زماني كه جنبش مقاومت اسلامي فلسطين (حماس) در سال 1987 در غزه متولد شد و به‌خصوص با انتفاضه اول تقارن يافت، اين اميد در دل فلسطيني‌ها و حاميان آزادي فلسطين زنده شد كه اين جنبش با اتكا بر ظرفيت‌هاي مردمي و اسلامي خود تحولي مهم در عرصه مبارزه با دشمن صهيونيستي و آزادي فلسطين ايفا خواهد كرد. البته تا زماني كه حماس ماهيت جنبش بودن خود و همچنين جايگاه خود را در محور مقاومت حفظ كرده و به دولت‌هايي كه با رژيم صهيونيستي به هر طريقي ارتباط دارند، نزديك نشده بود، اين انتظار تا حد زيادي محقق شده بود و به تبع آن وزن و جايگاه سياسي و نظامي حماس نيز در معادلات داخلي و خارجي فلسطين افزايش يافته بود اما از زماني كه برخي از اعضاي حماس برخلاف اصول اعلامي اين جنبش يا برخلاف انتظارات موجود عمل كردند، اين مسئله به طور مقطعي به تضعيف وزن و جايگاه داخلي و خارجي اين جنبش انجاميد. با اين حال نشانه‌هاي جديد حاكي از اين است كه اين جنبش در صدد است جايگاه واقعي خود را در معادلات داخلي و خارجي فلسطين پيدا كند.

يكي از اين نشانه‌ها نتيجه انتخاباتي است كه به تازگي برگزار شد و در آن اكثريت اعضاي آن ازميان عزالدين قسام (شاخه نظامي حماس) انتخاب شدند و يحيي السنوار از همين شاخه نيز به عنوان جانشين اسماعيل هنيه رئيس دفتر حماس در غزه شد و در سخناني اعلام كرد كه اشك نتانياهو را در خواهد آورد. در اين خانه تكاني، اسماعيل هنيه نيز جايگزين خالد مشعل رئيس دفتر سياسي حماس در خارج (قطر) شد كه نتوانسته بود انتظار شاخه نظامي حماس را در تحولات جديد منطقه تأمين كند. با توجه به اينكه خالد مشعل در سال‌هاي اخير بيش از حد تحت تأثير سياست‌هاي مماشات طلبانه تركيه و قطر در برخورد با رژيم صهيونيستي و سياست‌هاي مداخله گرانه آنها در سوريه قرار گرفته بود از اين رو اين سؤال مطرح است كه آيا اسماعيل هنيه خواهد توانست رويكرد قبلي خالد مشعل را اصلاح و ترميم كند يا نه ؟هر چند پاسخ اين سؤال هنوز به‌درستي معلوم نيست اما آنچه كه معلوم و مشخص است اينكه فلسطين با توجه به جابه‌جايي قدرت در امريكا و موج سواري راستگرايان اسرائيلي بر آن با تهديدهاي بي‌سابقه در طي ماه‌ها و سال‌هاي پيش رو مواجه خواهد شد كه مقابله با آن از طريق همراهي با دولت‌هايي كه در سوريه در كنار رژيم صهيونيستي بوده و هستند، امكانپذير نخواهد شد. خانه‌تكاني جديد حماس نشان مي‌دهد كه اين جنبش مخاطرات پيش رو را درك كرده است اما مقابله با آن در حفظ و تقويت همبستگي داخلي ميان فلسطيني‌ها و ترميم و تقويت روابط با كشورهايي است كه همواره در كنار ملت فلسطين بوده و هستند و براي آن هزينه‌هاي سنگيني پرداخت كرده‌اند.